Архив - 27 Окт, 2016 - Хыпар
Пилеш пăхма пит хитре
Çĕр çинче пилешĕн 100 ытла сорчĕ тĕл пулать, вĕсенчен 30-шĕ Раççейре çитĕнет. Çак йывăç Европăра, Азире тата Çурçĕр Америкăра анлă сарăлнă. Унăн çырлипе апат-çимĕç хатĕрленĕ çĕрте усă кураççĕ, йывăçĕпе вара сĕтел-пукан тăваççĕ. Вăл питĕ çирĕп.
Пилеш пур çĕрте те ӳсме пултарать, 50 градус сивве те чăтать. Ăшăрах вырăнта 15 метр çӳллĕш çитĕнет.
Хаяр тымарĕ
Вăл сывлăхшăн сиплĕ витаминсемпе, аминойӳçексемпе треонин, лейзин, феланин, триптофан, метионин, эфир çăвĕсемпе пуян. Хаяр тымарĕнче марганец, тимĕр, кали, фосфор, магни тата ытти усăллă япала нумай.
Вăл юна шĕветет, апата лайăх ирĕлтерет, хырăмлăх сĕткенĕн ĕçне лайăхлатать, апатпа наркăмăшлансан пулăшать, иммунитета çирĕплетет.
Çĕр пулăхлă-и?
Садри, пахчари сăтăрçăсемпе хыр йĕппи кĕрешме пулăшать. Ăна 1 кг пуçтаратпăр та 5 л шыва яратпăр, пĕр эрнелĕх тĕттĕм вырăна лартатпăр. Хыр йĕппи сиплĕхне вăйлатма шĕвеке кунсерен пăтрататпăр. Ун хыççăн сăрăхтаратпăр. Сапас умĕн малтанхи шая çитиччен шыв хушатпăр. 5 литра 20 г шĕвĕ супăнь ярсан шĕвек сиплĕхĕ тата та ӳсет. Унпа усă курса пахчаçимĕçпе улма-çырлана тĕрлĕ хурт- кăпшанкăран хӳтĕлетпĕр.
Кăмпа пирки пĕр-ик сăмах
— Типĕтнĕ кăмпана темиçе сехет тăвар янă сĕтре тытмалла. Вăл тин татнă пек пулĕ.
- Кашни кăмпан тути урăхларах. Çавăнпа вĕсене уйрăмшарăн тăварламалла.
- Маринадланă кăмпа пăнтăхасран çиелтен ӳсентăран çăвĕ ямалла.
- Типĕтме, тăварлама çирĕп, сиенленмен кăмпа лайăх.
— Шултра, шурă кăмпасене типĕтсен лайăхрах. Маринадласан вĕсем саланаççĕ, тăвар шывĕ те пăтранчăк пулать.
— Кăмпа йăлтах тутлăхлă мар. Сăмахран, унăн шĕлепкинче клетчатка сахалрах. Çавăнпа хырăмлăхра та çăмăллăнах ирĕлет.
«Тантăш» №42 (4508), 27.10.2016
Пире хавхалантаракансем — офицерсем!
С.Т. Аксаков ячĕллĕ библиотекăпа — тӳрĕ çыхăнура
«Эпир пĕрлехи туслăхпа вăйлă» мероприятипе килĕшӳллĕн Чăваш Рес-публикин ачасемпе çамрăксен библиотекинчи таврапĕлӳпе наци литературин уйрăмĕнче Чĕмпĕр облаçĕнчи С.Т.Аксаков ячĕллĕ библиотекăпа видеокĕпер йĕркеленчĕ. Унăн ячĕ — «Культурăн чикĕ çук, анчах йăла-йĕрке пур». Мероприятие Шупашкарти 49-мĕш шкулăн 5-мĕш тата 7-мĕш классен ачисем хутшăнчĕç.
Видеокĕпере ачасемпе çамрăксен пултарулăхне аталантаракан «Росток» центрти «Туслăх» ача-пăча хорĕ «Анне сăнарĕ» юрăпа уçрĕ.