«Вилĕмсĕр полк» акци çĕр-шыври вун-вун хулара йĕркеленет. Унăн тĕллевĕ - Раççейри кашни çемьене Тăван çĕр-шывăн Аслă вăрçин паттăрĕсене асра тытма чĕнсе каласси. Пархатарлă çак акцие чи малтан Томскра ирттернĕ. Фронтра çапăçнă тата тылра ырми-канми ĕçленĕ çынсен сăн ÿкерчĕкĕсене çу уйăхĕн 9-мĕшĕнче 2 пин çын йăтса утнă.
Тăватă çул пынă Тăван çĕр-шывăн Аслă вăрçи аслă ăру асĕнчен тухмĕ. Чи йывăр тапхăра тÿссе ирттернисем 1945 çулхи çу уйăхĕн 9-мĕшне те манмаççĕ, мĕншĕн тесен вăл - чи кĕтнĕ кун, Аслă Çĕнтерÿ уявĕ. Эппин, Совет Союзĕн çĕрĕ çинчен тăшмана тасатнă, тăнăç пурнăç пуçланнă. Аслă Çĕнтерĕве пĕрисем - вăрçă хирĕнче, теприсем тылра кĕтсе илнĕ. Ун чухне ача-пăча çеç е çамрăк пулнă, халĕ вара «асатте-кукаçи», «асанне-кукамай» тесе чĕннине илтекенскерсен асĕнче çав кун мĕнлерех çырăнса юлнă-ха?
Çу уйăхĕн 5-мĕшĕнче ЧР Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев Шупашкарти Çар мухтавĕн музейĕнче Тăван çĕр-шывăн Аслă вăрçин ветеранĕсемпе тата çамрăк авторсен патриотлăх темипе çырнă сăввисен республика шайĕнчи «Çĕр çинчи тăнăç пурнăçшăн» конкурсĕн çĕнтерÿçисемпе тĕл пулнă. Унта ЧР вĕренÿ министрĕ Владимир Иванов, ЧР культура министрĕ Вадим Ефимов, Шупашкар хулин пуçлăхĕ Леонид Черкесов та хутшăннă. Малалла вулас...
Маншăн атте - арçын идеалĕ, пурнăç тĕшшине тупма вĕрентекен, ăс-тăна аталантаракан, чунăма чи çывăх çыннăм. Чылай ыйтăвăн тĕрĕс хуравне тупма пулăшать вăл. Унпа сехечĕ-сехечĕпе калаçма е кунĕ-кунĕпех пĕр сасă кăлармасăр шăппăн ларма пулать. Вăл çумра чухне нихăçан та тунсăхлă мар.
Красноармейски районĕнчи Пикшик ялĕнче 1924 çулта çуралнă Нестер Васильев вăрçă пуçланнă чухне 17-ре кăна пулнă. Ун чухне вĕсен класĕ ăсату каçне хатĕрленнĕ. Яшсемпе хĕрсем пурнăçăн аслă çулĕ çине тухма ĕмĕтленнĕ. Анчах 1941 çулхи çĕртмен 22-мĕшĕ вĕсен ĕмĕчĕсене пĕр самантрах татнă. «Вăрçă пуçланнă.
Канаш районĕнчи Пушарпуçĕнче пурăнакан Степан Потапов 99 çулта. Тăван çĕр-шывăн Аслă вăрçин вут-çулăмĕ витĕр тухнăскер çамрăклăхне асран кăлараймасть. Степан Потаповича хăрушă та асаплă çав çулсене куç умне тепĕр хут кăларма ыйтрăм.
«Ырă кÿршĕ тăванран та хаклăрах», – тенĕ ваттисем. Çемьере пĕр-пĕр йывăрлăх сиксе тухсанах пулăшу ыйтма пускиле чупатпăр. Савăнăçа та, хуйха та яланах пĕрле пайлатпăр. Çапла пĕр-пĕрне кунран-кун пулăшса, хавхалантарса, шăкăл-шăкăл калаçса пурăннă май ĕмĕр иртнине те сисместпĕр. Вăрмар районĕнчи Шăхальте пурăнакан Мария Шурка, пирĕн кÿршĕ, çак кунсенче 80 çул тултарчĕ. Çăмăл пулман унăн кун-çулĕ, çапах йывăрлăха нихăçан парăнман вăл. Малалла вулас...
СУРСКИЙ РУБЕЖСКИЙ
Чăвашла верси
Русская версия
