Çак ыйту халичченех кăсăклă
1920 çулсенче Элĕк, Патăрьел, Йĕпреç, Вăрнар, Çĕрпÿ, Шупашкар, Тутарстанри Пăва районĕсенче вăрă-хурах иртĕхнĕ. Эшкере лаша вăрланăшăн тĕрмере кирпĕч шутланă Антон Калюковпа Василий Минин ертсе çÿренĕ.
Тăван çĕршывăн Аслă вăрçи кĕрлесе иртнĕренпе кăçал 70 çул çитрĕ. Этемлĕхшĕн çак пысăк синкер пулса тăнă çав инкек мĕн чухлĕ сиен кÿнине тĕпчесе пĕтерейĕн-ши, пĕтерме те май килмĕ. Совет Союзĕ арканиччен пире вăрçăн хăшпĕр страницисене пачах уçтарман. Чылай чăнлăх иртнĕ ĕмĕрĕн тăхăрвуннăмĕш çулĕсенче кăна çиеле тухма тытăнчĕ.
Вĕлтренрен паха удобрени хатĕрлеме пулать. Çак ĕç питĕ ансат.
Вĕлтрене тунипех пуçтармалла та турамалла, витрене тултармалла, ăшă шыв ямалла /пĕр пай вĕлтрен, пĕр пай шыв пулать/. Витрене хĕвел ÿкекен çĕре лартмалла. Вăхăтран вăхăта пăтратмалла. 12-14 кунран витрери шыв симĕсленет, кăпăкланма пăрахать. Пулчĕ те.
Çăра удобрени хатĕр. Пĕр литр симĕс шĕвеке 10 литр шыв хушса усă курмалла.
Вĕлтрен шывĕнче тĕрлĕ микроэлемент пур: кали, кальци, магни, азот, фосфор. Йăлтах çутçанталăк пани, çавăнпа ÿсен-тăрана ним чухлĕ те сиенлемест вĕлтрен шывĕ.
Çуллахи вăхăтра çурта хĕллехи сивĕрен хÿтĕлесси пирки питех шухăшласах каймастпăр. Хĕл çитсен çурта питĕлемеллине ăнкаратпăр. Мĕншĕн тесен çÿхе, япăх стенасем витĕр ăшă нумай каять.
Çурта ăшă тытакан материалпа сăрнин виçĕ паха енне палăртмалла. Хутса ăшăтнă чухне топливо перекетленет /эппин, укçа та/. Йывăç çуртăн ĕмĕрне вăрăмлатать тата хăтлăх кÿрет. Пĕлсе йĕркеленĕ ĕç çурта илемлĕрех тăвать.
Хризантемăн тăван çĕршывĕ - хĕвелтухăç Китай, Корея çурутравĕ, Япони. Хальхи вăхăтра хризантемăна таçта та ÿстереççĕ. Пирĕн тăрăхри хĕле тÿсĕмлĕ сортсем те сахал мар. Пахчара çитĕнтерекен хризантемăсем çуркуннехи сивĕсене те лайăх чăтса ирттереççĕ, тĕмсене лайăх хупласан чиперех хĕл каçаççĕ. Çак чечекĕн 700 тĕрлĕ сортне хатĕрленĕ селекционерсем.
СУРСКИЙ РУБЕЖСКИЙ
Чăвашла верси
Русская версия
