Архив - Мар 2016

Акари ыйхă - авăнри хуйхă

Умри çула такăрлатĕ

Сĕтел тулли - юр-вар

Йывăр çул хăратмасть

Çĕрулми мĕншĕн çĕрет?

Сăмах - çăкăр çинчен

Пултарулăхра - вăй, чун ăшши, ял илемĕ

Матюхин-Тютин ăрачĕ

Çанталăк çур енне кайрĕ, эппин ака-суха ĕçĕ те инçех мар. Çавна май агропромышленноç комплексĕнче ĕçлекенсен пĕр-пĕринпе калаçмалли, сÿтсе явмалли пурах ĕнтĕ. Иртнĕ эрнере вĕсем шăпах çак тĕллевпе Етĕрне районне республикăри семинар-канашлăва пухăнчĕç. Малтанах «Ядринмолоко» ОАОра, В. И.

Пĕтĕм Раççейри ял хуçалăх çыравĕ кăçалхи утă уйăхĕн 1 - çурла уйăхĕн 15-мĕшĕсенче иртмелле. Республикăра пĕлтерĕшлĕ мероприятие хатĕрленесси мĕнле пырать-ха? Ыйтусене Чăвашстат ертÿçи Эльвира Максимова хуравлать.

Елчĕк районĕнчи Патреккел ялĕнче пурăнакан Светланăпа Валерий Выйгетовсем çак сăмахсене çирĕплетеççĕ. Пурнăçа сыпăнтарма маларах сысна, вăкăр усранă çемье. Аш йÿнелсен ĕне çине куçнă. Халĕ виççĕшне сăваççĕ, унсăр пуçне çамрăк пăрусем пур. «Малашне 6 ĕнене çитересшĕн, фермер хуçалăхĕ йĕркелесе гранта тивĕçесшĕн», - паллаштарчĕ хăйсен ĕçĕ-хĕлĕпе Светлана Геннадьевна.

Тепĕр уйăхран Канаш районĕнчи Асхвари Сергей Андреевăн кил хуçалăхĕнче хур чĕпписем шиплетме тытăнĕç. "60-70 е 100 пуç пуçтарăнĕ-и - вăхăт çитеспе паллă пулĕ", - тет çамрăк фермер амăшĕ Екатерина Анатольевна. Производство инкубаторĕнче кăларнисене ятарласа кайса илеççĕ те ÿстереççĕ. 2-3 эрнерисене ырă-сывă çитĕнтерме вĕренсе çитнех çав.

Ман чăхсене тĕк çиекен хурт нушалантарать пулас. Ветеринар А эпицид препаратпа сиплесе пăхма сĕнчĕ, анчах вăл пулăшмарĕ. Ытларах чухне чăхăн "сухалĕ", кайран çурăмĕ кукшаланма тытăнать. Мĕн тумаллине пĕлместĕп. Водород перекиçĕпе те усă курса пăхрăм. Сарайĕнче яланах йывăç кĕлĕ тата вĕтĕ хăйăр пур. Инкекрен хăтăлма пулăшаймăр-ши? Тĕк çиекен хурта пула чăх вилме пултарать-и?

Капитолина Иванова. Шупашкар районĕ.

«Хресчен сасси» хаçата нумай çул çырăнса илетĕп. Унта усăллă сĕнÿсемпе, хыпар-хăнарпа паллашма пулать. Юратнă хаçатран эпĕ те пулăшу ыйтасшăн. Хуçалăхра 7-8 çул «рокко» çĕрулми çитĕнтеретĕп. Вăл япăх çанталăкра та тухăçлă пулать. Пĕр-икĕ çул ĕнтĕ чи лайăх çĕрулмине суйласа калчалантарса лартатăп. Анчах чылайăшĕ шăтмасть. Чавса кăларсан вăрлăх йăлтах çĕрнине асăрхарăм. Касса е чăмăрла лартсан та çавах. Иртнĕ çул пĕр-икĕ тăваткал метрта çу варринчех аври хăрчĕ. Çĕрулмине кăларса пăхрăм та каллех çĕрни палăрчĕ. Кăçал вăл тĕп сакайĕнче те чылай çĕрчĕ.

Çăкăр пĕçерекенсем хăйсен продукцийĕ 10 процент хакланасса пĕлтернĕ. Мĕнле-ха капла? Раççей ют çĕршывсене тырă нумай ăсатать. Чылайăшĕ çакăн пирки хытах ÿпкелешет, ара, çăкăр хальлĕхе йÿнĕ çимĕçрен пĕри-çке.

Пĕтĕмĕшле хакласан тырă тĕлĕшĕпе лару-тăру нефть тавра йĕркеленнинчен ÿксе юлмасть. Çĕр айĕнчен тухакан пурлăх йÿнелет, бензин хакланать. Раççейре тырă чăнахах та нумай, анчах ăна туса илекенсем электроэнерги, шыв, çу, сахăр хакланнине палăртаççĕ. Нимĕн те калаймăн - вĕсен сăмахĕ те тĕрĕс, çăкăр туянакансем вара яланах пулнă, пулĕç те.

Канаш районĕнчи Калиновкăри Луиза Николаевна Трофимова паян – Раççей эстрадин паллă юрăçи Алла Пугачева, ыран - чикан майри, виççĕмĕш кун Украина хĕрĕ пулма пултарать. Хăй кăна-и? Çур яла тĕрлĕ халăх тумĕ тăхăнтартать. Тепĕр культура çуртĕнче ун чухлĕ сцена тупри çук пулĕ.

Алла аттестат илсен, малтан картса хунă пекех, ĕне ферминелле çул тытрăм. Вунпĕр çул юнашар ларнă Митя Матюхин вара ылтăн тĕслĕ калайпа та çăрапа эрешленĕ вĕр çĕнĕ дипломатне йăтса, шоссе еннелле утрĕ. Çук, ялтан тарас шутпа мар, институтра пĕлÿ илсе каялла яла ĕçлеме, ăна çĕклеме таврăнас ĕмĕтпе каять каччă хулана. Колхоз ярать ăна зоотехника вĕренме. Тусăм класри чи лайăх вĕренекен пулнă тесе каламастăп. Аттестатсенчи паллăсем пирĕн пĕрешкелех - «тăваттăпа» «виççĕ» ылмашăнса пыраççĕ. Вĕçнерех кăна пăт-пат «пиллĕк» курăнать.