Архив - Авг 2015

Кĕркунне хатĕрлемелле

ШУПАШКАPТИ ТĔП ПАСАРТИ ХАКСЕМ. /августăн 19-мĕшĕ тĕлне/

Календула

Чĕрĕп

Çĕрулми вăрлăхне кĕркунне хатĕрлемелле. Кĕркунне çĕр­улмине кăларнă чухне вăл мĕнле йышпа тухнине курса, пĕлсе тăратпăр. Шăпах вăйлă тата сывă тĕмсенчен вăрлăхлăх çĕрулми хăварса пымалла та. Вĕтĕ е вăтам юлнă çĕрулмине çеç хăварни тĕрĕс мар. Мĕншĕн тесен вĕтĕ çĕрулмине лартсассăн унран вăйлă тĕм пулаймасть. «Кил-çурт, хушма хуçалăхăн» 19 номерĕнче вăрлăх валли çĕрулмине çулла лартса çитĕнтермелли пирки çырса кăтартнăччĕ. Çулла лартнă çĕрулмине кĕркунне, октябрь уйăхĕ тĕлнелле çеç кăлармалла. Ку меслет лайăх вăрлăх ха­тĕрлеме май парать. Çĕрулмин кану тапхăрĕ çуркуннечченех тăсăлать.

Çулла пирĕн йĕри тавра симĕс аптека ешерет. Сиплĕ ÿсен-тăранран хатĕрленĕ имлĕхсем чире пуçламăш тапхăртах чарса лартма май параççĕ. Чир паллисене асăрхасанах сипленме май пуррипе лайăх та ешĕл аптека. Пирĕн пахчасенче хăй тĕллĕнех шăтса ÿсекен, куçа илем, сывлăха тĕрек кÿрекен чечек - календула /ăна ноготки тесе те калаççĕ/ - пирки сăмахăм.

Пахчара, кил-çурт çывăхĕнче чĕрĕп курăнсан никам та ăна хÿтерсе яма шухăшламасть пулĕ. Халăх чĕрĕпе хаклать темелле. Анчах хăшпĕр чухне çынсем ытлашши кăсăкланса чĕрĕпе сиен кÿме пултараççĕ, пурăнакан вырăнĕнчен хăратса яраççĕ.

Чĕрĕпсем йĕппипе тăрăнтарнă панулмине хăй йăвине йăтса хĕл валли хатĕрленине ача чухне кам илтмен пулĕ. Чĕрĕп йăвине мăйăр, кăмпа, панулми пуçтарать имĕш хĕлле валли. Анчах ку тĕрĕс мар.