Archive - 2014 - Чăваш хĕрарăмĕ

Çуллахи каникулта чылайăшĕ ачи-пăчине лагере ăсатма тăрăшать. Çемьесене патшалăх çулсеренех çăмăллăхлă путевкăпа тивĕçтерет. Кăçал çак тĕллевпе бюджетран 578,5 млн тенкĕ уйăрма палăртнă. Путевка хакĕ 11748 тенкĕ, çемье тупăшне кура /ăна справкăпа çирĕплетмелле/ ашшĕ-амăшĕ унăн 20%, 30%, 50% кăна тÿлет. Кунсăр пуçне шкулсенче те кăнтăрлахи лагерь ĕçлет, унта 25 пине яхăн ачан канма май пулĕ. Палăртмалла, бюджетран уйăракан путевкăсен хисепĕ те, укçа-тенкĕ те çулсеренех 10% ÿсет.

Чăваш Ен «Спортпа чи туслă регион» ята тивĕçнинче район центрĕсенчи физкультурăпа сывлăх комплексĕн тÿпи те пурах. Апла тăк вĕсене хута ярас тĕллевпе мĕльюншар тенкĕ тăкаклани харама каймарĕ темелле. ФСКра канмалли кунсенче, ĕç хыççăн çын туллиех. Эрне варринче, кăнтăрла, мĕнле-ши?

Йĕпреç районĕнчи Ирçе Çармăс ялне çула тухнă май машина чÿречинчен тинкеретĕп. Йĕри-тавраллах вăрман кунта. Хĕл ыйхинчен вăранакан йывăçсем, яштака та ĕмĕрĕпех ешĕл хырсем илĕртеççĕ, çамрăк хурăнсем чипер хĕрсем евĕр курăнаççĕ... Чим-ха, мĕн пулнă вĕсене?

Элĕк районĕнчи Тавăтри «Пучах» ача сачĕ уçăлнăранпа 30 çул иртрĕ. Унăн ĕçне 28 çул Маргарита Алексеева йĕркелесе пырать. Шкул çулне çитмен тĕпренчĕксене аталантарма, воспитани пама сахал мар вăй хураççĕ кунта. Педагогсем шăпăрлансен тавра курăмне вăйă урлă анлăлатаççĕ.

Ирех килекен çуркуннерен ним усси те çук. Пачах тепĕр май, ăшă кунсемпе чуна вăратса ĕлкĕрет кăна, тахăш самантра тепре вăраннă çĕре тавралăх каллех шурă юрпа хупланать. Вăхăт çитмесĕр те пахчана ĕçлеме кăлармасть пур пĕр. Пылчăк çăрăлса тарăхтарать кăна. Анчах çанталăк пирĕнтен ыйтса тăмасть: ăшăтать те, сивĕтет те. Симĕс курăк вара ăна-кăна пăхса тăмасть, вăйĕ пухăнса çитсен асфальт шăтарать те, пур пĕр хĕвел патнех туртăнать...

Сĕтел çинчи ансат çак ракетăсем сывлăша вĕçсе хăпарма пултарнине ĕненес те килмест. Ку çеç те мар, вĕсем парашют кăларса палăртнă вырăна анса ларма та пултараççĕ. Космос хатĕрĕсене Юнкă вăтам шкул ачисем хăйсемех ăсталанă. Çавăнпах вĕренекенсемшĕн кашнин çинчен тĕплĕ каласа кăтартасси ним те мар.

- Ирçе вăтам шкулĕнче /Етĕрне районĕ/ пиллĕкмĕш класра вĕренеттĕмччĕ ун чухне. Фелицата Шатаева вожатăй пĕррехинче Зойăпа Шура Космодемьянскисем çинчен кĕнеке вуласа пачĕ. Калама çук тĕлĕнтĕм. Ытла та чун çывăхне илтĕм. 18 çулти хĕр хăюлăхĕпе паттăрлăхĕ пуçа вырнаçмарĕ. Совет Союзĕн икĕ Геройĕн амăшне куç хÿрипе те пулин курас килсе кайрĕ, - аса илет Нина Михайловна.

Ачалăхри ĕмĕт

Вĕренÿ çулĕ вĕçленесси нумаях та юлмарĕ. Шкултан вĕренсе тухакансемшĕн халĕ уйрăмах хĕрÿ вăхăт: Патшалăх пĕрлехи экзаменĕсем /ППЭ/ пуçланиччен пĕлĕве ăс-пуçра çирĕплетсе хăвармалла. Çывхаракан экзаменсемпе çыхăннă ыйтусене сÿтсе явма ЧР Вĕренÿ министерстви журналистсене пресс-конференцие пуçтарчĕ. Министр çумĕ Светлана Петрова пĕлтернĕ тăрăх - ППЭ тĕп тапхăрĕ çу уйăхĕн 26-мĕшĕнчен пуçласа çĕртмен 11-мĕшĕччен пырĕ. Паянхи куна 14 предмет комиссийĕ йĕркеленĕ, вĕсен председателĕсене çирĕплетнĕ. Халĕ комисси членĕсене палăртас ĕç пырать.

Шупашкар районĕнчи Ишлей ял тăрăх администрацине пырса кĕнĕ чухне пуçлăх пÿлĕмре канашлу ирттеретчĕ. «Акă тепĕр çын ĕçрен каясшăн. Кампа ĕçлемелле малашне?» - хут листине кăтартать Яков Кушев. Хальхинче информаципе культура центрĕн ертÿçи яваплă тивĕçрен пĕчĕкрех должноçа куçарма ыйту çырнă.