Архив - 27 Фев, 2016

«Чăваш Ен» Издательствăпа полиграфи комплексĕнче тăрăшакан Ирина Ватюкова çынна яланах пулăшма хатĕр. Ахальтен мар «Раççей хисеплĕ донорĕ» ята тивĕçнĕ вăл. Ирина Апполоновна 1983 çулта, Шупашкарти техникумра вĕреннĕ вăхăтрах, юн тÿлевсĕр пама пуçланă. «Инкеке лекнĕ çыннăн ĕмĕрне тăсма май килни - калама çук пысăк савăнăç. Çакăнта манăн тÿпе те пурри пушшех хăпартлантарать», - тет хĕрарăм.

Çак эрнере РФ Президенчĕн федерацин Атăлçи округĕнчи полномочиллĕ представителĕ Михаил Бабич ертсе пынипе республикăра ĕçлĕ канашлусем иртнĕ.

Чи малтанах Михаил Викторович вырăнти хăйтытăмлăх пуçлăхĕсемпе, район ертÿçисемпе тĕл пулса муниципалитетсен аталанăвĕпе çыхăннă ыйтусем тавра калаçнă. Хыснаран укçа уйăрнипе, халăха ĕçпе тивĕçтернипе, ял хуçалăхĕ аталаннипе, социаллă инфраструктура обьекчĕсене хута янипе кăсăкланнă вăл. Республика, округ, федераци шайĕнчи влаç ертÿçисем пĕрле пуçтарăнса канашлани чи çивĕч ыйтусене татса пама пулăшнине палăртнă хăна.

Кашни пахчаçăн - хăйĕн вăрттăнлăхĕ. Тĕрлĕ çимĕç çитĕнтерекенĕн çулран-çул ăсталăхĕ пухăнсах пырать. Чылайăшĕ кÿршĕ-аршăран нумай вĕренет. Анчах темле ăста та вăрлăх туяннă чухне йăнăшма пултарать: е ăнать, е ăнмасть. Иккĕленме вара, чăн та, сăлтавĕ пур. Вăрлăх сутакан вырăнсене кашни çулах тĕрĕслеççĕ пулин те хивре калаçмалли сăлтавсем тупăнсах тăраççĕ.

Акă нумаях пулмасть Раççей ялхуçалăх надзорĕн инспекторĕсем Тăвай салинчи пасарта рейд ирттернĕ май вăрлăх сутнă çĕрте йĕркене пăхăнманнине тупса палăртнă. Тĕрĕсрех, вăрлăх сортне тата шăтаслăхне çирĕплетекен документсем пулман.

Кукамăшĕпе çеç çитĕнчĕ Алеша. Амăшĕ качча каймасăрах çуратрĕ ăна. Ача çуртĕнчен тухсанах çăмăлттай хĕрача пепкене яла леçсе пачĕ. Юрать, малтан хăй шухăшланă пек, пĕчĕкскере больницăра пăрахса хăвармарĕ-ха. Ăçта кĕрсе кайăн, хăв çуратнă хĕрне мĕнех калăн, Тарье аппа йышăнчĕ пĕчĕк мăнукне. «Анне, эпĕ çамрăк-ха, вунсакăр çултах карчăк пулса ларас-и? Хуларах пурăнмалла манăн, тантăшсемпе хутшăнмалла. Çамрăклăх пĕрре çеç килет. Тен, хам телее тупăп? Малашне икĕ сменăпа ĕçлĕп, пĕчĕк Алешăна ÿстерме укçа кирлĕ-çке», - терĕ автобуса ларас умĕн хĕрĕ.

1831 çулта Англире тиф алхаснă. Студентсем тăватă кун каялла пытарнă вилене чавса кăларма тĕв тунă - унăн кĕлеткине касса тĕпчемелле пулнă вĕсен. Анчах та профессор аллине скальпель тытса пĕр хут çеç касса ĕлкĕрнĕ, виле кăшкăрса ярса ăна аллинчен ярса илнĕ...

Паллах, эпир ача-пăчана хамăр валли çурататпăр, çавна май вĕсене ÿстернĕ чух мĕн чухлĕ укçа-тенкĕ тăкакланине никам та шутламасть. Анчах та шăпăрлансем çитĕннĕ май тăкакĕсем те вĕсенчен юлманни никамшăн та вăрттăнлăх мар. Çапах та мĕн чухлĕ вĕсем - çав тăкаксем? Статистика çакна та шута илсе пырать-мĕн.