Архив - Мар 2015 - Чăваш хĕрарăмĕ

Чун та выçать

«Капкăна» ăнсăртран çакланнă та...

Ывăлне çара ăсатсан кукăль те пĕçермен

Хĕвелсĕр

Мускав курма - пасара...

Çамрăксем хаçат киоскĕн тĕлне пĕлмеççĕ

Тăван сăмах чуна çывăхрах

«Вăрман - сиплĕхне, шыв - вăйне пачĕç пуль»

Кĕтме пĕлекенсем - телейлĕ

ТИПШĔМ Сашук, юрăç

Эпĕ хама Чăваш Енри чи пĕрремĕш оптимист тесе шухăшлатăп. Паянхи куна илсен мана çак пурнăçра пĕтĕмпех тивĕçтерет. Выçсан çиме сĕтел çинче çăкăр, ывăнсан выртса çывăрма кĕтес пур - тата урăх мĕн кирлĕ? Ытлашши нăйăлтатас килмест манăн. Пурăнатпăр-ха.

Тем тусан та, тем тесен те тăватă çулти ывăлăма вĕрентсе кăлармасăр, авлантармасăр парăнмастăп, пуçа усмастăпах. Юрлама май пур чухне - юрлатăп-ха. Кирек ăçта та. Ентешĕмрен эпĕ те нимĕнпе те кая мар. "Укçа тÿлесен био-туалет тăрринче те юрлама хатĕр", - тет вăл. Чарсассăн, "Çăварна хуп, Сашук" тесессĕн те аптрамастăп, Мускава шапаша тухса вĕçтеретĕп. Автобуссем кирек хăш вăхăтра та лартса каяççĕ. Вокзалран аякра та пурăнмастăп. И-и, мĕн кулянмалли, чăваш валли таçта та ĕç тупăнать. Урам шăласран та, вăрман касасран та хăрамастпăр эпир. Пире, чăвашсене, Турри шеллет, упрать. Выçă вĕлерместех.

Халăх юратакан "Капкăн" кулăш журналĕ тухма пуçланăранпа кăçал 90 çул çитрĕ. Иван Мучи пуçарса янăскер ĕлĕк халăхра анлă сарăлнăччĕ. Çак кăларăм халĕ те хăйĕн пархатарлă ĕçне туллин туса пырать. Паян хамăр кĕрекене унăн шеф-редакторне, Чăваш Республикин культурăн тава тивĕçлĕ ĕçченне Николай Петрова чĕнтĕмĕр.

Çак эрнере республикăри Салтак амăшĕсен комитечĕн хастарĕсене Шалти ĕçсен министерствин музейне чĕнсе илчĕç.

"Ĕçкĕпеле эрехех çынна ăсран кăларать", - çырнă К.Иванов хăйĕн вилĕмсĕр "Нарспи" поэминче. Мĕнпур усал та тискер ĕç ытларах "симĕс çĕлен" пирки пулса иртнине пурте пĕлетпĕр. Арçын ĕçни хитре мар, хĕрарăм çав усал шĕвекпе иртĕнни пушшех те илемсĕр. Ăна ку чиртен сыватма та çук тесе ахальтен каламаççĕ пуль çав. Шел те, пĕр черккешĕн чунне сутма хатĕррисем этемлĕхĕн черчен çуррийĕ хушшинче те сахал мар. "Эпĕ хамăн арăма пурнăçра пĕртен-пĕрре хытă ятланă. Анчах та унăн пĕр айăпĕ те çукчĕ. Ĕçрен таврăннă май чарăнура вил ÿсĕр выртакан çамрăк хĕрарăма куртăм.

Ĕçлессишĕн пурăнмастпăр, пурăнассишĕн ĕçлетпĕр... Çак сăмахсене мĕнле ăслă çын калани манăçнă ĕнтĕ. Анчах та темшĕн чун тĕпнех вырнаçса юлнă вăл. Чăваш хĕрарăмĕн пачах та тÿнтерле пулса тухмасть-и-ха? Нумай чухне шăпах пурăнассишĕн ĕçленĕ пек мар, ĕçлессишĕн пурăннă пек туйăнать. Ир тăрать те хĕрарăм йăшăлтатать-йăшăлтатать... Ялтисен уйрăмах кăткăс пек туйăнатчĕ маларах. Çуркуннерен пуçласа çĕр пичĕ кăпăшка шурă юрпа витĕничченех лăш курмасть мăнтарăн. “Юрать хăть каç пулать, çĕрĕпех ĕçлемелле мар.

Чăвашла тухса тăракан хаçат-журнала, паллах, ытларах ял çынни вулать. Çамрăксем кăларăмсене электрон майпа тишкерме кăмăллаççĕ.

Юратнă кăларăма киосксенче çырăнакан-туянакан та пур. Шăпах вĕсемпе тĕплĕнрех паллашас тĕллевпе «Чăваш пичечĕн» киоскĕсене çитсе килтĕмĕр.

ЧР Министрсен Кабинечĕн Председателĕн çумĕ - ЧР информаци политики тата массăллă коммуникацисен министрĕ Александр Иванов çак кунсенче “Хыпар” ИÇ коллективĕпе тĕл пулчĕ.

Тÿскелте пурăнакан 101 çулти Анна аппа эпĕ килнĕ чухне чÿрече умĕнче хаçат вуласа ларатчĕ. Пÿрт алăкне урлă хунăран халиччен килсе курман çын патне уçса кĕме хăю çитереймерĕм. Часах хирĕç пурăнакан кÿрши чупса каçрĕ. «Аида ирхине килсе кайрĕ-ха.

- Вăрман тăрри тип-тикĕс, ман пурнăç хăçан тикĕсленĕ-ши? - çÿллĕ йывăçсем çине пăхса çапла юрлатчĕ те анне, кайран татăлсах йĕретчĕ, - каласа кăтартать Роза аппа. Унăн амăшĕ,106 çулти Евлампия Ивановна /юратса ăна ялта Ялампи аппа тесе чĕннĕ/, пурнăçра хура-шурне нумай курнă.