ÇИРĔПЛЕТМЕ, ЛĂПЛАНМА
Халăх медицининче чĕрене çирĕплетме, хутлатнине ирттерме, лăпланма ÿсен-тăранран хатĕрленĕ шĕвексемпе усă кураççĕ.
Катăркас
Катăркасăн /боярышник/ çырлипе чечекĕ чĕре мышцин ĕçне лайăхлатаççĕ, юн çавăрăнăшне вăйлатаççĕ, чĕре тĕлĕнче канăçсăрлантарнине ирттереççĕ.
- Чечекĕпе çырлине пĕр виçепе хутăштармалла. 3 апат кашăкĕ пухха тин вĕренĕ 3 стакан шыва ямалла, ăшă вырăнта 2 сехет лартмалла, сăрăхтармалла. Апатчен 30 минут маларах е ун хыççăн 1 сехетрен 1-ер стакан ĕçмелле.
- Вĕтетнĕ 1 апат кашăкĕ катăркас чечекне е çырлине тин вĕренĕ 1 стакан шыва ямалла, шыв мунчинче 15 минут пиçĕхтермелле. Сивĕнсен сăрăхтармалла. Кунне 2-3 хут апатчен 30 минут маларах стаканăн виççĕмĕш пайĕ чухлĕ ĕçмелле.
Кушак курăкĕ
Кушак курăкĕнче /валериана/ чĕрери юн тымарĕсене саракан тата чĕрен нерв-мышца аппарачĕн ĕçне йĕркелекен япаласем пур.
- Курăкăн 2 апат кашăкĕ тымарне 1 стакан вĕри шыва ямалла, вĕрекен шыв мунчинче 15 минут тытмалла. Илсен 40 минутран сăрăхтармалла. Кунне 3-4 хут апат хыççăн 30 минутран 2-3-шер апат кашăкĕ ĕçмелле.
- Кушак курăкĕн вĕтетнĕ 1 апат кашăкĕ тымарне вĕресе сивĕннĕ çур стакан шыва ямалла, 1 талăк лартмалла. Пĕр кунра виçĕ сăтăрккăпа ĕçсе ямалла.
Шута илме! Кушак курăкĕн препарачĕсемпе 3 уйăх сипленмелле, унтан тăхтав кирлĕ, унсăрăн пуç ыратма, ăш пăтранма, чĕре ĕçĕ пăсăлма пултарать.
Пĕтнĕк
Пĕтнĕкре /мята перечная/ ыратнине, хутлатнине, шыçнине ирттерекен, чĕрен юн тымарĕсене саракан ментол пур.
Шĕвекĕ стенокарди чухне чĕре ĕçне лайăхлатма пултарать.
- Типĕ 1 чей кашăкĕ çулçа тин вĕренĕ 1 стакан шыва ямалла, 20 минутран сăрăхтармалла. Выç хырăмла, ирхи апатчен çур сехет маларах ĕçмелле. Сиплев — чылайччен.
Мелисса
Лăплантарать, хутлатнине ирттерет, чĕре таппине йĕркелет, чĕре ĕçне лайăхлатать.
- 2 апат кашăкĕ мелиссана тин вĕренĕ 1 стакан шыва ямалла, шыв мунчинче 15 минут пиçĕхтермелле. Сивĕнсен сăрăхтармалла. Кунне 2-3 хут апат хыççăн пĕр сехетрен стаканăн виççĕмĕш пайĕ чухлĕ ĕçмелле. Курс — 3-4 эрне.
Шута илме! Юн пусăмĕ пĕчĕк пулсан асăрханса ĕçмелле.
Чĕре курăкĕ
Чĕре таппине вăрахлатать, юн пусăмне чакарать. Чĕре курăкĕн /пустырник/ çулçипе чечеке ларнă тăррин шĕвекне чĕрепе юн тымарĕсен склерозĕ, стенокарди, кардиосклероз, миокардит, чĕре порокĕ чухне ĕçеççĕ.
- 2 десерт кашăкĕ курăка вĕренĕ вĕри 1 стакан шыва ямалла, шыв мунчине лартса 15 минут пиçĕхтермелле. Сивĕнсен сăрăхтармалла. Кунне 2-3 хут апат умĕн çуршар стакан ăшăлла ĕçмелле.
Шута илме! Чĕре курăкĕпе юн пусăмĕ пĕчĕк тата чĕре таппи вăйсăр /брадикарди/ чухне сипленме юрамасть.
Любисток
Ÿсен-тăран тымарĕ чĕре ĕçне лайăхлатать, чĕре чирлипе ÿт тăртаннинчен пулăшать.
- Вĕтетнĕ типĕ 1 апат кашăкĕ тымара çур литр шыва ямалла, 7-8 минут вĕретмелле. Илсен 20 минутран сăрăхтармалла. Кунне 4 хут чĕрĕкшер стакан ĕçмелле. Шĕвеке кашни кун çĕнĕрен хатĕрлемелле.
Сив курăкĕ
Сив курăкĕ /цикорий/ чĕре ĕçне вăйлатать, таппине вăрахлатать.
- 1-2 чей кашăкĕ курăка тин вĕренĕ 1 стакан шыва ямалла, 20 минутран сăрăхтармалла. Кунне 2-3 хут апатчен 30 минут маларах çуршар стакан ĕçмелле.
- Вĕтетнĕ 1 чей кашăкĕ курăка тин вĕренĕ 1 стакан шыва ямалла. 5 минут пĕçермелле. Илсен 1 сехетрен сăрăхтармалла. Кăштах пыл хушса кунне 3 хут апат умĕн çуршар стакан ĕçмелле.