Архив - 2015 - Çамрăксен хаçачĕ

Çĕнтерÿ уявĕччен шутлă кунсем юлчĕç. Çавна май шкулсенче, аслă вĕренÿ заведенийĕсенче ветерансемпе тĕлпулусем ирттереççĕ.

Тăлăхсене çурт-йĕрпе тивĕçтерессипе çыхăннă ыйту - çивĕччисенчен пĕри. Строительство комплексĕ, ытти регионпа танлаштарсан, начар ĕçлемест. Хута яма палăртнă кашни çуртра тенĕ пекех социаллă хваттерсем пур.

Ака уйăхĕн 25-мĕшĕнче Чăваш патшалăх культурăпа искусствăсен институтĕнче Пĕтĕм тĕнчери чăвашсен "Кĕмĕл сасă" фестивалĕ иртнĕ. Чăваш чĕлхи кунĕнче тăван чĕлхемĕре, йăла-йĕркене, юрă-кĕвве анлă çул пани тесе хакламалла çак пулăма. Çĕршыври тĕрлĕ хулапа республикăран Шупашкара çамрăк 22 юрăç пухăннă. Аякри хăнасем Мурманск, Иркутск облаçĕсенчен, Пушкăрт, Чĕмпĕр, Тутар республикисенчен килсе çитнĕ. Кăçалхи фестивальте Пушкăртстанра пурăнакан йăхташăмăрсем уйрăмах хастар пулнине палăртмалла. Унтан харăсах темиçе юрăç килнĕ.

Александр Артемьевăн "Салампи" повеçне алла тытса вуламан чăваш пур тесен те ĕненместĕп. Пултаруллă сăмах ăсти пурнăç чăнлăхне хăйĕн вун-вун произведенийĕнче кăтартма пултарнă. Унăн "Тăвăл умĕн", "Симĕс ылтăн", "Ан авăн, шĕшкĕ", "Улма йывăç авăнать", "Юлашки юрă" тата ытти хайлавĕ вулакана паянхи кун та хумхантарать, савăнтарать, шухăшлаттарать. Тăван çĕршывăн Аслă вăрçин вут-çулăмĕ витĕр паттăррăн утса тухнă, пурнăçра хура-шурне самаях тутаннă çыравçă пултарулăхĕпе, тăван тăрăхĕпе паллашмашкăн Элĕк тăрăхне çитсе килтĕм.

Тупăкран тăрса ларнă

"Чуна уçса калаçар" тĕпелĕнче мĕнле кăна ыйту хускатмастпăр-ши? Пĕчĕк чухне пирĕн çунатлă та таса ĕмĕтсем сенкер тÿпе анлăшне умлăн-хыçлăн виçсе ирĕклĕн вĕçеççĕ... Кам кăна пулас килмест-ши пирĕн: космонавт, артист, çар çынни, композитор, юрăç, çыравçă, журналист, вĕрентекен...

Вĕсен ачалăхĕ пулман. Нимĕç бомбисем ÿксе хăрушшăн çурăлнисене итлесе, çĕрпÿртсенче пытанса, фашистсен самолечĕн сасси çывхарсан тăр-тăр чĕтресе ÿснĕ вĕсем. Ленинград блокадинче пулнисене питĕ йывăр килнĕ. Выçă, сивĕ... Таврана виле шăрши сарăлнă. Хула пушанса та пушанса пынă. Уйăхĕ-уйăхĕпе выçăпа тертленнĕ çынсем вăйран ÿкнĕ те тек тăрайман. Совет салтакĕсем Ленинграда фашистсенчен 900 яхăн кун хÿтĕленĕ. 1941 çулхи ноябрĕн 20-мĕшĕнче хулара выçлăх пуçланнă. 630 пине яхăн çын ураран ÿксе вилнĕ. Çав вăхăтрах Ладога кÿлли урлă çул уçăлнă.

Йăлана кĕнĕ тăрăх, Чăваш чĕлхи кунĕ умĕн, апрелĕн 24-мĕшĕнче, чăвашсем пурăнакан мĕнпур хулапа ялта «Пĕтĕм чăваш диктанчĕ» акци иртет.

Пĕлетпĕр: «Çамрăксен хаçачĕн» çывăх тусĕсем республикăри кашни кĕтесре пур. Чăваш Ен тулашĕнчи юлташăмăрсем те кăларăма кĕçнерникунсерен чăтăмсăррăн кĕтнине пĕлтерсех тăраççĕ. Çакă чи пысăк пуянлăх мар-и вара калем ăстисемшĕн?

Ытларикун Шупашкара СССР халăх артисчĕ Иосиф Кобзон килсе кайнă. Пĕлетпĕр ĕнтĕ: вăл хисеплĕ юрăç кăна мар, пысăк политикăри сумлă çын та. РФ Патшалăх Думин культура енĕпе ĕçленен комитечĕн председателĕн çумĕн тивĕçне йышăнаканскер Чăваш Ен Пуçлăхĕпе Михаил Игнатьевпа тĕл пулнă.

Апрелĕн 16-мĕшĕнче ирех сарăлнă усал хыпар республикăшăн калама çук пысăк хуйхă пулчĕ. Кун пек инкеке тăшмана та сунаймăн. Шупашкарта пурăнакан пĕр çемьери хуйха нимĕнпе те виçеймĕн. Ашшĕ кĕçĕн ывăлĕ сывламаннине ирхи 5 сехетре, ĕçе кайма тăрсан, асăрханă.