Раççей: ăс-хакăлсăр аталану çук

Ĕнер Çĕнĕ Шупашкарта РФ çумĕнчи экономикăна çĕнетес тата Раççейри инноваци аталанăвĕ енĕпе ĕçлекен канаш президиумĕн ларăвĕ иртрĕ. Ăна Дмитрий Медведев премьер-министр ертсе пычĕ.

Вăл çакна палăртрĕ: «Пирĕн пурнăçа çĕнĕлĕх питĕ хăвăрт кĕрсе пырать. Çакна эпир хĕвел батарейисем туса кăларакан производствăна курнă хыççăн аван туйса илтĕмĕр. Нано-технологисене ĕçе кĕртессипе çĕршыв юлашки вăхăтра курăмлă утăмсем туни - ырă пулăм. Анчах паян ăс-хакăл пурлăхне упрасси тата право тĕлĕшĕнчен хÿтĕлесси мала тухса тăнине пурин те асра тытмалла. Çак тĕллеве пурнăçлассипе Правительство тивĕçлĕ йышăнусем турĕ ĕнтĕ. Çĕнĕ шухăшсене производствăра ĕçе кĕртесси вăйланать, ăс-хакăлпа çыхăннă проектсене саккун енчен хÿтĕлеççĕ.

РФ вĕрентÿ тата наука министрĕ Дмитрий Ливанов каланă тăрăх - кирек епле çĕнĕлĕхĕн уссине маларах курса тăмалла. Ку тĕлĕшпе тĕнче опычĕ те пирĕншĕн пĕлтерĕшлĕ. Калăпăр, Китай ăсчахĕсем хăйсен çулне суйласа илнĕ. Вĕсем ыттисем алла илмен производствăна хута яраççĕ те кайран тин патент процесĕ вăй илет. Пирĕн наука-техника аталанăвĕнче патент хатĕрленипе пĕрлех производствăна та урăхлатаççĕ. Унччен çĕршыв тупăшĕнче чĕртавар сутнипе пулнă укçа тĕп вырăн йышăннă, халĕ çĕнĕ технологисене те сĕнме майсем пур. Паян çакна ăнланса илмелле: ăс-хакăл вăл - пуянлăх. Унпа пĕлсе усă курсан эпир курăмлă çитĕнÿсем тăвăпăр.

«Росатом» патшалăх корпорацийĕн тĕп директорĕн заместителĕ Вячеслав Першуков хăйсен ĕçĕ-хĕлĕ çинче чарăнса тăчĕ. Раççей ăсчахĕсемпе специалисчĕсем сĕннĕ проектсене нумай çĕршывра ырласа йышăннă. МАГАТЭ ертÿлĕхĕ те пирĕн çĕнĕлĕхсене тишкерсе çул парать. Çавăнпа лицензи тата патент илессипе çыхăннă мĕнпур документсене хатĕрленĕ чухне тĕнче стандарчĕсене пăхăнмалла. Вара çĕнĕ технологисене тиркекен тупăнмĕ.

Çулталăк çурă каярах Раççейре ăс-хакăл правине хÿтĕлекен Суд ĕçлеме тытăннă. Унăн председателĕ Людмила Новоселова пирвайхи йывăрлăхсене асăнчĕ. Чăнах та, пултарулăхра, наука-техника шыравĕнче тавлашуллă самантсем сиксе тухкалаççĕ. Тĕпчев институчĕсемпе уйрăм çынсем судра тĕрĕслĕх шыранă тĕслĕх йышлансах пырать. Тавлашусене суд ларăвĕчченех татса парсан питĕ лайăхчĕ. Малашне çивĕч ыйтусене сÿтсе явма паллă экспертсемпе специалистсене явăçтарасшăн.

Ăс-хакăл харпăрлăхĕ - нумай енлĕ ăнлав. Кунта автор правине, çĕнĕ шухăша производствăра хута яракан коллектив шухăш-кăмăлне тĕпе хумалла.