Archive - Хыпар

Редакцие Сĕнтĕрвăрри районĕнчен Зоя Герасимова шăнкăравларĕ. «Паралимп вăййисене хупнă чухне вăй-хăвачĕпе тĕлĕнтернĕ Алексей Чувашев чăваш мар-ши?» - пĕлесшĕн пулчĕ вăл.

Тюменьри наци культурисен «Строитель» керменĕнче ачасен пултарулăхĕн XIV «Асамат кĕперĕ» фестивалĕ иртнĕ.

2014 çулхи нарăс уйăхĕнче музыка искусствине юратакансем Раççейĕн паллă композиторĕ Аркадий Ильич Островский çуралнăранпа 100 çул çитнине палăртрĕç. Шел, унăн кун-çулĕ 53 çул çурăрах татăлнă. Çапах та кĕске ĕмĕрĕнче вăл халăх асне ĕмĕрлĕх кĕрсе юлнă сахал мар вилĕмсĕр юрă-кĕвĕ çырса хăварма ĕлкĕрнĕ.

Шупашкар районĕн сучĕ çак кунсенче Мари Эл çыннин, 26 çулти архитекторăн Григорий Кожинăн, приговорне пĕлтерчĕ. Ăна УК 306 статйипе полицие пĕлетăркач суйнăшăн айăпларĕç.

Çак каччă 23 çулта кăна - мĕншĕн аплах тискер? Хуравлама та аптрамалла, анчах унăн преступленийĕсем чăннипех чуна çÿçентереççĕ.

«Шăпа - жребий, удел, участь, судьба, доля» - тесе ăнлантарать М.Сироткин профессор редакциленĕ «Чăвашла-вырăсла словарь». Пĕр сăмахпа - пÿрни. Çÿлтен такам хушнипе пулса пыракан пурнăç çулĕ. Халăхра та çапла калаççĕ: «Турă çырнинчен иртеймĕн», «Кама мĕн пÿрнĕ, çавна курасах пулать», «Кашни çыннăн хăйĕн шăпи».

Чăнах та çапла-ши ку? Енчен те çынран хăйĕнчен нимĕн те килмест пулсан тăрăшма та кирлĕ мар. Тепĕр майлă каласан ан вĕрен, ан ĕçле, йывăрлăхсене ан çĕнтер, усалпа ан кĕреш... Пур пĕрех мĕн пуласси санран иртсе каймасть!..

Чăваш Ен Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев ĕнер И.Н.Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университечĕн машиностроени факультетĕнче Чăваш Республикин Çамрăксен инноваци пултарулăхĕн центрне уçма хутшăннă.

Интернет тĕнчи мĕн вăл? Унта ачасем мĕнле хăрушлăхпа тĕл пулма пултараççĕ? Çакăн пирки тата кăсăклă ытти самант çинчен "Ачасем Интернетра" интерактив куравра тата хăрушлăхсăр Интернет урокĕсенче пĕлме май килет. Шăпах çак ятпа республикăри ачасемпе çамрăксен библиотекинче ака уйăхĕн 3-мĕшĕнче вĕренÿпе курав проекчĕ ĕçлеме пуçланă. Ăна "МТС" компани ЧР Информаци политикин, Вĕренÿ тата Культура министерствисем пулăшнипе пурнăçа кĕртет.

ЧР Ял хуçалăх министерствинчен пĕлтернĕ тăрăх - çурхи ĕçсем вăй илсех пыраççĕ. Республикăн кăнтăр районĕсенче - Патăрьел районĕнчи «Батыревский», «Красное Знамя», «Малалла», «Первомайск», «Труд» хуçалăхсенче нумай çул çитĕнекен курăк лаптăкĕсенче нÿрĕк тытаççĕ.

ФНСăн республикăри управленийĕ пĕлтернĕ тăрăх - кăçалхи пĕрремĕш кварталта Чăваш Енре тĕрлĕ шайри бюджетсене налук органĕсем администрацилекен тÿлевсене 8,3 млрд тенке яхăн пухнă. Пĕлтĕрхи çак тапхăртипе танлаштарсан - 106%.

Çак виçен пĕтĕмĕшле калăпăшĕнче хушма хакран илекен налук тÿпи пысăк - 32,4%. Уйрăм çынсен тупăшĕнчен илекен налук - 28, усламран - 20,2, пурлăхран - 7,4, акцизсем - 6,1%.