Archive - 2015 - Хыпар

Пахчара каюрасем ĕрчесе кайрĕç. Çерем çинче те, çĕрулми ани çинче те. Вĕсенчен хăтăлмасан кăçал нимĕн те туса илеймĕпĕр. Канашпа пулăшаймăр-ши?

Римма КАЛИНИНА.

Етĕрне районĕ.

Хăва пирĕн тăрăхра лайăх çитĕнекен йывăç. Вăл шыв-шурлă вырăна уйрăмах юратать.

Хăва - сиплĕ йывăç. Çуркунне 6 çула çитнĕ хăва турачĕсен хуппине тата çамрăк вĕтĕ турачĕсене типĕтсе хатĕрлемелле. Типĕтме хатĕрленĕ хупă пит хулăн пулмалла мар. 1-4 мм хулăнăш пулсан аван. Туратран вистенĕ хупăна хĕвел çинче кушăхтармалла, унтан 40-60° температурăра типĕтмелле. Типĕтнĕ хупăна картун курупкăсенче 4 çул упрама юрать.

Хăва хуппинче салицин ятлă сиплĕ вещество пур. Шăпах çавна кура хаклă та вăл. Хăва хуппинчен XIX ĕмĕртех салицил кислоти кăларма пуçланă. Унран аспирин хатĕрленĕ.

Республикăри вăрçă ветеранĕсен клиника больницинче аслă ăрури çынсене медицина пулăшăвĕпе туллин тивĕçтерес ыйтусемпе тимлĕ ĕçлеççĕ. Кăçал ветерансен сывлăхне тĕплĕн тĕрĕслеме диспансеризаци ирттереççĕ, ятарлă бригада ялсенчи сывлăх сыхлавĕн учрежденийĕсене тухса çÿреме пуçланă та ĕнтĕ.

Тĕвĕллĕ зоб чирĕ щит евĕрлĕ пар çителĕксĕр ĕçленĕ /гипотиреоз/ чухне те, ытлашши хастар ĕçленĕ /гипертиреоз/ чухне те пулать. Анчах çак икĕ тĕслĕхре сиплев тĕрлĕрен кирлĕ.

Гипотиреоз

Аçтăрхан мăйăрĕн 1 апат кашăкĕ вĕтетнĕ типĕ шалти çурхахне ăшăтнă çур литр шурă эрехе ямалла, виçĕ эрнерен сăрăхтармалла. Малтанхи калăпăшне çитерме шурă эрех хушмалла. Кунне 3 хут апат хыççăн 1 сехетрен чĕрĕк стакан ăшă шыва пĕр чей кашăкĕ настойка хушса ĕçмелле. Сиплев курсĕ - 30 кун.

Пĕр канусăр ĕçлекен пĕвере нихăш органран та ытларах тимлĕх кирлĕ, вăхăт-вăхăтпа ăна тасатсах тăмалла. Çак рецепт паха.

Тасатман 3 стакан сĕлле ăшă шывпа çумалла, 5 литр кĕрекен кастрюле хумалла, 3 апат кашăкĕ типĕ хурăн папки, 2 апат кашăкĕ кĕтмел /брусника/ çулçи хушмалла. Вĕресе сивĕннĕ шыв 4 литр ямалла, пĕр талăк лартмалла.

Тепĕр кастрюле тин вĕренĕ 1 литр шыв, 1 стакан вĕтетнĕ типĕ шăлан çырли ярса вăйсăр çулăм çинче 10 минут вĕретмелле. Çулăм çинчен илсен савăта ăшă чĕркесе пĕр талăк лартмалла.

Аденоида - карланкă парĕ шыçса тăртанни, çавна пула сывлама йывăрланни, хăлха начар илтни. Çак амакран килте сипленмелли мелсем пур.

Тĕслĕхрен, ингаляци. Çуршар чей кашăкĕ эвкалипт çулçине, календула чечекне, каланхоэ сĕткенне /курăксемпе уйрăммăн та усă курма юрать/ е апат содине тин вĕренĕ 300 миллилитр шыва ямалла. Шĕвекрен çĕкленекен пăспа кунне 1-2 хут 5-10-шар минут сывламалла. Сиплев курсне кашни сезонра пĕрер уйăх /çулталăкра тăваттă/ ирттермелле.

Çынсене мĕн пăшăрхантарать? 3 стр.

Чăвашăн чăн-чăн Юратăвĕ. 5 стр.

Унăн ватă ырă çурчĕ. 8 стр.

Республика Пуçлăхĕ М.Игнатьев тивĕçлĕ министерствăсене килти хуçалăхсем сутакан сĕтшĕн пахалăхне кура тÿлессине йĕркелеме хушрĕ. Районсенчи чĕрчун чирĕсемпе кĕрешекен станцисем иртнĕ уйăхсенче ятарлă приборсем туянса продукцие тĕрĕслеме тытăнчĕç. Анчах пысăк пĕлтерĕшлĕ çак ĕç сутлăх хака ÿстерме пулăшмарĕ. Çĕнĕ çултанпах вăл чакса пычĕ. Сĕт пуçтаракансем ăна иртнĕ çулсенчи пекех антараççĕ. Вĕсемпе килти хуçалăхсен ĕçлĕ çыхăнăвне килĕшÿпе çирĕплетмен пирки пахалăх, сĕтшĕн тÿлес, икĕ ене тÿрремĕнех пырса тивекен ытти ыйту тĕлĕшпе пĕр-пĕрин умĕнче яваплă мар.

Етĕрне районĕнчи «Пучах» колхоз председателĕ Николай Эристов çирĕп сасăпа ĕнентерÿллĕн калаçнинчен хĕрÿ чун-чĕреллĕ çын пулнине ăнлантăм. Вăл 1968 çулта Мăн Пакăшра çуралнă, Шупашкарти строительство техникумĕнче вĕреннĕ. Диплом илсен тăван хуçалăхра ĕçе вырнаçнă. Петр Арсентьев ертÿçĕ ăна мунча тума шаннă.