Архив - 2015 - Чăваш хĕрарăмĕ

Иртнĕ эрнекун Йĕпреç районĕнчи Хурамалта «Хыпар» Издательство çурчĕн кунĕ иртрĕ.

- Эпĕ «Хыпарпа» унăн кăларăмĕсене юратса вулатăп. Ĕç кунне те чи малтан чăваш халăх хаçатĕнчен пуçлатăп, - терĕ район администрацийĕн пуçлăхĕ Николай Чугаров.

Февралĕн 26-28-мĕшĕсенче Чăваш Ен Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев Крым Республикинче ĕçлĕ визитпа пулнă. Февралĕн 27-мĕшĕнче Севастополь хулин Правительство çуртĕнче Чăваш Республикин социаллă пурнăçпа экономика хăвачĕн презентацийĕ иртнĕ.

Хуралтăсемпе çурт тăррисенчен пăт та пăт! тумлать çурхи тумла. Сенкер тÿпери март хĕвелĕ те малтанхинчен янкăр çутăрах пек туйăнать. Йывăç тураттисем çинчи ир-ирех вăраннă чĕвĕл-чĕвĕл кайăксен сасси кирек камăн кăмăлне те çĕклĕ. Ыран хĕрарăмсен - ăш пиллĕ аннесемпе ырă-ырă кукамай-асаннен, чипер аппасемпе йăмăксен - мимоза шăршиллĕ, сар хĕвел шевлиллĕ ăшă та çутă, ачаш та черчен уявĕ.

Кама мĕн тĕсли килĕшет çав... Хитри кирек кама та илĕртет. Куçа йăмăхтаракан ырă шăршăллă чечеке асăрхамасăр иртсе кайма çук. Кама-тăр чаплă кĕлчечек килĕшет, тепри вара уй-хирти утмăлтуратпа салтак тÿмишĕн çав тери хĕпĕртет. Вăрман чечекĕн хăйĕн илемĕ.

Çĕр çинче чечек юратман хĕрарăм пур-ши? Пĕрисем парнелессе те кĕтсе тăмаççĕ - хăйсемех туянаççĕ. Çав хушăрах: «Упăшка мана чечек ан парнелетĕр. Çемье бюджетне тăкаклас мар», - тесе калакан та пур.

"Чăваш хĕрарăмĕн" январĕн 31-мĕшĕнче тухнă 3-мĕш номерĕнче "Аппăшĕ çăвăннине шăллĕн пăхса лармалла-и?" материал пичетленĕччĕ. Чун ыратăвне пайласа пĕлтернĕ çырăва Муркаш район администрацине ярса патăмăр. Редакцие çитнĕ хуравпа сире те паллаштаратпăр.

Пирĕн тăрăхра уртаракан чир сарăлни сисчĕвлентерт. Усал çак хыпар Мускава та çитнĕ. Ахальтен мар чăваш тиллисем çинчен çĕршыв шайĕнче калаçаççĕ, республикăри лару-тăрăва тишкереççĕ.

Республика Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев эрнесерен ирттерекен канашлура та çакăн тавра сăмах пуçарнă, ку енĕпе çине тăрса ĕçлеме ыйтнă.

Эпĕ питĕ кĕмĕл эрешсем юрататăп. Ĕлĕк вĕсене яланах çăвăнмалли гельпе е шăл пастипе тасатаканччĕ. Манăн çĕрĕ палăрмаллах хуралчĕ, эпĕ ăна хальхинче те ытти чухнехи пекех тасатрăм, анчах тепĕр эрнерен вăл каллех тĕссĕрленчĕ. Тен, эсир мĕн те пулин сĕнетĕр?

СВЕТЛАНА В.

Шупашкар районĕ.

Кĕмĕле тасатма йывăрах мар. Çак мелсемпе усă курса пăхма пултаратăр, çĕррĕр йăлтăртатса тăракан пулĕ.

Хурма латин чĕлхинчен "чĕре панулмийĕ" тесе куçать. Унăн тăван çĕршывĕ Китай шутланать. Паян ăна Арменире, Азербайджанра, Грузире, Грецире, Киргизире, Турцире, Крымра, Австралире тата ытти çĕршывра ÿстереççĕ.

Хĕрлĕ-сарă тĕслĕскер паха витĕмлĕ. Унра йÿçек сахалран вăл вар-хырăм ĕçне сиен кÿмесĕр йĕркене кĕртет. Пĕверпе пÿре чирĕсене сиплеме те пулăшать. Бактерисемпе кĕрешес пахалăхĕ пуртан пыршăри тĕрлĕ инфекцие те пĕтерет.

- Паян хĕрсемшĕн аслă пĕлÿ илесси çемье çавăрассинчен пĕлтерĕшлĕрех .

- Кĕмĕл çакса çÿренĕ халăх çăпата сырнă-и вара?

- Юн пусăмне тĕрĕслесе тăни вилĕмрен çăлма пултарать.

- Патăрьел район арçынни вăрçа хатĕрленнĕ тейĕн...

- Шăл çухатнă та... купăс тупнă.

“Телей - виçĕ ывăл ашшĕ пуласси”, - республикăри Хĕрарăмсен канашĕн Шупашкарти уйрăмĕ çулсерен ирттерекен конкурса Сергей Михайлов çакăн пек девизпа хутшăннă. /Сăмах май, асăннă конкурса йĕркелемешкĕн хула администрацийĕ пулăшать/.