Archive - 2015 - Хыпар

Раççейри Литература çулталăкĕ, Чăваш Енри К.В.Иванов çулталăкĕ савăнăçлă лару-тăрура уçăлнăранпа вăхăт самай иртрĕ. Мĕн кĕтетпĕр эпир вĕсенчен? Ун çинчен ятарлă Указсем тухсанах калаçнăччĕ-ха.

Тĕлĕнмелле ял вăл Виçпÿрт Шăмăршă. Урăх ниçта та мар, çак ялта СССР халăх артисчĕ, Чăваш халăх писателĕ, культура министрĕ, республикипех паллă журналист, пурте хисеплекен сăвăçсем çуралнă. Те çĕрĕ çав тери пулăхлă, те сывлăшĕ ытла та асамлă, те шывĕ питех те сиплĕ - çакна татса калаймастăп.

Çапах та чăваш халăхĕ умĕнче ырă ятпа чăн малтан палăрни кам-ши? Кун пирки ĕмĕрĕпех район хаçатĕнче ĕçленĕ Николай Падиаров журналист хĕрĕх çул каяллах çапла каланăччĕ: «Манăн çывăх тăван - Петр Александрович Падиаров 1912 çултах Хусанти типографире поэма пичетлесе кăларнă».

Куславкка райбольницин водителĕ январĕн 10-мĕшĕнче поликлиника картишĕнче çăмламас-хĕрлемес йытă никамран хăрамасăр хÿрине çавăркаласа çÿренине асăрханă. Шофер пирвай хулара апат шыракансенчен пĕри тесе шухăшланă. Хÿри вăрăмраххине асăрхасан иккĕленмен: больницăра - тилĕ!

«Мĕн шырама кĕнĕ шавлă картишне? - тĕлĕннĕ вăл. - Чирлисене çитерме хур-кăвакал усрамастпăр. Сывă тилĕ этеме курсанах тарса пытанать. Ку, психбольницăран тарнă çын пек, мана куçран шăтарасла пăхать».

Кама юханшывĕн сылтăм çыранĕ хĕрринче вырнаçнă Пермь крайĕнчи Чайковский - ку тăрăхри чи илемлĕ те паллă хуласенчен пĕри. Ăна П.И.Чайковский композитор ячĕ кăна мар, хĕллехи Олимп вăййисенче, Европа тата тĕнче чемпионачĕсенче малти вырăнсене йышăннă вуншар спортсмен чапа кăларнă.

Республикăн стоматологи поликлиникинче пĕчĕк пациентсемпе уйрăмах тимлĕ пулма тăрăшаççĕ, вĕсене шăла упрама, тĕрĕс пăхма вĕрентес тĕлĕшпе нумай ĕçлеççĕ. Паллах, мĕнле те пулин кăлтăк сиксе тухсан ачана вăхăтра пулăшни те пысăк вырăн йышăнать. Поликлиникăри специалистсем ку енĕпе питĕ яваплă.

Палан çырли. Тин вĕренĕ 1 литр шыва 1 стакан палан ямалла, вăйсăр çулăм çинче 15 минут пĕçермелле. Унтан кăштах сивĕтмелле те сăрăхтармалла, тĕпĕнче юлнине пăчăртаса шĕвекне юхтармалла. Малтанхи калăпăшне çитерме вĕренĕ шыв тата 2 апат кашăкĕ пыл хушмалла.

Шĕвеке кашни сехетре пĕчĕк сыпкăмсемпе пĕр кунра ĕçсе ямалла. Ангинăран тĕпĕ-йĕрĕпех хăтăлма ăна 3-4 кун ĕçсен лайăх. Шăнтнă паланпа та усă курма юрать.

Хырăмлăхпа вуник пумăклă пыршă язвипе аптракансен апата асăрханса çиме тивет. Вĕсемшĕн çак рецептсем уйрăмах вырăнлă пулĕç.

Пĕçернĕ кролик

700 грамм кролик какайĕ, кăштах кишĕр, петрушка тымарĕ, тăвар.

Кролик какайне вакламасăрах кишĕрпе тата петрушка тымарĕпе пĕрле шыва ярса пĕçермелле. Тăвар сапмалла, сивĕтмелле. Унтан сивĕннĕ аша шÿрперен кăлармалла, касăксем туса вакламалла. Пĕçернĕ çĕрулмипе е пахча çимĕç нимĕрĕпе çимелле.

Пăшăхланă кишĕр