Архив - Фев 2014 - Çамрăксен хаçачĕ

В номере:

Указ Главы Чувашской Республики от 17 февраля 2014 года № 20 «О внесении изменения в Указ Президента Чувашской Республики от 2 сентября 2009 г. № 56».

Чăваш хĕрĕпе Украина каччи пĕрлешни, туйне халăх йăли-йĕркине пăхăнса ирттерни пирки ăнсăртран пĕлтĕм. Пикене Интернетри социаллă сайтсенчен пĕринче шыраса тупса çыру вĕçтертĕм. Вăл нумай кĕттермерĕ: хурав çийĕнчех килчĕ. Ольга Антоненкăпа /хĕр чухнехи хушамачĕ Портнова/ çапла майпа паллашрăмăр.

Чăваш патшалăх филармонийĕн «Çавал» фольклорпа эстрада ансамблĕ Сочире пулнă. Вĕсем Олимп паркĕнче иртекен концертсене хутшăннă. Нарăсăн 16-мĕшĕнче артистсем хĕллехи вăйăсем иртекен хулан сцени çине пĕрремĕш хут тухнă. Ансамбль ертÿçипе Лилия Прокопьевăпа çыхăнтăм.

РФ регионĕсен экспозицийĕ «Сочи - 2014» йĕркелÿ комитечĕн пуçарăвĕпе пурнăçа кĕнĕ. Ăна пирĕн çĕр-шывра нумай наци çынни пурăннине, тĕрлĕ регион пуянлăхĕпе капăрлăхне кăтартас тĕллевпе йĕркеленĕ. Курав Олимп паркĕнче вырнаçнă. Унта федерацин 8 округĕ хутшăннă. Вăл нарăсăн 7-мĕшĕнче ĕçлеме тытăннă.

Нарăсăн 23-мĕшĕнче Çăварни пуçланать. Вăл пĕр эрнене тăсăлать. Кашни уявра ирттермелли йăла-йĕрке пур. Çăварни эрнине чăваш халăхĕ епле ирттернĕ-ха? Хальхи ăру унпа çыхăннă йĕркене пăхăнать-и? Çăварни эрнинче пĕр-пĕр ĕçе пурнăçлани мĕне пĕлтерет-ха тата? Ыйтусен хуравне тупма И.Н.Ульянов ячĕллĕ ЧПУн вырăс, чăваш филологийĕпе журналистика факультечĕн чăваш тата танлаштаруллă литература пĕлĕвĕн кафедрин доценчĕ Галина Ильина пулăшрĕ.

- «Çăварни эрнинче чун каниччен савăнмасан-кулмасан малашне хуйхăллă-суйхăллă пурăнăн» тени мĕнпе çыхăннă?

Тăван çĕр-шыв хÿтĕлевçин кунне халалланă Пĕтĕм Раççейри йăлана кĕнĕ массăллă оборонăпа спорт уйăхлăхĕнче чылай хула-районта, хăш-пĕр коллективра тĕрлĕ мероприяти нихçанхинчен ытларах йĕркелерĕç. Республикипе илсен, хĕллехи XXII Олимп вăййисене халалланă йĕлтĕр ăмăртăвĕсене 60 пине яхăн çын хутшăнчĕ!

Пушар вăрă-хурах кăна мар, вăл нимсĕр хăварать... Нарăс уйăхĕн 6-мĕшĕнче Патăрьел районĕнчи Хурама Тăварта пулнă инкек пĕтĕм çĕр-шыва кисретрĕ. “Хĕрлĕ автан” ташши Татьянăпа Владимир Алексеевсене пурăнмалли çуртсăр, çак таранччен пухнă пурлăхсăр кăна мар, пирĕшти пек чипер икĕ ачасăр та тăратса хăварнă.

Ĕлĕкрех нарăс уйăхĕн 23-мĕшĕнче ытларах çар çыннисене, Тăван çĕр-шыва хÿтĕленĕ салтаксене уяв ячĕпе саламланă. Халĕ çак кун мĕн пур арçынна хисеп тăвасси йăлана кĕчĕ ĕнтĕ. Сăмах май, 1918 çулта йăл илнĕ уявра çĕр-шыв хăрушсăрлăхĕн тытăмĕнче ĕçлекен хĕрарăмсене те саламлаççĕ. Вĕсем те Тăван çĕр-шыв хÿтĕлевçисем-çке.

Сивĕ шывпа чÿхенни, мунчара милĕкпе çапăннă хыççăн юр çинче йăваланни... Пĕр сăмахпа - организма пиçĕхтерни - усă кÿни пирки чылайăшĕ вуланă ĕнтĕ. Хăшĕ-пĕри вара кун пирки пĕлет кăна мар, организма куллен пиçĕхтерме те тăрăшать. Интернет урлă тĕлĕнмелле çынпа паллашма тÿр килчĕ.

«Тăван чĕлхесĕр чăн-чăн пĕлÿ çук», - тенĕ чăваш халăхне çутта кăларнă Иван Яковлев. Унăн сăмахĕсемпе килĕшмесĕр тăраймăн, анчах паянхи самана саламачĕ урăхла çаптарать. Ял ачисем вырăсланни, амăшĕн сĕчĕпе куçнă чĕлхерен вăтанни, чăвашла вулама, çырма манса пыни, шел те, пурнăç чăнлăхĕ пулса тăчĕ.