Архив - 2014 - Хресчен сасси

Çурăм мими нервисен тĕввисем шыçнине радикулит теççĕ.

Çĕр чăмăрĕ çинче пурăнакан кашни иккĕмĕш çыннăн пулать вăл. Халăх медицинипе усă курса хамăра мĕнле пулăшмалла-ха?

Ытла хытă ыратман вырăна аялтан çÿлелле 15-20 минут сăтăрмалла. Çав тери хытă ыратсан 5 минутран ытла сăтăрма кирлĕ мар. Çакна ăшăтакан маçсемпе тата настойкăсемпе усă курса тумалла. Кайран çав вырăна ăшă япалапа пиелемелле. Чирлĕ вырăна тем пулсан та шăнтмалла мар.

2005 çултанпа Чăваш Енре усă куракан е уйрăмах сыхлакан территорири 759 лаптăка (1861 гектар) промышленноç е ытти социаллă пĕлтерĕшлĕ çĕре куçарнă, çав шутра юлашки виçĕ çулта – 87 процентне.

ЧР пурлăхпа çĕр хутшăнăвĕсен министерствинчен пĕлтернĕ тăрăх – хальхи вăхăтра 687 лаптăкпа(пĕлтерĕшне улăштарнă çĕрĕн 91 проценчĕ) усă кураççĕ. Тата 42-шĕнче (5 процент) строительство ĕçĕсем пыраççĕ. Кăçал вара 27 лаптăкра строительство объекчĕсем çĕкленмелле.

"Ялта пĕр-пĕр ферма пулнă пулсан тислĕк хырма тухмăттăмччĕ-и вара?" – чĕрре кĕнĕн хăйĕннех ĕнентересшĕн пенсионер. Иксĕмĕр ялта ĕç çукки пирки калаçса кайнă та, эпĕ ăна тепĕр çĕрте чаплă фермăра ĕçлеме те йĕркеллĕ çын тупайманни çинчен калатăп.

– Мĕнле иртеççĕ сирĕн шкулта технологи урокĕсем?

– Урок тăршшĕпех çыратпăр. Хĕл ларчĕ те хушăран юр тасатма тухатпăр.

– Эпир вара юлташпа иксĕмĕр иртнĕ эрнере темиçе ярăмлă чечек лартмалли эрешлĕ хатĕр туса пĕтертĕмĕр. Пирĕн ĕç конкурса каясса пĕлтерчĕ учитель...

Муркаш районĕнчи «Ударник» хуçалăх йĕркелениччен Йÿçкасси тăрăхĕнче тăватă колхоз пулнă: «Знамя», «Коммунизм», «Ударник», «Труд». 1979 çулта вĕсем пысăк хуçалăха пĕрлешнĕ. Унăн председательне «Труд» колхоза ертсе пынă Александр Михайлович Михайлова суйланă. Унăн хуçалăхĕ пур енĕпе те малта пынă: сĕт, аш-какай туса илессипе, тырă çитĕнтерессипе. Çынсем пултаруллă ертÿçĕ çĕнĕ предприятие те аталантарса ярасса шаннă.

Шанни тÿрре килнĕ. «Ударник» совхоз малалла çирĕппĕн утма пуçланă.

«Çирĕп çемье - çĕр-шыв никĕсĕ», - тесе ахальтен каламаççĕ халăхра. 30, 40, 50, 60 çул пĕрле килĕштерсе пурăнакан мăшăр çамрăксемшĕн яланах тĕслĕх шутланать. Ĕмĕр ĕмĕрлесси вара уй урлă каçасси çеç мар-çке. Пурнăç çулĕ тумхахлă та пулать. Юратупа, пилпе чăмăртаннă çемье гранит пекех çирĕп.

Хисеплĕ редакци! «Хресчен сасси» хаçата питĕ юратса вулатăп. Манăн ыйтусене хуравлатăрах пулĕ тетĕп. Атăла пĕвеличчен эпир, çамрăксем, уçăлса çÿреттĕмĕр. Ун таврашĕнче «Родина» кинотеатр тата «Хресчен çурчĕ» пурччĕ. Çавăн пекех чиркÿ те. Ăна пăсрĕç те таçта илсе кайса купаларĕç.

• Апат çийиччен шыв ĕçмелле. Апатланиччен 20-30 минут маларах хырăма тултарма пĕрер стакан шыв, сĕткен е чей ĕçмелле. Кун пек чухне сахалтарах çиетĕн. Апачĕ те лайăхрах ирĕлет.

• Пăрăçлă та тăварлă çимĕç çиесрен асăрханмалла. Техĕмлĕх кĕртекен çимĕçсем хырăмлăх сĕткенне кăларма, апла пулсан аппетита ÿстерме пултараççĕ.

Витаминсем кирлĕ пире, анчах виçеллĕ çеç.

Пулă çăвĕ. Нумаях пулмасть тĕпчевçĕсем пулă çăвĕ простата ракне пуçарма пултарнине çирĕплетнĕ. Тĕпчеве 2 пин ытла арçын хутшăннă. Камсен юнĕнче омега-3 çу кислотин шайĕ питех те пысăк пулнă, çавсен ар парĕн шыççи аталанас хăрушлăх .снĕ.

Чăнах, культурăллă халăх-и эпир, Чăваш Енре пурăнакансем? Йĕри-тавра, хамăра пăхсан, çакăн пек ыйту хăех тухса тăрать. Шел, чуна лăплантаракан хурав пама пултараймастпăр. Мĕншĕн тетĕр-и?

Мĕншĕн тесен хальлĕхе эпир пысăк культурăллах мар. Çакна çирĕплетме вун-вун тĕслĕх илсе кăтартма пулать.