21 Ака, 2015

Çамрăксемшĕн - ырă тĕслĕх

Чăваш Ен Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев шалти ĕçсен органĕсен тата шалти çарсен ветеранĕсен кунне халалланă уява хутшăнчĕ. Йĕрке хуралĕнче ĕçлесе тивĕçлĕ канăва тухнисене çавăн пекех ЧР шалти ĕçсен министрĕ Сергей Семенов, ЧР Патшалăх Канашĕн Председателĕн заместителĕ Олег Мешков саламларĕç.

Хыпар
Хула
Уяв
21 Ака, 2015

Пĕрисем сÿрелеççĕ, теприсем апатлантараççĕ

Канаш район администрацийĕн АПК организацийĕсемпе çыхăну тытакан тĕп специалисчĕсем Валерий Долговпа Сергей Васильев иртнĕ эрне вĕçĕнче Киров ячĕллĕ ЯХПКра, «Цивиль» тата «Канаш» ОООсенче пулса уй-хир ĕçĕсемпе паллашнă. Вĕсенче нумай çул ÿсекен курăксене икшер агрегатпа сÿрелеççĕ. «Цивиль» хуçалăхра МТЗ 82-1 трактор рулĕ умĕнче - Виктор Иванов опытлă механизатор. Унăн ĕç стажĕ - 40 çула яхăн. Тепĕр трактора Алексей Данилов ĕçлеттерет. Вăл хурçă ута 15 çул ытла итлеттерет. Вĕсем 185 га йышăнакан нумай çул ÿсекен курăксене 2 сменăпа сÿрелеççĕ.

Хыпар
Ял хуçалăхĕ
çураки
21 Ака, 2015

Мĕншĕн ура хураççĕ?

Муркаш районĕнчи панкрута тухнă «ВаСем» ООО вырăнĕнче «Юнга» тулли мар яваплă общество йĕркеленнĕ. Кăçалхи февраль уйăхĕнче вăл каллех çĕнелнĕ, КМК «АГРО» пулса тăнă. Кунта куллен 15 çын вăй хурать.

Хыпар
Ял хуçалăхĕ
Аталану çулĕпе
21 Ака, 2015

Пĕр вăхăтра та пĕр вырăнта - чи ăста ташăçăсем

Апрелĕн 22-26-мĕшĕсенче Шупашкарта XIX балет фестивалĕ пуçланать. Ун умĕн, хăнăхнă йăлапа, Чăваш патшалăх оперăпа балет театрĕнче пресс-конференци иртрĕ. Театр ертÿçисем журналистсене кăçалхи фестиваль çĕнĕлĕхĕсемпе паллаштарчĕç, тĕрлĕ ыйтăва хуравларĕç.

Хыпар
Культура
фестиваль
21 Ака, 2015

Виталий ЕНĔШ: Шухăш виçĕ тĕрлĕн килме пултарать...

Виталий Енĕш /Григорьев Виталий Григорьевич/ литературăра хĕрĕх çул ытла ĕçлесе ачасемпе аслисем валли чылай хайлав çырнă. Вулакансем уйрăмах унăн «Çулçă айĕнчи çырла», «Чун каварĕ», «Чи маттурри - Урине», «Чиркÿ çулĕ» кĕнекисене хапăлласа йышăннă.

Хыпар
Культура
Чăн тĕн
21 Ака, 2015

Мускаври Святой Матрона пулăшнипе

2006 çулхине пирĕн çемьене пысăк хуйхă килсе çапрĕ. Эпир - атте-аннен икĕ хĕрпе пĕр ывăл. Пирĕн кĕçĕн шăллăм хăрушă чирпе, лимфогрануломатоз текенскерпе, чирлерĕ. Мăйĕ иçĕм çырли сапаки пек пĕчĕк-пысăк мăкăльсемпе тата шыçăпа тулса ларчĕ. Диагнозне пĕлме эпĕ хам больницăна кайнăччĕ. Врач каланине ниепле те ĕненес килмерĕ. Çав самантра шалта темĕнле туйăм, «Ăна Мускаври Матрона пулăшатех», - тесе шанăç пачĕ.

Шăллăма диагноза пĕлтерсенех вăл та кун пек пуласса ĕненмерĕ.

Хыпар
Пулса иртни
Чăн пулни
21 Ака, 2015

Турăшăн юрăхлă та çынсемшĕн усăллă

Пĕр аслă этем, «Кирĕк епле ырă ĕçе те Турăшăн юрăхлă, çынсемшĕн усăллă тумалла», - тенĕ. Çак каларăш тĕн кĕнекисене куçаракан çынсем пирки каланă пекех туйăнать мана. Чиркÿ кĕнекисене чăвашла куçарса кăларас пархатарлă ĕçе асаттемĕрсем иртнĕ ĕмĕрсенчех тытăннă. Сăмахран, «Катехизис» ятлă кĕнеке 1820 çултах тухнă пулнă.

Хыпар
Культура
Çĕнĕ кĕнеке
21 Ака, 2015

Ахах та ылтăн-и вирьял чĕлхи?

«...Аслă Чăваш чĕлхин пĕр пысăк, ытарма çук илемлĕ, урăх нимĕнпе те улăштарма, саплаштарма çук хăйнеевĕрлĕ пайĕ çурхи юр купи пек ирĕлнĕçемĕн ирĕлет, кĕçех пач çук пулса тăрать, эпир вара çак инкек пирки сăмах хускатма хăратпăр», - терĕ Валери Туркай «Вирьял Чĕлхи, эсĕ - Ылтăн, эсĕ - Ахах!» хăтавра /Хыпар, 2015,

Хыпар
Культура
Ахрăм
21 Ака, 2015

«Нарспи» - чăваш литературин çĕнĕ çулĕ

«Нарспи» пуçламăшĕ - чăвашсен çĕнĕ çул пуçламăшĕ. Ку - çутçанталăкра пурнăç чĕрĕлсе вăй илнин пуçламăшĕ. Пĕрремĕш сăмахсемех - «пуш уйăхĕ» икĕ пуçламăшĕ - поэма пуçламăшĕ тата çĕнĕ çулла /çĕнĕ çул/ пуçламăшĕ тĕл пулнине систереççĕ. Шăпах «çĕнĕ çулла», мĕншĕн тесен пăлхар-чăваш календарĕнче çулталăкăн куçса пыракан вăхăчĕсене - кĕркуннепе çуркуннене - уйăрни пулман. Ĕлĕк çулталăка икĕ пая - çуллана тата хĕллене - пайланă. Хĕллехи вăхăт çĕр çинчи тĕнче «вилнипе» çыхăннă - çутçанталăк ыйха путнă /«хĕллехи ыйха»/.

Хыпар
Культура
К.В. ИВАНОВ çулталăкĕ

Pages

Хыпарсем