Архив - Апр 2015 - Хресчен сасси

"Китайский лимонник" ятлă ÿсен-тăран пур. Çип тăрăх хăмла пек çÿле каять. Хам курман, анчах çырли вĕтĕ, хĕрлĕ тĕслĕ теççĕ. Çип карса ÿстермесен вăл пулмасть-мĕн. Мĕнле чиртен усăллă-ши вăл? Çулçине типĕтме юрать-и тата ăна хăш вăхăтра татмалла?

Елизавета Павловна. Вăрнар районĕ, Мĕлĕш ялĕ.

Китай лимонникĕ 5 тĕслĕ тутă парать: унăн çырлин хуппи пылак, ăшĕ йÿçĕ, вăрри кăвасак, унран ?вăрăран% хатĕрленĕ сиплĕхлĕ шĕвек вăхăт иртсен тăварланать. Ăна чăнах та шпалер кармасăр е çумра çÿллĕ хÿме пулмасан ÿстерейместĕн.

Çуркунне пуçлансанах анлă сарăлнă çимĕçе акма-лартма тытăниччен тымар хурчĕсене ултавлă майпа çиеле кăлараççĕ. 0,5-1 метртан сĕлĕ е урпа акаççĕ /шăтăка 4-5 вăрă хурса/. Шăтнă калчан тымарне пăхса тĕрĕсленĕ май хуртсене суйлаççĕ.Татăксем туса каснă кишĕре е çĕрулмине çĕр ăшне тарăнах мар чавса хураççĕ, пĕр-пĕр туратпа çав вырăна паллă тăваççĕ. Хушăран пăхса хурт пуррипе çуккине тĕрĕслеççĕ.

Кашни кун 0,4 стакан тин сунă сĕт ĕçмелле. Вăл сывлăш пÿлĕннине ирттерет.

Кунсерен 1-2 кашăк та пулин манна пăтти çимелле. Ытларах 40 çултан иртнисен. Çак пăтă шăмăсене, тĕртĕмсене, апата ирĕлтерекен тытăма çирĕплетет.

Курага организма вăй-хал кÿрет, ытларах арçынна.

Пулă шÿрпи вăйсăр çыншăн усăллă. Çăрттанран хатĕрлени лайăхрах.

Кашни кун мăйăр, иçĕм çырли тата сыр çисен нерв тытăмĕ, чĕре çирĕпленет, ывăнни иртет, пуç ыратма чарăнать. Çак çимĕçсем пĕвер чирĕнчен те усăллă. Пĕр апатра 30 г аçтăрхан мăйăрĕ, 20 г иçĕм çырли, 20 г сыр çимелле.

Мана арлăх парĕн аденоми аптăратать. Эмел ĕçетĕп, анчах пулăшмасть. Çак чиртен халăх медицини мĕн сĕнет-ши?

Алексей Смирнов. Куславкка районĕ.

Ку чиртен сипленме сире хăш-пĕр мелпе паллаштаратпăр:

Арлăх парĕн аденоминчен кавăн пулăшать. Ытларах сĕткенĕ. Ăна кашни кун пĕрер стакан 2-3 эрне ĕçмелле. Сĕткене 1 апат кашăкĕ пыл хушмалла. Аденома чирĕнчен кавăн вăрри те лайăх. Ăна типĕтмелле, ăшалама кирлĕ мар. Талăкра 100-120 гр пĕр уйăх хушши çимелле. Вĕтетнĕ вăрра апата хушма юрать.

Ĕçлемесĕр çăкăр çиеймĕн

Тар тăкса тунă укçа перекетлĕ

Сочине чăваш ялĕпе улăштарнă

Полковник та, ăсчах та

Алĕçĕ – чун киленĕçĕ

Георгий Орлов: «Шухăшсем - манăн чĕннĕ хăнасем»...

Шупашкар районĕнчи «Чурачикский» пĕрлешÿ пурнăç таппинчен юлмасть, чĕртаварне вырăнтах тирпейлесе суту-илĕве ăсатать. Çакă çĕр ĕçченĕсене пысăк тупăш кÿрет.

«Чуна парса вăй хумалла»

Куславкка районĕнчи Василий Семенов фермер хуçалăхĕ 1999 çулта йĕркеленнĕ. Çак тапхăрта вăл аталанса ура çине çирĕп тăнă. Хальхи вăхăтра хуçалăхăн усă куракан çĕрĕсем 400 гектар. Çĕрулми, купăста, хăяр, томат, çĕрçырли, тырă туса илеççĕ. Пахчаçимĕçе вырăнтах тирпейлеççĕ.

Унăн амăшĕ - Кубань казакĕсен таса йăхĕнчен, ашшĕ - Сочи таврашĕнчи грек. Йышлă çемьере паян тĕрлĕ наци çыннисем. Тĕслĕхрен, пĕр пиччĕшĕ Пушкăртстан хĕрне арăм тунă, теприн мăшăрĕ - мордвинсенчен. Аппăшĕсен упăшкисем - грек, казак çыннисем. Патăрьел районĕнчи Çĕнĕ Ахпÿртре пурăнакан Александр Сергеевич Тесленко пирки калатăп эпĕ. Вăл чăваш пикине кăмăлланă. Ку çеç-и? Чаплă Сочи хулине чăваш ялĕпе улăштарнă. Вунпиллĕкмĕш çул арăмĕн ялĕнче, Çĕнĕ Ахпÿртре, пурăнать.

Филологи наукисен кандидачĕ, литература тĕпчевçи Николай Степанович Дедушкин доцент 1915 çулхи мартăн 28-мĕшĕнче Тутарстанри Пăва районĕнчи Элшей ялĕнче хресчен çемйинче çуралнă. Ачаранах ашшĕ-амăшне кил-тĕрĕшре пулăшнă, шкулта та «5» паллăпа çеç вĕреннĕ. Ялти ытти ача пекех пĕчĕкренех ĕçпе пиçĕхсе ÿснĕ. Шел, хальхи вăхăтра ашшĕ-амăшĕ тĕпренчĕкне ĕç патне питех çыпăçтармасть. Ăна пула çеç çын чапа тухать-çке. Ахальтен ваттисем: «Ÿркев ÿкерет, ĕç - çĕклет», - тесе каламан.

Унăн кил-çуртне музейпе танлаштарма пулать. Çенĕкренех тĕрĕ илĕртет куçа. Пÿрте кĕнĕ май тĕлĕнмелли татах тупăнать: кашни стена тĕрĕпе тулнă, алăк каррисене, минтер пичĕсене тĕрлĕ эрешпе илемлетнĕ. Хĕр упраç кунĕ-кунĕпе тĕрĕ умĕнче ларни никама та тĕлĕнтермест паллах. Тен, хальхи вăхăтра тĕлĕнтерет те.