Архив - Мар 2016

Чăваш Республикин Информаци политикин министерствин коллегийĕн анлă ларăвĕнче массăллă информаци хатĕрĕсен, кĕнеке кăларас ĕç, çыхăнупа телекоммуникаци отраслĕсен аталанăвне пĕтĕмлетрĕç.

"Маттур!" - çак сăмаха Раççей Федерацийĕн Правительствин Председателĕн заместителĕ Ольга Голодец Шупашкарти "Ачалăх утравĕ" 201-мĕш ача садĕнче пулнă май темиçе хут та каларĕ. Çапла майпа вăл унта вăй хуракансене - тăрăшуллă ĕçшĕн, ачасене вара тавçăрулăхĕшĕн мухтарĕ.

Çĕрулмине юлашки çулсенче пысăк лаптăкра тата тухăçлă çитĕнтернĕрен Куславкка районĕ республика туса илекен пĕтĕм продукци калăпăшĕнче курăмлă вырăн йышăннине ырăпа палăртмасăр май çук.

Агрономсем Çĕрпÿ районĕнчи Сăнав поселокĕнчи «Агрохими службин чăваш патшалăх центрĕ» федерацин патшалăх бюджет учрежденине лайăх пĕлеççĕ.

Вăл ял хуçалăх пĕл­терĕшлĕ çĕр тĕлĕшпе мониторинг ирттерет, тăпра пулăхне лайăхлатма аграрисене сĕнÿсем парать, уй-хирĕн электрон карттограммипе паспортне хатĕрлет. Культурăсене азот мĕн чухлĕ кирлине пĕлес тĕллевпе тăпрапа ÿсентăрана тĕпчет, хуçалăх ĕçĕнче, кил-çуртра усă куракан шыв пахалăхне уçăмлатать. Тăпрана радиологипе токсикологи тĕпчевĕ витĕр кăларать. Минерал тата органика удобренийĕсен, хими мелиоранчĕсен, выльăх апачĕн тата ÿсентăранран хатĕрлекен апат-çимĕç пахалăхне палăртать. Çĕр ĕçченĕсене минерал удобренийĕсемпе усă курмалли план, тăпрана акшар /извеç/, фосфор тата кали хывмалли проектпа смета докуменчĕ, культурăсене тухăçлă çитĕнтермелли технологи картти туса парать.

Тăван халăх историйĕпе кăсăкланакан, унăн пуласлăхĕшĕн пăшăрханакан икĕ çамрăк - Юрий Михеев тата Юрий Сергеев - чăваш нацийĕн кун-çулне /пирĕн эрăччен III ĕмĕртен пуçласа XIII ĕмĕр çурриччен/ кăтартакан "История великого народа" документлă фильм ÿкернĕ. Пĕри историе çынсене ăнланмалла каласа кăтартма пĕлни тата тепри çав калаçăва экран çине вырнаçтарма пултарни вĕсене çак проекта кун çути кăтартма май панă.

Вĕренÿ тытăмне патшалăхăн пĕрлехи экзаменĕсене кĕртиччен çĕршывăн чи сумлă заведенийĕсене провинци яш-кĕрĕмĕпе хĕр-упраçĕ йышлăнах лекеймен. Чăваш Ен çамрăкĕсене илес пулсан - çулсерен выпускниксен 5 проценчĕ кăна аякри вузсене вĕренме кĕрейнĕ. Юлашки 10 çулта вара ку кăтарту вăтамран 30 процентпа танлашать. Пĕр енчен - хĕпĕртемелли сăлтав-ха çакă: тинех пысăк хуласенчен инçетре те пултаруллă çамрăксем чылаййине кирек кам та ĕненет.

«Çутçанталăк газĕпе усă курнă чухне питĕ тимлĕ те асăрхануллă пулмалла», - теççĕ специалистсем. Юлашки вăхăтра Раççейри хуласенче йăлари газ сирпĕннĕрен пысăк инкексем пулчĕç.

Шупашкарти механика-технологи техникумĕнче регионсен хушшинчи «Педагогика ăсталăхĕн пусăмĕсем - 2016» професси конкурсĕ уçăлчĕ. Оренбургри, Мари, Чăваш республикисенче вĕренÿ заведенийĕсенче ăс пухакансем, ачасен шкулчченхи учрежденийĕсенче вăй хуракансем /пурĕ 16 çын/ пуш уйăхĕн 1-3-мĕшĕсенче хăйсем суйласа илнĕ професси енĕпе ăсталăхне кăтартĕç.

«Эрехе сивлетĕр, пирус тĕтĕмĕнчен упратăр, чечек яланах парнелетĕр», - çакăн çинчен кашни хĕр-хĕрарăм шухăшлать. Çутă ĕмĕтпе пĕр килекен юратнă арçынна ăçтан тупмалла-ха? Ку енĕпе сĕнÿ-канашпа пулăшакана тупаймăр. Тен, ун пеккине статистика кăтартăвĕсене тĕпе хурса палăртмалла? Тытăнса пăхар-ха эппин...

Ялта тĕпленнĕ арсене чи малтан хак пани вырăнлă пулассăн туйăнать. Сăлтавĕ те пур: Пĕтĕм Раççей ял хуçалăхĕн 2016 çулхи çыравĕ çывхарса килет. Анăçри çĕршывсем санкцисем çирĕплетнĕ условисенче унăн пĕлтерĕшĕ чăннипех пысăк.