Archive - Чÿк 2016 - Çамрăксен хаçачĕ

Кирек мĕнле экстремизмла материала та йĕрке хуралçисем асăрхаççĕ

1941 çулхи çĕртме уйăхĕн 22-мĕшĕнче Элĕк районĕнчи Тимĕрçкассинчи колхоз правленийĕ умĕнчи радио нимĕçсем Совет Союзне тапăнни пирки хыпарласан çынсем тÿрех кулянса ÿкмен-ха. Вăрçă нумая пымассине, совет салтакĕсем тăшмана часах парăнтарассине ĕненнĕ вĕсем. 10 çулти Павел Федотов та çак хыпара илтнĕ. Анчах «вăрçă» сăмах мĕне пĕлтернине вăл лайăх чухламан. Унăн тути-масине арçын ача каярахпа питĕ аван ăнланнă. Ачан черчен хулпуççийĕ çине йывăр ĕç тиеннĕ, ытлă-çитлĕ пурнăç выçлăхпа ылмашăннă… Малалла вулас...

Чăваш эстради тавра мĕнле кăна сăмах çÿремест-ши? Куракансем билет хакланнăшăн кăмăлсăр, артистсем сцена тара илмешкĕн ытларах укçа ыйтнăшăн, билет сутăнманшăн пăшăрханаççĕ... Пĕрисем юрăçсене мухтаççĕ, теприсем вăрçаççĕ. Апла-и, капла-и — чăваш эстради пурăнать-ха, малаллах талпăнать. Манăн шухăшпа вара, чăваш эстради — чăвашлăх вучахне сÿнме паман вăйсенчен пĕри. Çивĕч ыйтусене уçăмлатас тĕллевпе «Чуна уçса калаçар» рубрика тĕпелне Чăваш эстрада артисчĕсен союзĕн ертÿçине Алина ФЕДОРОВА юрăçа йыхравларăм. Малалла вулас...

Словак каччин Филип Калашăн нумай нациллĕ Раççейпе паллашас ĕмĕт тахçанах çуралнă. Çав тĕллевпех вăл хăй тĕл­лĕн вырăс чĕлхине вĕреннĕ. Нумаях пулмасть ют çĕршыв кач­чи пĕлĕвне тарăнлатма Шупашкара килчĕ. Пĕтĕм тĕнчери студентсен “Грамотей” Интер­нет-олимпиадин çĕнтерÿçи пулнă май вăл И.Н.Ульянов ячĕллĕ ЧПУн вырăс тата чăваш филологийĕпе журналистика факультетĕнче практика курсне икĕ эрнене яхăн çÿрерĕ. Асăннă олимпиадăна И.Н.Ульянов ячĕллĕ ЧПУ йĕркелет, унта кăçал Словакири, Китайри, Казахстанри 20 çамрăк хутшăннă.

Юлашки вăхăтра китай чĕлхине вĕренесси анлă сарăлчĕ. Ăна, ыттисемпе танлаштарсан, ăса хывма йывăртарах пулин те çамрăксем тĕнчери чи йышлă халăхăн тăван чĕлхипе калаçма ăнтăлаççĕ. Китайла пуплеме хăнăхас тесен вăхăт чылай кирлĕ. Ара, чĕлхере 60 пин иероглиф-çке-ха. Вĕренÿ валли 2 хут нумайрах вăхăт уйăрмалла. Халĕ пирĕн республикăри шкулсенче те китай чĕлхин курсне çÿреме пулать. Преподавательсем Китайран та килеççĕ. Анчах чĕлхене хăйĕн çĕршывĕнче вĕреннине, унăн культурипе, йăли-йĕркипе тĕплĕнрех паллашнине мĕн çиттĕр? Пирĕн республикăри аслă шкулсем Китайри университетсемпе тачă çыхăнса ĕçлеççĕ, студентсемпе улшăнаççĕ. Хĕвелтухăç çĕршывĕнчи вĕренÿ пирĕннинчен уйрăлса тăрать-и? Китай студенчĕсене столовăйĕнче мĕн çитереççĕ? Çак тата ытти ыйту хуравне тупмашкăн И.Н.Ульянов ячĕллĕ ЧПУн историпе географи факультечĕн 3-мĕш курс студенткипе Кристина Яковлевăпа çыхăнтăм. Пике кăçалхи вĕренÿ çулне Китайри Аньхой университетĕнче пуçланă.

Патăрьел районĕнчи Нăрваш Шăхаль ялне 30-40 çул каялла «Труд» колхозăн ĕç паттăрĕсем, культурăпа искусство ĕçченĕсем тата çĕршывĕпе паллă спортсменсем чапа кăларма пуçларĕç. Чăваш АССР тава тивĕçлĕ учителĕн, пултаруллă тренерăн В.М.Бородкинăн вĕренекенĕ Валерий Мулендеев 1979 çулта велокросс енĕпе çĕршыв чемпионатĕнче иккĕмĕш вырăн йышăнчĕ, 20 çултах СССР спорт мастерĕ пулса тăчĕ. Иртнĕ ĕмĕрĕн 80-мĕш çулĕсенче велосипед спорчĕн тĕрлĕ енĕпе иртнĕ Пĕтĕм Союзри тата тĕнчери ăмăртусенче малти вырăнсене йышăнса вун-вун медаль çĕнсе илчĕ вăл. Шупашкарти стоматологи поликлиникин тĕп тухтăрĕн заместительне, аслă категориллĕ тухтăра, медицина ăслăлăхĕсен кандидатне Сергей Мулендеева чылайăшĕ пĕлет.

Ку чун киленĕçĕ — чăтăмлисем валли

Ачан ашшĕ-амăшĕн юратăвне туйса ӳсмелле

«Ывăлăм тĕлĕке килсен савăнса вăрантăм»

Амăшĕн капиталĕ пурришĕн упăшки йăлтах каçарать

«Хыпар» хаçат парнисемшĕн – 33-мĕш хут

Сӳннĕ вучаха çĕнĕрен чĕртнĕ

«Çамрăксен хаçачĕн» йĕкĕчĕ

Кермен, чиркӳ, çурт, пысăк хула, самолет, космос карапĕ… Шăрпăкран мĕн кăна тума пулмасть-ши? Пĕр енчен, ку ĕç йывăр мар пек туйăнать. Анчах ĕçе тытăнсан чылайăшĕ нимĕн те тăваймасть. «Малтан йывăрринчен мар, çăмăллинчен пуçламалла», — терĕ Патăрьел районĕнчи Вăрманхĕрри Шăхальте пурăнакан Дмитрий Никандров. Вăл ку чун киленĕçĕпе нумаях пулмасть çеç кăсăкланма тытăннă. Кĕске вăхăтра Дима чылай кӳлепе тума, хăшĕ-пĕрне юлташне, пĕлĕшне парнелеме те ĕлкĕрнĕ. Малалла вулас...

Республикăри наркологи диспансерĕн ачасемпе тата çамрăксемпе ĕçлекен психиатр-наркологĕпе Лидия ГРИГОРЬЕВĂПА калаçнă хыççăн лаша пуласси тихаран паллă, çын пуласси – ачаран текен ваттисен сăмахне малалла тăсас килчĕ: шăпăрлан мĕнле ӳсесси ашшĕ-амăшĕнчен килет. Лидия Анатольевнăпа спайс тата çавăн йышши ытти сиенлĕ хутăшсем пирки калаçрăмăр. Нумаях пулмасть 18-ти йĕкĕте 6 çул та 2 уйăхлăха кирпĕч шутлама ăсатни наркологпа тĕл пулма хистерĕ. Кăçалхи пуш уйăхĕнче Шупашкар районĕнчи Толик Хураски шкулĕнче 11-мĕш класра вĕренекен каччă тăхтав вăхăтĕнче 9-мĕш класри икĕ ачана спайс туртма сĕннĕ. Çавсенчен пĕри хăйне япăх туйнă, çакна педагог асăрханă, тухтăра чĕннĕ. Малалла вулас...

Маркел ĕмĕрĕ питĕ кĕске пуласса амăшĕн варĕнчех туйнă тейĕн — çут тĕнчене 2 уйăх маларах килме васканă. Çав кун, каçхи 6 сехет хыççăн, пысăк хырăмлă Жанна Миронова кĕтмен çĕртен аптăраса ӳкнĕ. Вăл çуратма хатĕрленнине пĕлсен Йĕпреç районĕнчи Пысăк Упакассинчи Октябрь урамĕнчи мĕн пур çын вĕсен килĕ умне пухăннă. Арçынсем урамра пирус туртнă вăхăтра хĕрарăмсем Жанна Андреевнăна çăмăлланма пулăшнă. Медпункт фельдшерĕ Лидия Матвеева, Мироновсен тăванĕ, çут тĕнчене пĕчĕк виçепе килнĕ арçын ачана алла пĕрремĕш тытнă. Васкавлă медпулăшу кайран çеç çитнĕ, амăшĕпе ывăлне больницăна илсе кайнă. Тухтăрсем лайăххинех шантарман: ача ытла та вăйсăр-çке. Анчах арçын ачан пурăнас килнĕ… Малалла вулас...