Пурнăç таппинчен юлмасăр

Кăçалхи пĕрремĕш кварталта Чăвашпотребсоюз тытăмĕнчи ăмăртура Ишлей райповĕ иккĕмĕш вырăна тухнă. 400-е яхăн çынлă туслă коллектив утă уйăхĕн 11-мĕшĕнче 90 çулхи юбилейне паллă турĕ. Çур çулхи кăтартусем тата сумлăрах-мĕн. Ултă уйăхра тавар çаврăнăшĕ 294907 пин тенкĕне /иртнĕ çулхипе танлаштарсан 112 процент/ çитнĕ. Общество апатланăвĕнче ку кăтарту 117 процент, апат-çимĕçĕн 61,2 проценчĕ - хăйсен вăйĕпе туса илни. Вăтамран кашни çын пуçне 10580 тенкĕлĕх тавар сутнă. Йăла ыйтăвĕсене тивĕçтересси те кал-кал пулса пынине палăртрĕç уявра. «Колос» юлташлăх 14950 пин тенкĕлĕх продукци кăларнă. Кондитер изделийĕсем хатĕрлесси 135 процент ÿснĕ.

Çитĕнÿ çăл куçĕ - çынсен тăрăшулăхĕнче, вĕсем ĕçе тĕплĕ те тирпейлĕ тунинче. Суту-илÿре тата производствăра чунне парса ĕçлекенсене наградăсемпе чысларĕç. Светлана Матюшова кондитерпа /«Колос» юлташлăх/ «Салам» кафе поварĕ Надежда Якутова Раççей Центрсоюзĕн Хисеп хутне тивĕçнĕ. Производство заведующийĕ Елена Смирнова, Любовь Майорова бухгалтер, аптека ертÿçи Ирина Шинжаева, Елена Евтихеева /«Тĕл пулу» кафе/, Тренькассинчи лавкка заведующийĕ Ираида Владимирова, Алиса Дорофеева повар, Вăрманкас лавккинчи Любовь Тихонова - награда илнисен шутĕнче.

Коллектива 12 çул ăнăçлă ертсе пыракан райпо канашĕн председателĕ Татьяна Павлова çынсене лайăх пĕлсе çитнипе кашнин валлиех ăшă сăмах тупрĕ. Хăй те çамрăк чухне суту-илĕвĕн тĕрлĕ сыпăкĕ витĕр тухса ăсталăха туптанă-çке. Шупашкарти коопераци техникумĕн дипломне илсенех Муркаш районĕнчи Мăн Сĕнтĕр райповне экономиста вырнаçать. Коопераци институтĕнче пĕлÿ илнĕ хыççăн - Вăрнарти курттăммăн сутă тăвакан база директорĕн çумĕ. Ишлей райповне, тăван тăрăха куçсан, - малтанах диспетчер, товаровед, экономист, тĕп бухгалтер. 2002 çулта пултаруллă специалиста райпо канашне ертсе пыма шанаççĕ.

Ялти суту-илÿ тытăмĕ çĕнелсе улшăннине Ишлей райповĕ аван кăтартса парать. Суту-илĕвĕн тата общество апатланăвĕн 102 предприятийĕ, çăкăр завочĕ, тутлă шыв кăларакан тата пулă тирпейлекен цехсем, кондитер изделийĕсем хатĕрлекен тата çĕвĕ çĕлекен цехсем, 3 парикмахерски, 1 ветеринари аптеки, 1 аптекăпа 1 аптека пункчĕ, автобаза. Вĕсен пурлăхпа техника никĕсне çирĕплетме укçа нумай уйăрнине палăртрĕ Татьяна Евгеньевна. Киввисене юсама, çĕннисене тума самаях тăккаланма тивет. Акă Çĕньял Чурачăкри лавккана халĕ пăхса ытараймăн. Энтимĕркассинче çĕнĕ çурт хута каймалла.

- Пĕчĕк ялсенче шкулсем хупăнаççĕ, клуб та çук, пирĕн лавккасем ял çыннишĕн хăйне евĕр центр пулса тăчĕç, - каласа парать Татьяна Евгеньевна. - Халăха ăçта курма пулать? Лавкка патĕнче. Тус-тăванĕпе те унтах тĕл пулса калаçаççĕ. Ĕненетĕр-и е çук-и, хăш-пĕр ял лавккисенче суйлав сасăлавĕсем те ирттеркеленĕ. Ав мĕн патне çитсе тухрăмăр. Паллах тавар туянакана пирĕн тасалăхпа, çурт тирпейлĕхĕпе илĕртмелле. Кашни çынпа тарават пулăр тесе аса илтеретпĕр сутуçăсене. Тĕрĕссипе вырăнти халăха пилĕк пÿрне пекех пĕлеççĕ те - вĕсене вĕрентме кирлĕ мар. Тренькассинчи Ирина Владимирова, Чăрăшкассинчи Инна Серебрякова, Етĕрнекассинчи Анжелита Мушлаева, Ишлейри гастрономри Нина Молостовкина, «Атăл» лавккари Тамара Семенова коллективра пысăк хисепре. Çăкăр-булка изделийĕсем кăларассине, вĕсен ассортиментне пуянлатассине Галина Москаленко йĕркелесе пырать. Маттур хĕрарăм. Çавнашкал хастар ертÿçĕсем пур чухне кăтартусемшĕн пăшăрханмастăн. Ветерансенчен те тĕслĕх илмелли пурах. Калăпăр: Паçпакри Нина Федорова патĕнче ĕçе хăнăхнисем ăна çав тери ырлаççĕ.

Пĕтĕмĕшле тавар çаврăнăшĕнче апат-çимĕç продукчĕсен тÿпи 77 процентпа танлашать. Промышленноç таварĕсене те хулана каймасăрах туянма май пур. Райпо çуртĕнчех вырнаçнă «Промтовары» лавккана кĕтĕмĕр те - мĕн кăна çук кунта! Лавкка заведующийĕ Раиса Пегасова ăш-пиллĕн кĕтсе илчĕ. Сăн ÿкерттерес кăмăл çук-и тесе ыйтрăмăр та, пире кăштах тăхтама сĕнчĕ. Сентре патĕнче темиçе çын пурччĕ. Малтан вĕсене мĕн кирлине ыйтса пĕлчĕ, Валентина Иванова сутуçă та çынсемпе тарават калаçать, вăл е ку япала мĕнрен пахине ăнлантарса парать. Раиса Геннадьевна суту-илĕве килни 38 çул иккен. Валентина Сергеевна 29 çул ĕçлет. Пушансан тин сăн ÿкерттерме килĕшрĕç. Вăт епле яваплăха туяççĕ кунти ĕçчен чăваш хĕрарăмĕсем. Пегасовсен хĕрĕ те райпо тытăмĕнче вăй хуни çинчен пĕлтĕмĕр. Виçĕ мăнукпа савăнса пурăнаççĕ.

Аякри ялсене куллен кирлĕ тавар çитерекеннисем - водительсем. Геннадий Леонтьев, Вениамин Якимов, Геннадий Прокопьев, Валерий Романов Ишлейпе Кÿкеç тăрăхĕнче çитмен ял çук. Хушнине яланах тÿрĕ кăмăлпа пурнăçлаççĕ. Ĕç вĕçленнĕ хыççăн та ăçта та пулин кайса килмелли тупăнатех: турткалашмаççĕ. Юлашки çулсенче райпо çĕнĕ техника чылай туяннă. Пирĕн тăрăхра Газельсем меллĕрех. Ялсем патне асфальт хывни ырлăх, çапах урамсем пирки çавна калаймăн. Хăш-пĕр çĕрте йĕпе-сапара ял варрине кĕрсе тухма шутсăр кансĕр, техника ванать. Вырăнти администрацисен укçа çитсех каймасть, район хыснинчи укçа тĕп автоçулсене юсама кăна çиткелет.

- Суту-илĕве çамрăксем питех килесшĕн мар, - тет Татьяна Павлова. - Ялсенчи лавккасенче ĕçлеме хĕр-упраçа хамăр вĕрентсе хатĕрлетпĕр. Райпо тĕп хулана çывăх вырнаçни витĕм кÿретех. Тĕрлĕ компанисем хăйсен таварне вырнаçтарасшăн. тупăшса ĕçлени пире те çаврăнăçуллăрах пулма хистет. Халĕ лавккасенче автоматизаци хатĕрĕсем вырнаçтарма пуçларăмăр. Хулара эсир хăнăхнă пулĕ: таварсене штрих-кодпа тивĕçтернĕ, оператор ятарлă приборпа вĕсен хакне çийĕнчех палăртать. Сакăр лавккара çак çĕнĕлĕхе ĕçе кĕртрĕмĕр, çитес вăхăтра тепĕр виççĕшĕнче çĕнĕ тытăм хута ярасшăн. Пурнăç таппинчен юлас теместпĕр. Тата çакна палăртасшăн. Çак кунсенче Чăвашпотребсоюз ертÿçине Валерий Михайлович Павлова «Чăваш Республики умĕнчи тава тивĕçлĕ ĕçсемшĕн» орден медалĕпе наградăлани - Чăваш Енри пĕтĕм потребкоопераци ĕçченне хисеплесе сума суни. Çав ятпа саламласшăн, ырлăх-сывлăх сунасшăн.

Татьяна Евгеньевна çине тăнипе пур суту-илÿ предприятийĕсемпе кафесене газ кĕртсе евроюсав ирттернĕ, Матикассинче, Кĕçĕн Турханта тата Кăрмăшра çĕнĕ лавкка хута кайнă. Производство цехĕсенче сивĕтмелли ку чухнехи оборудовани вырнаçтарнă.

Ырă туни ырăпа таврăнать теççĕ. Ишлей райповĕ районта е республикăра иртекен пĕр ыр кăмăллăх акцине те сиктермест, культурăпа спорт уявĕсене тăтăшах хутшăнаççĕ.

Вячеслав ГРИГОРЬЕВ