Уяв

31 Раштав, 2015

Уяв сĕтелĕн историйĕ

Çĕнĕ çула Пĕрремĕш Петĕр патша 1700 çулта кăрлачăн 1-мĕшĕнче паллă тума йышăннине нумайăшĕ пĕлет. Анчах ун чухне уявра хальхи пек апат-çимĕçпе тулăх сĕтел мар, балсем тĕп вырăнта пулнине, ахăртнех, чухламасть. Пирĕн авалхи несĕлсем ташлама юратнă, ывăнса çитсен тĕрлĕ сĕткен, шыв, çырла эрехĕ ĕçсе ăша кантарнă.

XIX ĕмĕр çурриччен тенĕнех вырăссен Çĕнĕ çул апачĕ пулман. Каярахри йăла - сĕтел çине хуратул пăттипе çамрăк сысна тушки, панулмипе е йÿçĕтнĕ купăстапа хур лартасси - чăннипе Кăшарни уявĕнчен куçнă.

31 Раштав, 2015

Уяв тесен...

Çĕнĕ çула уявласа кĕтсе илес йăла авалах пулнă. Кашни халăхăнах пур вăл. Çĕнĕ çулĕ те кашни халăхăн хăйĕн вăхăтĕнче пуçланнă. Хăшĕн авăн уйăхĕнче, хăшĕн ака уйăхĕнче. Тĕрĕссипе халĕ те хăш-пĕр халăх Çĕнĕ çула лăп та шăп раштавăн 31-мĕшĕнче кĕтсе илмест. Эпир январьтен Упăте çулне кĕме хатĕрленетпĕр, ăна еплерех капăрланса юрама пулать-ши тесе пуçа вататпăр пулсан, Китайра, шăпах чĕрчун календарĕн хуçи пулсан та, Упăте кăрлачăн 1-мĕшĕнчех килме шухăшламасть иккен. Унта çĕнĕ çула хĕлле, кун таврăннă хыççăн /раштав, 22/ уйăх иртсен, çĕнĕ уйăх /уйăх календарĕпе/ пулсан палăртаççĕ.

25 Раштав, 2015

Уяв савăк ирттĕр...

Умра - Çĕнĕ çул. Чи савăнăçлă уяв вăл. Çавна май кашнийĕ ăна хаваслă, асра юлмалла ирттерме тăрăшать. Анчах та электрогирляндăпа, пиротехникăпа усă курнă чухне хăрушсăрлăх пирки те манмалла мар. Ытларах пиротехникăпа пĕлмесĕр усă курнăран тĕрлĕ инкек сиксе тухать: алă-урана, пите пĕçертнĕ тĕслĕхсем те тĕл пулаççĕ. Уяв савăк ирттĕр тесен çак йĕркесене пăхăнмалла:

- чăрăша çирĕп тĕрев çине лартмалла;

- ăна хăвăрт хыпса илекен теттесемпе, мамăкпа, çуртапа, хутпа илемлетме хăрушă;

- чăрăша пÿлĕме ăшăтакан хатĕрсен çывăхне лартмалла мар;

24 Раштав, 2015

Открыткăпа саламлар-и?

Çĕнĕ çул умĕн уяв открытки кам илмен пулĕ? Питĕ анлă сарăлнăччĕ вăл йăла - пĕр-пĕрне Çĕнĕ çул открыткипе саламласси. Миçе открытка ăсатман-ши тус-тăван патне, ятарласа список хатĕрленĕ. Уяв умĕн почтальонăн саламĕсем пĕр сумкăна кĕместчĕç: хул пуççи урлă çакнă «мăнтăр» сумкăсăр пуçне алăра хутаçчĕ.

Pages