Лагерьсем çумĕнче профильлĕ сменăсем уçăлни ачасемпе çамрăксен çуллахи канăвне чун киленĕçне шута илсе йĕркелеме май парать. Шупашкарти А.В.Ляпидевский ячĕллĕ аэроклуб çывăхĕнчи "Синева" лагерьте çарпа спорт вăййисене кăмăллакансем канаççĕ.
«Хам пĕччен çитĕнтĕм, çавăнпах пирĕн çуртра 10 ача чупĕ», — çапла каланă Александр Устинов мăшăрĕн Алинăн пÿрнине ылтăн çĕрĕ тăхăнтартсан. Вĕсем пĕрлешнĕренпе кăçал 18 çул çитет. Çемье пуçĕн ĕмĕчĕ пурнăçланнă темелле — Устиновсен 5 ача çитĕнет.
Çулла килте алă усса лараймăн. Пахчана çум курăкран тасатмалла, выльăх апачĕ хатĕрлемелле... Элĕк районĕнчи Писĕпре пурăнакан Алексеевсем те картиш тулли выльăх-чĕрлĕх усраççĕ. Эпир пынă чухне те хуçисем килте çукчĕ. Упăшки — ĕçре, арăмĕ пасара чăх-чĕп туянма кайнă.
Мария Иванова Çĕрпÿ районĕнчи Энĕшкасси Кушкă ялĕнче 1911 çулта çуралнă. Пĕр ĕмĕр ытла хыçа хăварнă ватă çыннăн ачалăхĕпе çамрăклăхĕ çăмăл килмен. Мария Ивановна 15 çулта амăшĕсĕр юлнă. Мĕн пур йывăрлăх ачисем çине тиеннĕ. Тĕпренчĕкĕсене тăрантарас тĕллевпе ашшĕ сутуçăра тăрăшма тытăннă.
Етĕрне хулинче пурăнакан Илларион Илларионов — 96 çулта. Хăйĕн ÿсĕмне кура мар вăл самаях кăштăртатса çÿрет. Çÿллĕ кĕлеткине стройри салтак пек тÿрĕ тытать. Мамăк пек шурă çÿçлĕскер хăйĕн ĕмĕрĕнче темĕн те тÿссе ирттернĕ, çапах чунне хуçăлма паман.
Хыр айĕнчи вилесем
Çуркунне йывăçсенче сĕткен куçма пуçласан пилĕк çулхи йăмра хуппине сӳсе типĕтрĕм. Вăл хырăмлăх сĕткенĕн йӳçеклĕхĕ пĕчĕк чухне пулăшать теççĕ. Сиплев мелĕ мĕнлерех-ши?
Ю.ТРОФИМОВА.
Шупашкар районĕ.
Ăсчахсем çирĕплетнĕ тăрăх, икĕ эрне кунне 3-5-шер хăяр çисен организма йодăн пĕр уйăхлăх саппасĕпе пуянлатма пулать. Хăяр — йод çăлкуçĕ, унсăр пуçне унра клетчатка, сахăр, крахмал, кремни, тимĕр пур.
Хăяр белока, çăва лайăхрах йышăнма, ват шĕвекне кăларма, пыршăлăх ĕçне лайăхлатма пулăшать. Юна аван тасатать, шыçнине ирттерет, чĕрене, астăвăма ырă витĕм кӳрет.
Сĕткенне шăк хăвалама, вар хытнине ирттерме ĕçеççĕ, унпа пиçсе кайсан, ӳт чирĕсенчен сипленеççĕ. Çак рецептсем кирлĕ пулма пултараççĕ.
Чир паллисем
Ушах çăлтăр курăкне /звездчатка средняя, мокрица/ лупас айĕнче сулхăнра е 40 градусран вĕри мар духовкăра типĕтеççĕ. Управ вăхăчĕ — 9 уйăха яхăн.
Ӳсен-тăранра сапонинсем, Е витамин, аскорбин йӳçекĕ, каротин, хытаракан япаласем, флавоноидсем, липидсем, минерал япалисем /кали уйрăмах нумай/ пур. Унăн препарачĕсем ыратнине, шыçнине ирттереççĕ, сурана ӳт илме, юн кайнине чарма пулăшаççĕ, вăй-хал кĕртеççĕ, чĕре ĕçне йĕркелеççĕ, тĕп нерв тытăмне ырă витĕм кӳреççĕ.
Ăвă кăмпи /трутовик/ пĕвер ĕçне йĕркене кĕртме, иммунитета лайăхлатма, самăрлăхпа кĕрешме пулăшать.
СУРСКИЙ РУБЕЖСКИЙ
Чăвашла верси
Русская версия
