Archive - Юпа 2016 - Хыпар

Çанталăк улшăннине ытла та сисĕмлĕ çынсене кĕркунне çăмăл мар: магнит тăвăлĕсем пĕрин хыççăн тепри алхасаççĕ. Çакна тĕрлĕ çын организмĕ те тĕрлĕрен йышăнать.

Хăшĕсен япăх кун пуçланиччен пĕр талăк маларах приступ пуçланать, теприсем шăпах çак кун аптраççĕ. Пĕрисен вăрах чирĕсем вĕрĕлеççĕ, теприсен пуç ыратать е вăй-хал хавшать, виççĕмĕшĕсен ыйхă вĕçет, пăлханулăх аталанать...

1. Юн пусăмĕ пĕчĕк çынсемшĕн атмосфера пусăмĕ пĕчĕкки, нÿрĕк нумаййи, çил вăйланни, пĕлĕтлĕ пулни, çумăр çуни япăх.

Çарансем çинче, вăрманти çулсен хĕрринче çăвĕпех янкăр чечеклĕ тĕлĕнмелле курăк, сиплĕ буквица, ÿсет. Тĕрлĕ чиртен пулăшнăшăн ăна çынсем мĕн авалтанпах пысăка хурса хакланă. “Чирлерĕн пулсан тумтирна сут та сиплĕ буквица туян”,— тенĕ вăтам ĕмĕрсенче Италире. Халапсем тăрăх, ĕлĕк çынсем тухатмăша, ытти усал-тĕселе хăратма çак чечеке килте тытнă е пĕрле чиксе çÿренĕ.

Ашшĕ-амăшне çул çитмен çамрăкпа пĕр чĕлхе тупма, кăткăс лару-тăрура тĕрĕс йышăну тума психолог канашĕсене шута илни пулăшĕ.

1. Вăл вăрçăннине, çухăрашнине хирĕç кирек мĕнле пулсан та кăшкăрса тавăрмалла мар. Питĕ çивĕч хирĕç-тăру вăхăтĕнче те ачапа лăпкă сасăпа калаçмалла.

2. Ачăр йĕрет пулсан ан чарăр, хăйех лăпланĕ. Хирĕç мар пулсан ачашшăн ыталăр. Мĕн пулнине кайрантарах ыйтса пĕлме пулать.

Сывлăх пирки аса илме вăхăт. Юпа уйăхĕнче вăрах чирсенчен сипленни ырă витĕм кÿрет. Çак уйăхăн уйăх циклĕ Хĕр хĕвел паллинче çĕнĕ уйăх çуралнинчен пуçланать. Юпа уйăхĕн пĕрремĕш çурринче энерги çителĕклĕ пухма, хăвăра лайăх енчен туллин кăтартма пултаратăр. Юпа уйăхĕн варринче уйăх юхăмне уйрăмах сисĕмлĕ çынсен туйăмĕсем ытлашшипех вĕриленсе каяççĕ, çавăнпа вĕсем тĕрлĕ енлĕ япăх лару-тăрăва лекме пултараççĕ. Уйăхăн иккĕмĕш çурри васкавлă ĕçсене вĕçлеме тата вăрах чирсенчен сипленме меллĕ.

Сурăх /Овен/

Вĕрентекенсен паян — професси уявĕ

Çĕр çинче пархатарлă професси чылай. Анчах кирек мĕнле ĕçе алла илес тесен те вĕрентекен кирлĕ. Эппин, пуринчен пĕлтерĕшли теме пулать-тĕр вĕрентекен профессине.

Раççей Федерацийĕн Правительствинче çĕршыври монохуласен аталанăвĕн фончĕн сăнав канашĕн ларăвĕ иртнĕ.

Хулара çынсемпе курнăçнă май вĕсем халăхра «разливайка» ят панă хупахпа кăмăлсăрланса калаçу пуçарнине кура ЧР Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев çакна хăй куçĕпе курса ĕненес шутпа «мана та сутаççĕ-ши?» тесе ыйтнă та — лешсем «çук, унта эрех илмешкĕн сирĕн тумтире улăштармалла» тенĕ-мĕн. Пĕр канашлура çак калаçăва аса илнĕ май Михаил Игнатьев республикăра ĕçкĕ чăннипех анлă сарăлнине палăртрĕ.

Пылчăклă урампа типĕрех е çеремлĕрех вырăн шыраса асăрханса утакан кинемей пире курсан кăмăлсăрланса сăмах хушрĕ: "Кăçалах лайăх çул туса паратпăр тесе каланăччĕ — тÿрре тухмарĕ ахăр. Ав, çав-çавах пылчăк çăратпăр..." Тăвай районĕнчи 300-е яхăн киллĕ Чутей ялĕнче асфальт çул пур-ха.