Archive - 2015 - Тантăш

Тĕп сăнара калăплама мĕнле тивĕçнĕ-ши?

Сĕнтĕрвăрри районĕнчи Карапаш ялĕнче 1950 çулхи декабрĕн 16-мĕшĕнче çуралса ÿснĕ пултаруллă Любовь Васильевна Мартьянова çыравçа эпир мĕн ачаран пĕлсе çитĕнетпĕр. Унăн сăввисемпе калавĕсене вăтам тата аслă шкулсен учебникĕсемпе программисене кĕртнĕ. Любовь Мартьяновăн пĕрремĕш сăввисем иртнĕ ĕмĕрĕн утмăлмĕш çулĕсен вĕçĕнче респуб- лика хаçат-журналĕсенче пуçласа пичетленнĕ. Пулас поэтесса Октябрьски вăтам шкулĕнче, И.Н.Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университетĕнче историпе филологи факультетĕнче вĕреннĕ.

Комсомольски районĕнчи Хирти Мăнтăр тăрăхĕ... Нимпе те уйрăлса тăмасть вăл юнашар ялсенчен. Хĕвеллĕ кун иртет. Каç пулать. Унтан каллех, таврари ялсенчи пекех çĕр чатăрĕ ерипен сирĕлет. Тул çутăлса çитет.

Кашни çын пушă вăхăтра хăй кăмăллакан ĕçпе аппаланать. Пĕри ерçнĕ чухне йывăçран тĕрлĕ кĕлетке касса кăларать, сăрлать, капăрлатать, тепри чĕнтĕр çыхать, вырăн таврашне тата сармалли-витмелли япаласене тĕрĕпе илемлетет.

Асăрханмасăр шыва кĕни пысăк хуйхă патне илсе çитерет. Ачасем кÿлĕне лайăх пĕлетпĕр, темиçе хут та кĕрсе курнă тесе пĕр шухăшсăр шыва чăмаççĕ. Анчах кун пек çăмăлттайлăх ырă кÿмест.

Ăна эпĕ 1970 çултанпа пĕлнĕ пулин те, унăн пурнăçĕпе пултарулăхĕнчи савăнăçлă, çавăнпа пĕрлех ăнман саманчĕсене ăнлантарса пама пултараймастăп. Петр Николаевич Кузьмин-Петĕр Çăлкуç мана яланах хăйĕн темле вăрттăн тĕнчинче ыттисенчен уйрăм пурăннăн туйăнатчĕ. Çавна май унпа чуна уçса калаçма сăлтав пулман пуль.

Чи малтанах туртăм кирлĕ. Вăл пулсан ĕçе юратса пурнăçлатăн, тĕллев патне хăвăртрах çитетĕн. Вĕренÿ пирки те çавнах каламалла. Учитель ача ăс-тăнне хисте-хисте çĕнĕ пĕлÿпе пуянлатма тăрăшнинчен ытларах ача хăй вĕренесшĕн çунни пысăк пĕлтерĕшлĕ. Ун пек чухне учитель ĕçĕ те сая каймасть, вăл тăрăшни те куçкĕретех.

Татьяна Лубашкина шкулта «5» паллăсемпе çеç вĕренет. Кашни предметпа аван ĕлкĕрсе пыма, паллах, çăмăл мар. Анчах каларăмăр вĕт-ха, туртăм пулсан умри пăтăрмахсем те сисĕнмеççĕ. Таня вара питĕ хастар хĕрача.

Кăçал вуннăмĕш класран вĕренсе тухрăм. Шкулта вĕренме çулсеренех йывăрланса пынăн туйăнать. Предмечĕсем кăткăсланни çитмест, тĕрĕслевĕ хăй епле хăратать-çке! Вунпĕрмĕш классем пĕрлĕхлĕ патшалăх экзаменне мĕнле тытнине каласа парсан çÿç-пуç вирелле тăчĕ. Турăçăм, манăн та çавăн пек асаплану вăхăчĕсем çитĕç вĕт!

Ĕçлерĕмĕр те, вĕрентĕмĕр те

«Выдумлянди» йыхравлать

Ĕçпе кану юнашар пулнине лайăх пĕлетпĕр. Вĕренÿ çулĕ вĕçĕнче эпир çуллахи каникула мĕнле ирттерес пирки нумай шухăшларăмăр. Класс ертÿçи Екатерина Ивановна Григорьева тĕллевсемпе паллаштарчĕ. Июль уйăхĕн вĕçĕнче шкула çуллахи практикăна тухмаллине пĕлсен питех те савăнтăмăр.