Archive - Çу 2016 - Хыпар

Слива çимĕçĕ çулсеренех хуртланать. Ăна мĕнпе сирпĕтмелле-ши?

Слива çимĕçне икĕ тĕслĕ кăпшанкă тапăнать. Хура вĕтĕ хурт /черный сливовый пилильщик/ тата слива хурчĕ /сливовая плодожорка/. Икĕ тĕслĕхĕнче те слива çимĕçĕ çинче хура пăнчă — кăпшанкă сиенленĕ вырăн — курăнать. Слива ăшĕнчи вăрри çумĕнче кăпшанкă хурчĕ аталанать, сливăна сиенлет, хуртлă çимĕç хăвăрт тăкăнать.

Асăннă кăпшанкăсен аталану тапхăрĕ расна. Пахчара мĕнле кăпшанкă хуçаланнине тĕрĕс палăртмалла. Çакă хÿтĕлеве тĕрĕс йĕркелеме май парать.

Уй пыйтинчен /тля/, ытти хурт-кăпшанкăран хăтăлма пахчаçăсем час-часах супăнь ирĕлчĕкĕпе усă кураççĕ.

Çакна астумалла: ÿсен-тăрана пĕрĕхмелли хутăш хатĕрлемешкĕн хуçалăх супăнĕ е тикĕтлĕ /дегтярное/ супăнь çеç юрăхлă. Ырă шăршăллă супăньсенчен пĕрĕхмелли хутăш хатĕрлеме юрамасть. Кунашкалли хурт-кăпшанкăна пушшех илĕртме пултарать.

Супăнь ирĕлчĕкĕпе тĕрлĕ хутăш хатĕрлеме пулать.

Хăшпĕр пахчаçă тислĕке виçине пăхмасăр хывать. Анчах та çĕрмен органика удобренине пур культура та килĕштермест.

Тĕслĕхрен, кишĕр лаптăкне тислĕк хурсан тымар çимĕç пахалăхĕ палăрмаллах япăхать, кишĕр темиçе йÿплĕ пулать. Пăрçа çулçи вăйлă аталанать, хутаçĕ сахал пулать. Сухан тата хĕрлĕ кăшман ÿстерекен лаптăка та çĕрнĕ тислĕк çеç хывма юрать.

Çĕрулми те кăçалхи тислĕке килĕштермест. Çапах та хăярпа купăста çитĕнтерме кирек мĕнле органика удобренийĕ те юрăхлă, анчах та 1 тăваткал метр пуçне 6-8 килограмран ытла хывмалла мар.

Помидора çĕпре шывĕпе шăварни усăллă тенине илтрĕм. Çакăн пирки тĕплĕнрех çырса параймăр-ши?

Людмила ТОЛСТОВА.

Етĕрне районĕ.

Çĕпре шывĕпе калчана та, йăран çинчи помидора та апатлантарма юрать. Анчах çу каçипе 2-3 хутран ытла мар. Вăл микроэлементсемпе, белокпа, углеводпа пуян. Çĕпрене шывра ирĕлтерсе шăварсассăн помидорăн тымарĕсем кирлĕ япалана çăмăллăнах туртса илеççĕ, вăл хăвăрт аталанать, çимĕçсем те сĕтеклĕ пулаççĕ.

Банан çиме пурте юрататпăр: ватти те, вĕтти те. Унра этем организмне кирлĕ япала нумай. Кали, кальци, магни, фосфор, тĕрлĕ витаминсем... Вăл çемçе, тутлă, усăллă.

Анчах çинĕ хыççăн хуппине чылайăшĕ ахалех кăларса пăрахать. Кăлăхах. Банан хуппи те ăшĕнчен кая мар усăллă. Паллах — ÿсен-тăраншăн. Ăна пахчара çитĕнекеннисем валли те, пÿлĕмри курăк-чечек валли те усă курма меллĕ.

Кирлĕ япаласем: 5 çăмарта, 500 г тăпăрч, 100 г хăйма, 1,5 стакан сахăр песукĕ, 2 апат кашăкĕ çĕрулми крахмалĕ, 1 пĕчĕк пачка ваниль сахăрĕ.

Хăпартлăва духовкăра та, мультиваркăра та пĕçерме пулать. Ĕç йĕрки: çăмарта шуррине сарринчен уйăратпăр, шуррине холодильника, саррине тăпăрчпа, крахмалпа, хăймапа, ванилинпа хутăштаратпăр. Хутăша блендер чашкине хурса кăпăшлантармалла, çăмарта шуррине те, уйрăммăн, шурă кăпăк пек пуличчен кăпăшлантармалла, унтан сахăр песукĕ хушмалла та вăл ирĕлсе пĕтичченех çавăрмалла.

Хастар хутшăнса сасăланă

Пулăхлă çĕре - пусă çаврăнăшне

Килти выльăх - çĕнĕ фермăна

Пĕри - суха пуçĕпе, çиччĕшĕ - кашăкпа

Пăрушăн – хăрушă

Хăмла çырли вĕтелсен

Чăх варвиттийĕ

Паха е суя пыл?

Тĕллевлĕ пулăшма

Иртнĕ вырсарникун, çу уйăхĕн 22-мĕшĕнче, çĕршывра "Единая Россия" партин малтанхи сасăлавĕ иртрĕ. Унăн кăтартăвĕ тăрăх – Раççей Федерацийĕн Патшалăх Думине тата Чăваш Республикин Патшалăх Канашне депутатсем суйлама кандидатсен списокне йĕркелĕç. Аса илтерер, тĕп суйлав кăçалхи авăн уйăхĕн 18-мĕшĕнче иртет.

Малтанхи сасăлава Патшалăх Думине парти списокĕпе тата пĕр мандатлă икĕ округпа суйланма - 30, республикăн Патшалăх Канашне пĕр мандатлă 22 суйлав округĕпе 169 кандидат хутшăннă.

Çĕрпÿ районĕнче республикăри агропромышленноç комплексне аталантарассипе анлă канашлу иртнĕ. Унта аграрисем, АПК ветеранĕсем, влаç органĕнче ĕçлекенсем хутшăннă.

Çĕрпÿ район пуçлăхĕ Александр Казаков хăнасене саламланă май ку тăрăхри социаллă пурнăçпа экономика аталăнăвĕпе, ака-суха ĕçĕсемпе паллаштарнă. Пĕрчĕллĕ тата пăрçа йышши культурăсен вăрлăхне акмалли плана - 90, çĕрулмипе 100 процент тултарнă. Пахчаçимĕç 22 гектар йышăннă. Хăмла тымарне 11,33 гектар çинче каснă.