Archive - 2015 - Чăваш хĕрарăмĕ

Мускав. Çурла уйăхĕн 10-мĕшĕ. INTERFAX.RU - Дипломати ведомствинчен пĕлтернĕ тăрăх, Мария Захаровăна Раççей ют çĕршыв министерствин официаллă представительне çирĕплетнĕ. Юрĕ-ха тейĕпĕр, министерствăсенче те, ытти çĕрти пекех, кадрсем улшăнаççĕ. Анчах та çĕршывăн тулаш политикин ведомствин официаллă представителĕ халиччен хĕрарăм пулман. Çавăнпах Мария Захарова çинчен ытларах пĕлес килчĕ.

Чăваш Ен Пуçлăхĕн тивĕçĕсене вăхăтлăх пурнăçлакан Михаил Игнатьев июльти Координаци Канашĕнче çакна палăртнă: «Çемьесем ыранхи куна шанса, патшалăх пулăшăвне туйса тăмалла».

Çĕршывра, республикăра демографи лару-тăрăвне лайăхлатма тытăнни нумай ачаллă çемьесене амăшĕн капиталне /икĕ е ытларах ача çуратнăшăн/, социаллă пулăшусем панипе /çамрăк çемьесене çăмăллăхпа ипотека кредичĕ, çурт-йĕр условийĕсене лайăхлатма социаллă тÿлев, çĕр уйăрни тата ытти те/ çыхăннă.

Кирилл Патриарх килни Чăваш Ен историне ылтăн саспаллисемпе çырăнчĕ

Халăх вĕрентĕвĕн асамлă мелĕсем

Хитре Тамар

Вăрçă хыççăнхи пĕремĕк

Медальсен шучĕ мар, пахалăхĕ пĕлтерĕшлĕ

Хăмăшлăхра

Харсăр чиперуксем

Çурла уйăхĕн пуçламăшĕ пирĕншĕн, республика çыннисемшĕн, Чăваш Ене Мускав тата Пĕтĕм Руç Патриархĕ Кирилл килнипе асра юлчĕ. Эпир тахçантанпах унпа тĕл пулма ĕмĕтленнĕ. Ăна чунран кĕтнĕ. Çакă Унăн Святейшестви çитес çĕре ĕненекенсем нихçанхинчен йышлă пухăннинченех палăрчĕ.

Пирĕншĕн тĕлĕнмелле çынсенчен пĕри – Геннадий Никандрович Волков, тĕнчипе паллă этнопедагог.

Ăсĕ çивĕч унăн, шухăшĕ тарăн. Геннадий Волковшăн анне – Турăпа пĕр тан. Ачан малашлăхĕ вăл хăйĕн амăшне еплерех хисеплесе ÿснинчен питех те нумай килет. Çавăнпа та эпир шкулта ачана амăшне хисеплесе ăна хăй пултарнă таран пулăшма, юратнине палăртса амăш чĕлхипе калаçма хистетпĕр.

Чăвашла пĕлмен чăвашсен пуç мими çутçанталăк хушнă пек аталанса пыраймасть. Анне чĕлхинче вара ăнлантарса пама май çук темле асамлă вăй пур. Çак вăй ачара пытарăнса тăракан хăвата вăратса çитĕнÿсем тума çул уçса пырать.

Канаш районĕнче пĕр пĕчĕк те илемлĕ ял пур - Аслăял. Маншăн унран пахи нимĕн те çук. Паллă ĕнтĕ - çуралнă кĕтесĕм вăл. Аван çынсем пурăнаççĕ кунта. Кашнин расна шăпа - хури, шурри, йÿççи, пылакки... Мĕн тăвăн-ха, пурнăç пĕр пек килмест-çке. Апла пулин те хамăр ялсене питĕ кăмăллатăп.

Манăн пĕрремĕш вĕрентекен Христина Терентьева 1929 çулхи нарăсăн 12-мĕшĕнче Çĕрпÿ районĕнчи Энĕшкассинче çуралнă. 1944 çулта çичĕ класс пĕтернĕ хыççăн Çĕрпÿри педагогика училищине вĕренме кĕнĕ. Кайран ăна Октябрьски районĕнчи Малти Пукаш ялне ĕçлеме янă.

Унтанпа 68 çул иртсе кайрĕ, анчах та эпĕ паянхи кунчченех вăл пире мĕнлерех кăмăлпа пĕрремĕш хут пĕрремĕш класа кĕтсе илнине астăватăп.

Спорт - пурнăçăн хĕрÿ те пысăк хăвăртлăхлă пайĕ. Ара, спортсменсем паян пĕр çĕршывра ăмăртаççĕ, ыран урăххине çитеççĕ. Ахальтен мар хăвăртрах, çÿллĕрех, вăйлăрах девизпа пурăнмаççĕ-тĕр. Шупашкарти "Олимпийский" стадионта çăмăл атлетикăн Раççей чемпионачĕ иртрĕ. Чи маттурисен ятне илтме тивĕçнисем часах, çурла уйăхĕн 22-30-мĕшĕсенче, Пекинра тĕнче чемпионатĕнче çĕршывăмăр чысне хÿтĕлĕç.

Мĕн ачаран утă çулса ÿснĕ эпир. Çава тыттарма хăраман атте-анне. Пĕр касри темиçе кил пуçтарăнса каяканччĕ вăрмана. Тĕттĕмленмесĕр таврăнма та шухăшламан. Вăрманта кăвайт чĕртсе апатне хуранпа пĕçерсе çинĕ. Лайăх çанталăк пулсан утта пĕр эрнере тирпейлесе кĕртекенччĕ. Кÿршĕ Алешăпа ăмăртса çулни те пулнă. Паллах, паккус вĕçне вăл çавах манран маларах тухатчĕ. Кайран ашшĕнчен çава туптама та вĕренчĕ. Кăнтăр вăхăтĕнче пурте каннă чухне пĕчченех шаккаса ларатчĕ.