Архив - Авг 2014 - Хыпар

Пурăннă тăк Семен Гурьев тавра пĕлÿçĕ, РСФСР ял хуçалăхăн тава тивĕçлĕ ĕçченĕ, Чăваш АССР культурăн тава тивĕçлĕ ĕçченĕ, Вăрмар районĕн Хисеплĕ гражданинĕ Иван Михайлов «История деревни Арабоси» кĕнеке пичетленсе тухнишĕн чунтанах савăннă пулĕччĕç.

Иртнĕ ĕмĕрĕн 30-мĕш çулĕсенче çĕр-шывра сарăлнă Стаханов юхăмĕ Чăваш Ене çитнĕ-и? Пĕрремĕш «стахановецсен» шутне камсем лекнĕ?

Вăрмар районĕнчи Кивĕ Вăрмарти Юлия Николаевнăпа Михаил Клементьевич Клементьевсене аслăрах çулти çынсем лайăх ас тăваççĕ. Ятлă-сумлă çынсем пулнă вĕсем ял-йышра. Çемье пуçлăхĕ икĕ вăрçа хутшăннă. Тăван çĕр-шывăн Аслă вăрçинче тăшманпа паттăррăн çапăçнă. Чылай чухне вилĕмпе куçа-куçăн тăнă. Тан мар пĕр çапăçура вăл вăйлах аманать.

«Хыпар» ыйтăвĕсене ЧР Чĕр чун тĕнчин объекчĕсене, вăл пурăнакан вырăна сыхлас, тĕрĕслес, чĕрлĕхпе усă курассине йĕркелес тĕлĕшпе ĕçлекен патшалăх службин Вăрнар районĕнчи инспекторĕ Юрий Григорьев хуравлать.

- Вăрнар агротехникумĕн преподавателĕ Николай Васильев пĕлтĕр хăнтăрсен пĕр çемйи 2011 çулта Кайри Тукай ялĕн çывăхĕнче, Сунар юхан шывĕ çинче, йăва çавăрнине «Хыпарта» хавхаланса çырса кăтартрĕ. Шел те, иртнĕ çуркунне Çĕрпел ял тăрăхĕнчен урăх вырăна куçнине пĕлтерчĕ. Халĕ урăх çĕрте-ши е ашĕ тахçанах браконьер хуранне лекнĕ-ши?

Çурла уйăхĕн 10-мĕшĕнче Сĕнтĕрвăрри районĕнчи Аксаринсем ял кунне уявланă. Мероприяти культура центрĕ умĕнчи лапамра иртнĕ. Ăна ялти культура ĕçченĕсем йĕркелесе ертсе пынă.

Нумай çынран «кăçал хăяр çулĕ мар» тенине илтрĕм. Хăярăн пасарти хакĕ те утă уйăхĕн вĕçнелле çеç кăштах йÿнелсе илчĕ те каллех хăпарчĕ. Мĕне пула кăçал ăнсах пулаймарĕ-ха çак çимĕç. Пĕрремĕш инкек - кăмпаска /мучнистая роса/ чирĕ пирĕн тăрăхра хăвăрт сарăлни.

Çурла уйăхĕн 19-мĕшĕнче пан улми Сăпасĕ. Çак кун пан улмине тата ытти улма-çырлана чиркÿре сăвапланă. Сăпасчен пан улми çиме юрамасть тесе калаççĕ хăшĕсем. Анчах ку тĕрĕсех мар пулĕ. Çак кун улма-çырлана сăваплани - эпир илекен çимĕç йăлтах Турă пилленипе панă пурлăх иккенне йышăнни. Этемĕн çавна асра тытмалла, Турă умĕнче эпир ĕçлесе тунă тухăçшăн тав тумалла. Тÿрĕ ĕçлесе тупăш илме пил ыйтмалла.

Сăпасра пан улмирен тĕрлĕ апат хатĕрлеççĕ. Пан улми кукăлĕ, шарлотка... Пĕр-пĕрне улма-çырлапа хăналаççĕ. Сăпас хыççăн ăшă çанталăк вĕçленет - çуллана ăсатаççĕ.

Çуллахи каникул кунĕсенче пушă вăхăта аттепе пĕрле кÿлĕ хĕрринче пулăра ирттернинчен лайăхраххи тата мĕн пур-ши. Пĕр-пĕринпе çывăхланма, пĕрле ытларах пулма май тупăнать. Килĕшетĕр ĕнтĕ, йывăр ĕçрен килнĕ хыççăн пирĕнтен хăшĕ-пĕри ачине асăрхамасть те темелле.