Шупашкарти Ботаника сачĕн наука ĕçченĕ Надежда ПРОКОПЬЕВА чечекçĕ çуркуннехи чечек пахчинчи ĕçсем çинчен каласа парать.
— Çанталăк ăшăтнăçемĕн урамра ытларах пулас килет. Хĕл иртнипе мĕнпур чĕрĕ чун çеç мар, ӳсен-тăран та савăнать, чĕрĕлет. Ӳсен-тăран тĕнчинчи чĕрĕлӳ пирĕн пахчасенче чи малтан шăпах чечек йăранĕсем çинче курăнать те.
Петуни чечекĕ вун-вун тĕрлĕ тĕспе тĕлĕнтерет. Çулла çеçке çурма пуçлать те мĕн шăнтичченех куçа илĕртет вăл. Чечеке пăхасси кăткăс мар, вăл чăтăмлă, тăпрана та тиркемест. Кăпăшка, пулăхлă çĕр çинче вăйлă сарăлса каять, чечекĕсем йышлă, çăра пулаççĕ. Пĕр çул ÿсекен çак чечеке таçта та курма пулать: ялти чечек пахчисенче, хулари газонсемпе вазонсенче, балконти куршаксенче.
Чÿк уйăхĕн вĕçĕнче кун тăршшĕ кĕскелсех юлать, хĕвел те йăпăрт çеç курăнкаласа илет. Çут çанталăк, ÿсен-тăран тĕнчи — канма каять. Шăпах хура кĕркунне, чÿкĕн юлашки вырсарникунĕнче Амăшĕсен кунне паллă тăваççĕ. Çакă лайăх та. Уяв ăмăр çанталăкра килсен те кăмăла çĕклентерет. Çулла-çуркунне уяв шухăшĕ-и? Йăлтах ĕлкĕрмелле — пахчаçимĕç ÿстермелле, выльăх-чĕрлĕх пăхмалла, чечек-курăк... Халĕ, пахча ĕçĕ вĕçленнĕ майăн, уяв тĕлне киле-çурта илемлетсе хăтлăх кÿме, аннесене чечек çыххи парнелеме сăлтав пур.
Чечек çыххисем мĕнле йĕркелесси, пÿрте-çурта илемлетесси пирки Зоя Сергеева /сăн ÿкерчĕкре/ флористкăпа калаçрăмăр.
Ирис чечекне пирĕн тăрăхра тахçанах çитĕнтереççĕ. Ытларах вăтам çÿллĕшлĕ кăвак, сенкер тĕслĕскерсемччĕ вĕсем. Хальхи вăхăтра ирисăн 30 пине яхăн сортне кăларнă. Лутрисем — 25-36 см, вăтаммисем — 37-70 см, çÿллисем — 70 см ытлараххисем пур. Хальхи сортсен чечекĕсем шултра тата вĕсем вăрах вăхăт чечекре лараççĕ. Асамат кĕперĕн мĕнпур тĕсĕпе йăлтăртатаççĕ. Ахальтен мар грексем ăна Ирида — асамат кĕперĕн турри — ятне панă. Шурă, сарă, кăвак, кĕрен, фиолет, хĕрлĕ-хăмăр, т.ытти тĕссемпе тыткăнлать вăл тăрăшуллă чечекçĕне.
Пÿрт умĕнчи пахчана крокус чечекĕ лартнăччĕ. Кăçал вăл хитре çурăлчĕ. Унăн суханне кăлармалла-и тата кăларсан епле упрамалла?
Дарья ВИШНЕВСКАЯ.
Куславкка районĕ.
Ыйтуран пахчара çуркунне чечекленекен крокус пирки ыйтнине ăнланмалла. Крокуссем кĕркунне, авăн уйăхĕнче, чечекленекеннисем те пур. Вăхăта уяманнисен вырăсла ячĕ — безвременник.
Чăвашла верси
Русская версия
