Archive - 14 Нарăс, 2017

Нарăс уйăхĕн 11-мĕшĕнче пирĕн çĕршывра çĕр-çĕр çын йĕлтĕр çине тăчĕ. «Раççей йĕлтĕр йĕрĕ» чупăва Чăваш Енре пурăнакансем те пысăк йышпа хутшăнчĕç. Шупашкарти аэропорт çывăхĕнчи уçă лапама йĕлтĕр спортне юратакан 14 пине яхăн çын пухăнчĕ.

Халăхра ăсчахсен ĕçĕ пирки ытла та кичем, йăлăхтаракан йышши тесе шухăшласси йăлана кĕнĕ. Чăнах та, архивра, вулавăшра тĕпчесе аппаланса ларасси телекуравпа шоу-кăларăм пăхасси мар — пĕр евĕрлĕх авăрĕнчен ниепле те вĕçерĕнеймĕн.

«Ай-уй, çĕркаç мĕнле мантăмăр-ха помидора витме? Тăм йăлтах тивнĕ-иç»,— хура пăнчăллă симĕс çимĕçсене аллинче пăшăрханса çавăркалакан анне сăнарĕ халĕ те куç умĕнче. Мĕншĕн аса илтĕм-ха çак саманта? Пирĕн тăрăхра уçă вырăнта салат, пăрăç, укроп, симĕс сухан, редис, петрушка, çарăк, кавăн аванах пулать-ха, анчах сивĕрен хăракан пахчаçимĕçе çитĕнтерме çăмăл мар. Çу — кĕске, хĕвел ăшши çитсех каймасть. Иртнĕ çул авăн уйăхĕчченех уяр çанталăк хуçаланчĕ, тăм ÿкмерĕ. Помидор хăйне лайăх туйрĕ, ăнса пулчĕ, йăран çинчех хĕрелчĕ.

Чăваш Ен Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев нарăсăн 10-мĕшĕнче Канаш районĕпе хулинче пулчĕ. Шăхасан шкулĕнче ачасен алă ĕçĕсен, улма-çырла, пахчаçимĕç тата ыттин куравĕпе паллашрĕ.

Сывă-и? Хаçата çырнипе темех улшăнмĕ, пĕрех алла ручка тытмасăр тÿсеймерĕм. Пурнăç паян Интернетпа çав тери тачă çыхăннă. Унти сайтсем, социаллă сетьсем çынсен шăпине аркатаççĕ, инвалида кăлараççĕ, хăшĕсем хăйсем çине алă хураççĕ. Çак пулăма çамрăксене те, аслăрах çултисене те каласа ăнлантарасчĕ.

Çемьери килĕшÿпе çураçу, ăшпиллĕх, туслăх нимĕнрен малтан амăшĕпе ашшĕнчен килет, çакă ачасене те тÿрĕ кăмăллă, ĕçчен те типтерлĕ, малĕмĕтлĕ пулма ырă витĕм кÿрет. Туслă та çирĕп çемье кăна кирек епле йывăрлăха та çăмăллăнах тÿссе ирттерме пултарать. Çирĕп çемье пурнăçа çутă кÿрет. Ырă амăшĕпе ашшĕ ачасемшĕн те паха тĕслĕх. Мăн Маркари Спортовсем шăпах çавăн пеккисен йышĕнче. Эпĕ тирпейлĕ çурт умне çитнĕ чухне çемье пуçĕ Валериан Петрович юр хыратчĕ. Пирĕн сасса илтсе часах урама мăшăрĕ Нина Николаевна тухрĕ.

Мĕн вăл юрату? Черченкĕ çак туйăм тинĕс пекех анлă. Мĕн чухлĕ çын — çавăн чухлĕ тĕрлĕ шухăш! Эпир вара унăн тупсăмне Комсомольски районĕнчи Çĕнĕ Мăратра пурăнакан Валентинăпа Николай Павловсемпе пĕрле шырарăмăр. Валентина Петровнăпа Николай Викторович нарăсăн 13-мĕшĕнче мерчен ªкораллº туя палăртаççĕ. 35 çул ĕнтĕ вĕсем пĕр-пĕринпе килĕштерсе пурăнаççĕ.

Çак кунсенче Наци библиотекинче Мария Васильевнăпа Алексей Анисимович Асламассен асăну каçĕ иртрĕ. Вулакансем астăваççĕ пулĕ-ха: иртнĕ çулхи нарăс уйăхĕн пуçламăшĕнче ЧАССР тава тивĕçлĕ ĕçченне Мария Асламаса юлашки çула ăсатма Чехирен килнĕ ывăлĕ Алексей те çĕре вăхăтсăр кĕнĕччĕ. Шăпах салху çак самант пуçтарчĕ те вĕсен тăванĕсене тата Асламассен пултарулăхĕпе кăсăкланакансене вулавăша.

Нарăс уйăхĕн 11-мĕшĕ — Пĕтĕм тĕнчери пациент кунĕ. Ăна 1992 çулта Рим Папи II Иоанн Павел сĕннипе палăртма пуçланă, календаре кĕртнĕ. 1993 çулта сывă мар çынсемпе тимлĕ пулмаллине чĕнсе каланă.