Кăçал — Асăнупа Мухтав çулталăкĕ. Çавăн пекех Тăван çĕршывăн Аслă вăрçинче Çĕнтерÿ тунăранпа 75 çул çитет. Ылханлă çак вăрçă халăх асĕнче ĕмĕрлĕхех тарăн йĕр хăварнă. Çав вăхăтрах пирĕн çемьере те.
СССР халăх художникĕ Илья Сергеевич Глазунов Ленинград блокадине епле чăтса ирттернине каласа панинчен.
Сывлама та вăй кирлĕ
«Урамра 40 градус сивĕ. Ир те, каç та, кăнтăрла та пĕр тумпах. Кантăксене каçхине утиялсемпе карса хуратпăр. Ара, сивĕ ан кĕтĕр тетпĕр çав. Ирхине вара ăна сирме, ай, мĕн тери тăрмашмалла! Вăй çук та ăçта унта çÿлелле кармашма? Çавăнпа тепĕр чухне тĕттĕмрех кун-кунлатпăр.
Ленинград хулине фашист пусмăрĕнчен хăтарнăранпа январĕн 27-мĕшĕнче 73 çул çитет. Хăрушă вăрçă халăха хĕн-хур кăтартнă. Ачасемшĕн те йывăр кунсем пуçланнă. Урамра тусĕсемпе выляма юратаканскерсем аслисемпе тан йывăр ĕçе пуçăннă. Выçăпа асапланнă. Хĕл сивви пушшех вăйран янă вĕсене. Пÿлĕмсенче те кантăксем пăрпа хупланнă. Картлашка тăрăх çÿлелле хăпарса хваттере лекесси вĕсемшĕн терт пулнă...
Тверь облаçĕнчи Ильино салинче кун çути курнă Михаил Лавиншăн Шупашкар тăван тăрăха çаврăннин сăлтавĕ - вăрçă. 1941 çулта вăл иккĕри ача кăна пулнă, çавăнпа хăш-пĕр саманта амăшĕ Мария Ароновна каласа кăтартнинчен çеç астăвать.
Тăван çĕршывăн Аслă вăрçи пурне те хуйхă, нуша кÿчĕ. Салтаксем юнлă вăрçă хирĕнче вилĕмпе куçа-куçăн тăнă. Тылри салтак арăмĕсемшĕн те пурнăç çăмăл пулман. Мăшăрĕсенчен 7-8 ачапа тăрса юлнăскерсем пĕтĕм асапа тÿснĕ.
Атте, Степан Тихонович Лаврентьев, Финн вăрçинчен таврăннă хыççăн ялта нумай та пурăнайман, тÿрех Тăван çĕршывăн Аслă вăрçине тухса кайнă. Анне 7 ачапа тăрса юлнă.