Архив - 2017 - Хыпар

САПАЛАНЧĂК СКЛЕРОЗРАН

СЫВЛĂХА ЫРĂ ВИТĔМ КӲРЕТ

ЮРАТСА, САСĂ ХĂПАРТМАСĂР

АПЕЛЬСИН ХУППИНЧЕН

Сапаланчăк склероз /рассеянный склероз/ — йывăр чир. Чи малтанах вăл тĕп нерв тытăмне сиен кӳрет. Чире çăмăллатма тухтăр сиплевĕпе пĕрле ӳсен-тăран шĕвекĕсемпе те усă курма сĕнеççĕ.

Тупă курăкĕ

Организма тасатма, сыватма ӳсен-тăран сĕчĕ витĕмлĕ пулăшать. Усăллă çак шĕвеке килтех хатĕрлеме май пур.

Миндаль сĕчĕ

Тĕнчери мĕнпур çĕршыври ашшĕ-амăшĕ ачисене юратать, анчах воспитани парас тĕлĕшпе тĕрлĕ мелсемпе усă курать.

Франци

Çак çĕршывра ачана çуралнăранпах тенĕ пек яслие параççĕ, унтан вăл кунĕпех — садикре, шкулта. Çавна май француз ачасем хăвăрт ÿссе çитеççĕ, хăйсем тĕллĕн пурăнма вĕренеççĕ. Ашшĕ-амăшĕ коллективлă воспитани вĕсен тĕпренчĕкне тавралăха хăвăртрах хăнăхма пулăшать тесе шухăшлать.

Апельсин çăвне килте хатĕрлесси кăткăс мар — хулăн хупăллă икĕ-виçĕ килограмм çимĕç кăна кирлĕ.

Апельсинсене супăньпе лайăх çумалла, вĕрекен шыва чиксе кăлармалла. Унтан тасатнă хуппа вĕтетмелле, йывăç тукмакпа çуллăрах шĕвек тухма пуçличчен тÿмелле. Унтан пĕтĕмпех кĕленче савăта ямалла, чĕртавара хупламалăх олива е хĕвелçаврăнăш çăвĕ хушмалла, хупăлчапа витмелле.

«Каяш пирĕн нумай!»

Сочи ĕçтешлĕхе çирĕплетет

Унăн ячĕ чăвашăн çăлтăрлă тÿпинче янăрать

Тутлă çимĕçпе чуна ăшăтаймăн

Йăлтах пăрахса яла таврăннă та

«Çĕлен туйне куртăмăр, çăвар карсах сăнарăмăр»

Ядерлă медицина усал шыçăран хăтăлма пулăшĕ-и?

Çуран утма çук – таптаççĕ

Радио-телекурав та вĕçĕмсĕр хыпарлать, хаçатсем те час-часах çыраççĕ — Чăваш Ен влаçĕсен тĕрлĕ каяшпа, тасалăхшăн кĕрешессипе çыхăннă çитĕнĕвĕсем пирки паян куçсăр-хăлхасăр çын кăна пĕлмест пуль. Пысăк пуçлăхсем «апла тăватпăр, капла турăмăр» тени тепĕр чух, тен, мухтаннăрах та илтĕнет-тĕр, çапах республика экологи енĕпе курăмлă ĕç тунине паян Мускав та, ытти регион представителĕсем те палăртаççĕ. Паллах, сăлтавсăр мар. Çапах лăпланма иртереххи те куçкĕрет — çакна, тепĕр тесен, влаçсем хăйсем те йышăнаççĕ.

«Трактор завочĕсем» концернăн Чăваш Енри предприятийĕсем Тулашэкономбанкран 2 миллиард тенкĕ патнелле илме пултараççĕ, çак укçана вĕсен парăмĕсене татма тата предприятисене аталантарма ярĕç.

Çак кунсенче шăпа мана пачах кĕтмен-туман чун уявĕ туса пачĕ. Александр Михайлов журналист шкул директорĕпе пĕр шухăшлă пулса тăван тăрăхне — Тутар Республикинчи Çĕпрел районĕнчи Хурăнвар Шăхаль ялне — чăваш драматургĕ, çыравçи тата сăвăçи Анатолий Чебанов çуралнăранпа 80 çул çитнине халалласа литературăпа музыка композицийĕ пек йĕркеленĕ асăну кунне чĕнчĕ. Йыхрава хаваспах йышăнтăм та инçе çула кĕскетсе уява тухса кайрăм. Пире, аякран килнĕ хăнасене, ял варринче вырнаçнă çĕнĕ клубра уçă кăмăлпа та ăшă кулăпа кĕтсе илчĕç.

Пĕве кĕрсе пынă тапхăрта ача, пĕр енчен, амăшĕн аркинчен çакăнакан пепке те мар ĕнтĕ, тепĕр енчен — пурнăçри нумай-нумай ыйтăва мĕнле татса памаллине хăй тĕллĕн чухлайман çамрăк. Хăйне çитĕннĕ пек туяс килнĕ вăхăтра йăнăшасси те инçе мар. Халĕ пушшех хăрушă: çамрăксен пуç-тăнне минретмелли, çирĕпленсе çитмен кăмăлне астармалли йĕри-тавра темĕн те пур. Çавăнпа ашшĕ-амăшĕн пĕве кĕрсе пыракан ывăлĕ-хĕрĕ тĕлĕшпе тимлĕхе вăйлатмалли куçкĕрет. Анчах хушăран ачан чи çывăх çыннисем те тĕрлĕ лару-тăрура хăйсене епле тытмаллине пĕлсех каймаççĕ. Кун пек чухне специалист канашĕ вырăнлă пулнине пĕлсен те чылайăшĕ унран пулăшу ыйтма е именет, е меллĕ вăхăт тупаймасть. Кăткăс тапхăрта чылайăшĕн шута илмелли самантсем çинчен паян Ирина ИЗАТУЛЛАЕВА психологпа калаçăпăр.