— Петя ман хыçран икĕ çул чупрĕ. 40 çухрăмри Чукала хăçан мĕнле: юланутпа та, колхоз машинипе те, çуран та, йĕлтĕрпе те — вĕçтерсе çитетчĕ. Шалкăм çумăр çусан та, урамра вĕçсĕр-хĕрсĕр çил-тăман тустарсан та мана хапха умĕнче кĕтсе тăратчĕ. Вĕçертмерĕ, хăй майлă çавăрчех. 20 çулта качча тухма килĕшрĕм.
Патăрьел районĕнчи Тĕрĕньельте пурăнакан Лариса Суркова йышлă çемьере çитĕннĕ. Сак тулли сакăр хĕр çуратса ÿстернĕ ашшĕпе амăшĕ. Екатерина Степановна вĕсене пурне те ачаранах ĕçе хăнăхтарнă.
Вăрмар районĕнчи Энĕшпуç тăрăхĕ хитре, çыннисем кăмăллă, çавăнпах чун туртать унта. «Ял администраци пуçлăхĕ Олег Иванов нихăш ĕçрен те пăрăнмасть. Çыпăçуллă çи-пуçне ĕç тумтирĕпе улăштарса ял-йышпа пĕрле тавралăха та тасатать, хăтлăлатать», — теççĕ хăпартланса хĕрарăмсем. Шăрăхра шыв сикки патĕнче мĕнле уçă!
"Çав шăтăка выльăх-чĕрлĕх кĕрсе ÿксен — тухаймĕ," — теççĕ Раççей ял хуçалăх надзорĕн инспекторĕсем, нумаях пулмасть Куславкка район администрацийĕн çырăвĕ тăрăх вырăна çитсе килнĕскерсем. Пăрмас ял тăрăхĕн ял хуçалăх пĕлтерĕшлĕ çĕр çинче 1,2 метр тарăнăш траншея чавса тухнă. 500 метра тăсăлаканскерĕн сарлакăшĕ те пĕчĕк мар — 1 метр. Темиçе çул каялла чавни куç кĕрет — хĕррисем йăтăнса анса пĕтнĕ.
Халĕ хăй тĕллĕн педаль çавăрайман ачан та велосипедпа ярăнма май пур: ăна çывăх çынни хыçалтан тĕксе пырать. Кайран, вăй илсен, пĕчĕк «урхамахпа» хаваспах туслашĕ вăл. Пĕчĕкскерсем те велосипед утланса çил ачипе ăмăртаççĕ. Эх, хаваслă та унпа урамра.
Шкула велосипедпа çÿрекен те йышлă. Ялта та, хулара та пĕлÿ çурчĕ патне шăкăрин лартса тултараççĕ транспорт çак хатĕрне. Аслă ăру çыннисене те кирлĕ çĕре туххăмрах çитме пулăшать вăл. Тĕрлĕ организаци умĕнче велосипед хăвармалли ятарлă вырăн уйăрнине те ырламалла çеç.
Республикăра паянхи куна ачисен умĕнче парăмра — 8170 çын. Вĕсенчен 800 ĕçне амăшĕсем алимент тÿлеменнипе пуçарнă. Хĕрарăмсенчен шыраса илмелли парăм — 168 млн тенкĕ. Пепкисене кун çути парнеленĕ, анчах вĕсене ÿстерес тивĕçне пурнăçламаннисем çамрăксен йышĕнче те, аслисен хушшинче те пур. Чи çамрăк анне-парăмçă 1995 çулта çуралнă. Çĕмĕрле районĕнче пурăнать вăл. Тĕпренчĕкĕ умĕнчи парăм — 51 пин тенкĕ. Чи асли вара 1959 çулта кун çути курнă. Вăл та пĕр пепкине пулăшмасть, çавăнпах унăн алимент виçи 262 пин тенкĕпе танлашнă. Паллах, кашни тĕслĕх — пайăр. Кашни хĕрарăмăн — уйрăм шăпа.
Тăвай район прокурорĕ Тăвай районĕнчи пĕр шкулта вĕренекен 17-ри çул çитмен çамрăк тĕлĕшпе РФ УК 158-мĕш статйин 1-мĕш пайĕпе — ют çын пурлăхне вăрланăшăн — ĕç пуçарнă.
Уголовлă ĕç материалĕсем тăрăх çакă паллă: кăçалхи ака уйăхĕн 3-мĕшĕнче ирхине çул çитмен ача автовокзалăн 2-мĕш хутĕнче вырнаçнă суту-илÿ павильонне кĕнĕ. Сутуçă çуккипе усă курса кассăран 2 пин тенкĕ вăрланă.
Хĕрарăм укçа çуккине тепĕр кун ирхине çеç асăрханă. Видеосăнава тишкернĕ хыççăн вăл касса çывăхне çамрăк пынине асăрханă. Унпа усă курса полици ĕçченĕсем вăрра çав кунах тытнă.
Пĕрлешсен мăшăрпа ялтах тĕплентĕмĕр эпир. Ун чухне çамрăксем хальхи пек хулана туртăнмастчĕç, чылайăшĕ тăван тăрăхрах йăва çавăратчĕ. Колхозсем те ура çинче çирĕп тăратчĕç.
Çапла упăшкам вырăнти хуçалăхра шоферта тăрăшрĕ. Мана, çамрăк кине, вулавăша вырнаçтарчĕç. Ку яла урăх тăрăхран качча килнĕччĕ эпĕ. Çавăнпах малтанах никама та палламастăм. 30 яхăн çул пурăнса халĕ ĕнтĕ палламан йытă та çук.
“Чăваш хĕрарăмĕн” тусĕсен хушшинче иртнĕ çулăн вĕçĕнче такмаксен конкурсне пĕлтернĕччĕ. Чи малтанах унта хутшăнма кăмăл тунисене чунран тав тăватпăр. Хăйсен хайлавĕсене ярса панисем конкурс пĕтĕмлетĕвне кĕтсе ывăнчĕç-тĕр. Вулаканăмăрсене тата авторăмăрсене савăнмалли хыпар пĕлтеретпĕр — çак кунсенче конкурса пĕтĕмлетрĕмĕр, çĕнтерÿçĕсене палăртрăмăр. Авторсен ĕçĕсене ЧР искусствăсен тава тивĕçлĕ деятелĕ Светлана Асамат сăвăç пахаларĕ. “Эсир хайлавсене такмаксем тесе палăртнă, эпĕ те вĕсене такмак шайĕнче пăхса тухрăм”, — пĕлтерчĕ Светлана Васильевна.
СУРСКИЙ РУБЕЖСКИЙ
Чăвашла верси
Русская версия
