Архив - Янв 2016 - Хыпар

Ача-пăча - ял илемĕ

Хусанкая халалласа - уйăхлăх

Пĕтĕм тĕнчери ыталашу кунĕ

Йывăр пулсан та... чуна хытаратăп

Вĕçĕмсĕр чуптурăм... Кĕççеленнĕ çÿçĕнчен, шыçăннă аллисенчен...

Çĕр улмипе кÿренÿ

Хĕл пĕтĕм тавралăха шурă юрпа витсе хучĕ. Унччен анăçран вĕрекен çил сасартăках çурçĕр енне çаврăнса унтан сивĕ сывлăш хăваласа килчĕ. Майĕпенех çулсем урлă юр юххи, шурă çĕлен евĕр, авкаланса тăма тапратрĕ. Вăйлă тăмансем те пулчĕç тата анчахрах.

Кăçалхи кăрлач уйăхĕн 22-мĕшĕнче Чăваш халăх поэчĕ Петр Петрович Хусанкай çуралнăранпа 109 çул çитрĕ. Çавăнпах ĕнтĕ Шупашкарти 12-мĕш шкулта тĕнчипе паллă поэтăмăра сума суса кăрлач уйăхне Хусанкая халалларĕç. Уроксенче, урок тулашĕнчи ĕçсенче унăн биографине, пултарулăхне тишкертĕмĕр, тĕрлĕ конкурс ирттертĕмĕр.

Ыталашу - ют пулăм мар. Йывăр вăхăтра пире çывăх çынсем ытамне илсен пурнăç та çăмăлланнăн, тĕксĕм куна çутатса хĕвел пăхнăн туйăнать. Кăрлачăн 21-мĕшĕнче пĕтĕм тĕнчере тĕлĕнтермĕш уява - Ыталашу кунне - паллă тăваççĕ. Вăл 1986 çулта Америкăн Пĕрлешÿллĕ Штачĕсенче тымар илнĕ, унтан пĕтĕм тĕнчене сарăлнă.

Улăхра çÿрет Саша. Сарă, хĕрлĕ, кăвак лĕпĕшсене кăмăлтан пăхса тути йăл кулать. Шăп çак вăхăтра пĕр уçă та янăравлă сасă илтĕнчĕ.

- Сашенька, йăмăкăм! - тесе кăшкăрчĕ çавăнтах.

Альберт Николаевич Шестаков асаилĕвĕ

Иртнĕ çул Тăван çĕршывăн Аслă вăрçи чарăннăранпа 70 çул çитрĕ. Ăна халалласа вăрçă ветеранĕсем çинчен чылай материал хатĕрлерĕмĕр. Фронтран янă салтак çырăвĕсем те кун çути курчĕç хаçатра. Кунсăр пуçне Ленинград блокадинче хур тÿснĕ ачасен асаилĕвĕсем те вырăн тупрĕç «Тантăшра».

Вулакан «Вăрçă ахрăмĕ» рубрикăна чунтан килĕшнине пĕлтерчĕ, паян та вĕсем ыйтнипех шкул ачи асаилĕвне пичетлетпĕр. Çитменнине ĕнер Ленинград хулине фашист пусмăрĕнчен хăтарнăранпа 72 çул çитрĕ.

Вĕренекен вĕрентекен патне пынă.

- Эсĕ ăс-хакăллă, ялан хавас кăмăллă, нихăçан та тарăхмастăн. Пулăшсамччĕ мана та çапла пулма, - ыйтнă çамрăк аслинчен.

Вĕрентекен килĕшнĕ, вĕренекене çут хутаçпа çĕр улми илсе пыма каланă.

- Эсĕ кама та пулин çилленсессĕн е кÿренсессĕн хайхи çĕр улмие ил. Унăн пĕр енче хăвăн ятна çыр, тепĕр енче - тавлашăва кĕнĕ çыннăнне. Вара çĕр улмие хутаçа яр, - тенĕ вĕрентекен.

- Çакă çеç-и? - аптăравлăн ыйтнă вĕренекен.

Пĕр самана вырăнне тепри килĕ, ăрупа ăру ылмашăнĕ. Анчах этемлĕх юмахсемпе кăсăкланма нихăçан та пăрахмĕ.

Тăшманпа кĕрешмелли чи тĕлĕнтермĕш меслетсенчен пĕрне шаклатакан рак шухăшласа тупнă. Хăйне чăрмав кÿрекене вăл шартлатнă сасă кăларса вĕлерет. Шаклатакан рак хăй питĕ пĕчĕкскер, унăн тăршшĕ тăватă сантиметр çеç. Хăйĕн хаччипе вăл хăлха хупланса лармалла сасă кăларать, çакă петарда çурăлнă пекех илтĕнет. Сăлтавĕ вара - хачă хăйне евĕрлĕхĕнче, унăн варри пушă пулнăран сасă тата вăйланать.

Пĕлетпĕр ĕнтĕ: журналиста ури тăрантарать. Командировкăсенче вĕсем мĕн кăна курмаççĕ-ши? Мĕн кăна илтмеççĕ-ши? «Хыпар» хаçатра ĕçлекен калем ăстисене кăсăклă самантсене аса илме ыйтрăмăр.

Геннадий МАКСИМОВ, «Хыпар» ИÇ директорĕн-тĕп редакторĕн пĕрремĕш заместителĕ: