Archive - 1 Пуш, 2014 - Хыпар

Николай Иванович Егоров - тюрколог-лингвист, филологи наукисен докторĕ, профессор, 200 яхăн ăслăлăх ĕçĕн, çав шутра чăваш этно- тата глоттогенез, пăлхар-чăваш евĕр чĕлхесен авалхи хутшăнăвĕсен, чăваш этимологийĕн тата истори лексикологийĕн, ономастикипе диалектологийĕн ыйтăвĕсемпе, чăваш календарь уявĕсемпе йăли-йĕрки, ми

Пушар мĕн тери пысăк сиен кÿме пултарни, çавна май хăрушсăрлăх йĕркине яланах пăхăнмалли çинчен тăтăшах калаçатпăр-çыратпăр, çапах вутпа çыхăннă инкек чылай пулать. Кăçалхи нарăс уйăхĕнче вĕсен шучĕ пушшех ÿснĕ, вилнисен йышĕ те пысăкланнă.

«Хыпар» хаçатăн иртнĕ номерĕсенчен пĕринче пичетленнĕ «Хура çуртран шурă пÿрте куçасчĕ» статьяра эпир граждансене авари пулма пултаракан кивĕ çуртсенчен куçарас ыйтусене çĕкленĕччĕ. Çавна май ЧР строительство, архитектура тата пурăнмалли çурт-йĕрпе коммуналлă хуçалăх министрĕ Олег МАРКОВ журналистсемпе курнăçнă май пуçарнă калаçу пирки шăпах асăннă тема тăсăмĕ темелле.

Çынна уголовлă майпа саккуна пăсса явап тыттарнă тăк вăл çакăншăн укçан саплаштармашкăн ыйтма пултарать. Тÿлевĕ - Раççей Федерацийĕн хыснинчен. Ыйтасса ыйтаççĕ-ха та, анчах республикăри судсем чылай чухне укçа тÿлеме хирĕçлекен йышăнусем тăваççĕ. ЧР Прокуратури шăпах çакăн сăлтавĕсене тишкернĕ, прокурорсем пĕлтĕр çак категорири ĕçсене тишкерме хутшăннине пĕтĕмлетнĕ.

Чăваш Ен Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев ку эрнере республикăри пилĕк хулана çитсе пĕлтĕрхи социаллă пурнăçпа, экономика аталанăвĕпе тата 2014 çулхи тĕллевсемпе паллашма палăртнă.

Юн кун Канашра пулчĕ. Малтан «Эмаль» ăслăлăх-производство фирмине çитсе курчĕ. Предприяти инноваци çул-йĕрĕпе вăй илсе хăйĕн продукцине Казахстанпа Беларуç Республикине çитиех ăсатать. Пĕлтĕр 4,2 млн тенкĕлĕх инвестици хывнă, промышленноç валли 1160 тонна паха сăрă туса кăларнă. «Кăçал кăтартăва 10-15% лайăхлатасшăн», - терĕ Юрий Никоноров директор.

Нарăсăн 27-мĕшĕнче Чăваш Ен Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев Çĕнĕ Шупашкарта пулнă.

Ĕпхÿри чăвашсен вырсарни шкулĕн çуртне сутасси пирки сас-хура тухнăччĕ. Хальхи вăхăтри лару-тăру еплерех?

В.ПЕТРОВ.

Шупашкар районĕ.

Ĕпхÿри Пушкин урамĕнче вырнаçнă çурта Нефтекамскри предпринимателе Марат Хафизова 25 çуллăха тара панă. Çурта XIX ĕмĕрĕн 30-мĕш çулĕсенче хута янă. Революциччен унта земство управленийĕ, уес училищи вырнаçнă.

Тĕпчевçĕсем уйăх çинче темиçе хутчен те пулнă. Мĕн курма, ÿкерсе илме пултарнă вĕсем?

В.АВТОНОМОВ.

Комсомольски районĕ.

Совет Союзĕн планетăсен хушшинчи «Уйăх-9» автомат станцийĕ /АМС/ 1966 çулхи нарăсăн 3-мĕшĕнче тĕнчере пуринчен малтан Çĕр спутникĕ çине анса ларнă. Станципе çичĕ хутчен çыхăннă. Пĕтĕмĕшле вăхăт - сакăр сехете яхăн. АМС ун чухне Тăвăл океанĕ çывăхĕнчи тавралăха ÿкерсе янă.

Вăрнар район администрацийĕн опекăпа попечительлĕх секторĕн пуçлăхĕ Ольга Латифова пĕлтернĕ тăрăх - асăннă тытăмăн тĕллевĕ тăлăхсене тата ашшĕ-амăшĕн хÿттисĕр юлнисене пурăнмалли условисене лайăхлатмашкăн черете тăратасси тата хваттерпе тивĕçтересси шутланать.

Ачана çулталăк çурăна çитиччен пăхма уйăрнă тапхăра 2014 çултан пысăклатнине тĕпе хурса ĕç пенсине çĕнĕрен шутлаççĕ.

Асăннă ирĕкпе ачана 1,5 çула çитиччен пăхмашкăн отпуск илнĕ ашшĕ-амăшĕнчен пĕри усă курать. Анчах унăн тăсăмĕ 4,5 çултан иртмелле мар. Урăхла каласан стажа виçĕ ачана пăхмашкăн илнĕ отпуск вăхăтне кĕртеççĕ - кашниншĕн 1,5 çул.