Archive - Кăрлач 2016 - Хыпар

Ирсерен кофе ĕçесси чылайăшĕшĕн хăнăхнă йăла пулса тăчĕ темелле. Виçине пĕлсен вăл усăллă тата сиплĕ шутланать. Кофе ĕçнĕ хыççăн çын ыйхăран лайăх вăранса çитет, вăй-хал кĕрет. Ăнсăртран тумтире кофепе вараласан мĕнле тасатмалла-ха?

Кофе кĕпе çине тин çеç тумларĕ пулсан çав вырăна тÿрех типĕ пусма таткипе, алшăллипе е салфеткăпа тытăр. Çакă кофепе вараланнă пăнчă сарăласран пулăшать. Унтан çав вырăна тÿнтер енчен сивĕ шывпа çуса илĕр. Кофепе вараланнă пăнчă тĕссĕрленет, лаптăкĕ те пĕчĕкленет. Ун хыççăн юлнă йĕре тасатма çăмăлрах. Вараланчăка çак меслетсемпе тасатма пулать.

Хĕлле пахчасенче шăшисем çÿренине пĕлетпĕр-ха, анчах çамрăк йывăçсене хÿтĕлемеллине тепĕр чухне манатпăр. Хĕлле апат çитменнипе шăшисем час-часах çамрăк улмуççисене тапăнаççĕ, сада тĕрĕслесе тăмалла. Шăшисенчен хÿтĕлеме тĕрлĕ меслет юрăхлă. Хаçатăн 2015 çулхи 48-мĕш номерĕнче шăшисене хăратакан курăксем пирки çырнăччĕ. Шăши курăкĕн /черный корень/, шăши кикенекĕ /череда/ туратне йывăç йĕри-тавра çыхсан унта шăши çывăха та пымĕ. Нарăс уйăхнелле наркăмăшлă курăка татах хумалла.

Пĕррехинче физика вĕрентекенĕ студента экзаменра чи пĕчĕк паллă лартма шухăшланă. Анчах яш кунпа килĕшмен - пысăкрах балл ыйтнă. Çавăнпах преподаватель ку калаçу тавра пăнчă лартма паллă физика Эрнест Резерфода чĕннĕ. Ыйтăвĕ вара çакнашкал пулнă: «Барометрпа усă курса çурт çÿллĕшне мĕнле виçмелле?» Студент хуравланă: «Çурт тăррине хăпармалла та вĕренпе çыхнă барометра аялалла антармалла». Паллах, ку тĕрĕс хурав. Анчах студент физикăна мĕнле шайра пĕлнине кăтартман. Эрнест Резерфорд ăна хатĕрленмешкĕн вăхăт панă, вăл физика саккунĕсемпе усă курасса шаннă.

Шăнса пăсăлсан, температура ÿссен. 1 апат кашăкĕ /ачасем валли - 1 чей кашăкĕ/ типĕтнĕ е чĕрĕ клевера тин вĕренĕ 1 стакан шыва ямалла, 30-40 минут лартмалла. Шĕвеке 1 чей кашăкĕ пыл хушмалла, чей вырăнне ĕçмелле. Шĕвек тар вăйлă хăвалать, пĕр талăкра питĕ пысăк температура та чакать.

Ÿте шатра тапса тухсан, халсăрлансан. Клевер ванни кĕмелле. 300-400 грамм курăка вĕтетмелле, тин вĕренĕ 2 литр шыва ярса 4 сехет лартмалла, сăрăхтармалла. 36-37 градус ăшă шывлă ваннăна ямалла. Ваннăна кун сиктерсе 15-20-шер минут кĕмелле. Курс - 8-10 ванна.

Экстрасистоли - аритмин анлă сарăлнă енĕсенчен пĕри. Вăл чĕре чирĕсемпе аптракансен кăна мар, сывă çынсен те тĕрлĕ сăлтава пула /стресс, пирус туртни, алкоголь, çăра чей, кофе ĕçни/ аталанать. Тухтăр çырса панă сиплевпе пĕрле халăх мелĕсемпе те усă курни сывлăха лайăхлатма пулăшĕ.

Этем организмĕ куллен-кун ватăлса пырать. Апатлану енĕпе ĕçлекен специалистсем вара çак пулăма вăрахлатма рациона пуç мимин ĕçне лайăхлатакан тата çивĕч ăс-тăна упракан çимĕçсемпе шĕвексем кĕртни пулăшать тесе çирĕплетеççĕ.

Кофеин

Вăл пире хастарлăха ÿстерме, тимлĕхе вăйлатма пулăшать. Çак япала кофĕре, шăккалатра, чейре, энерги шĕвекĕсенче, хăш-пĕр эмелре пур. Анчах унăн витĕмĕ нумая пымасть. Тата çак шĕвексене нумай ĕçмелле мар, мĕншĕн тесен кофеин вĕчĕрхенÿлĕх, пăлханулăх, чĕре таппи, ыйхă пăсăлнин сăлтавĕ пулма пултарать.

Радикулитпа кĕрешме хусканусен комплексĕ витĕмлĕ пулăшать. Ăна хытă çĕре /урайне юрать/ выртса тумалла. Çурăм шăмми тÿрĕ пулни кирлĕ.

Хусканусене йывăрпа тумалла мар, малтанлăха кашнине 5-шер хут пурнăçласан та çитет. Çурăм çинче алăсене кĕлетке çумĕнче ирĕклĕ тăсса, урасене айккинелле кăштах сарса выртмалла.

1. Урана кăштах çĕклесе чĕркуççире хуçлатмалла. Çĕкленипех тÿрлетсе тăсмалла. Майĕпен антарса хумалла. Малтан хусканăва - урасене черетлентерсе, унтан "пĕрре-иккĕ-виççĕ” шутпа иккĕшĕнпе пĕрле тумалла.

Хура çирĕк /ольха черная/ ыттисенчен хуппи çуркаланчăк, тĕксĕм хăмăртарах тĕслĕ пулнипе уйрăлса тăрать. Халăх медицининче унăн çулçипе, хуппипе, кăчкипе, йĕкелĕпе усă кураççĕ. Çулçипе хуппине - çуркунне, кăчкине - хура кĕркунне, йĕкелне хĕлле пухса хатĕрлеççĕ. Чĕртавара çĕр çине тăкăннине мар, йывăç çинчен пухмалла.