Комментировать

24 Дек, 2019

Механизаторĕсем йышлă, анчах...

Ял хуçалăхĕнчи трактор-машина паркĕ çуллен çĕнĕ техникăпа пуянланать. Ку — вырăнти ырă улшăнусен пĕр палăрăмĕ.

Республика Технадзорĕ пăхса-сăнаса тăракан техника кăçалхи раштав уйăхĕн 13-мĕшĕ тĕлне 2018 çулхи кăрлачăн 1-мĕшĕнчен пуçласа палăртнă куна çитичченхинчен 386 хушăнса 24573 çитнĕ. Çĕнĕ 182 трактор — 2018 çулхинчен 78 нумайрах — туяннă. Ман шухăшпа, экономикăн паянхи тапхăрĕнче чылай! Çĕр ĕçченĕсем тырра пухса кĕртмелли 13 комбайн /иртнĕ çулхинчен 4 ытларах/, выльăх апатне çулса пуçтармалли 2 комбайн илсе килнĕ. Паян тыр-пула вырса çапмалли комбайн темиçе млн тенкĕ тăнă, налук-тÿлев самаях хĕснĕ чухне çĕннине туянма хуçалăхсене йывăр.
Мĕн пур харпăрлăхлă хуçалăхсем 30 комбайна кăçал иртнĕ çулхинчен сахалрах регистрацилеттернĕ. Çакăн сăлтавĕ мĕнре- ши? Хуравне Технадзорта пĕлеççĕ ĕнтĕ. Çĕнĕ техника çĕр ĕçĕнчи тăкака пĕчĕклетме май парать. «Тырра çапса тĕшĕлемелли çĕнĕ комбайн илсе килтĕмĕр те — уйра улăмпа пĕрле пĕрчĕсем выртса юлмаççĕ, çухату тÿсместпĕр, — тенĕччĕ Тăвай районĕнчи Вячеслав Николаев фермер. — Ăна туяниччен кивĕ комбайнсемпе çапса хире нумай хăвараттăмăр. Паянхи комбайнсем 10-20 çул каялла е совет тапхăрĕнче туса кăларнисенчен вăйлăрах, хăвăртрах ĕçлеççĕ».
«Хальхи вăхăтра тĕш тырă культурисене акмалли сеялка харăсах темиçе ĕç пурнăçлать — тăпрана кăпкалатать, çĕре тикĕслет, вăрлăха акать, тымар патне минерал удобренийĕ парса тăпрапа хуплать, — тет Çĕрпÿ районĕнчи «Воддорстрой» обществăн ертÿçи Анатолий Федоров. — Унччен çав ĕçсене тĕрлĕ машинăпа тунă. Паллах, вĕсене пĕр агрегатпа пурнăçланăран халĕ тăкак темиçе хут сахалрах. Пирĕн «ВДС» общество çеç мар, республикăри нумай хуçалăх иртнĕ çулсенче кивĕ техникăна тимĕр-тăмăр заводне ярса çĕнĕ трактор-машина туяннă, вĕсен хăватне пысăклатнă».
Техника паркне кил хуçалăхĕсем те çуллен пуянлатни-йышлатнине палăртас килет. Республика Технадзорĕ пĕлтернĕ тăрăх — автомобиль çулĕсен айккинче усă курмалли мотохатĕр кăçал пĕлтĕрхинчен — 26, прицеп — 14, çулсем тумалли тата строительствăра усă курмалли 81 машина, трактор 295 нумайрах туяннă.
Раççей Правительствин 2013 çулхи 1013-мĕш йышăнăвĕпе çирĕплетнĕ йĕркепе килĕшÿллĕн мĕн пур йышши хуçалăхсен, çав шутра кил хуçалăхĕсен, хăйсем тĕллĕн çÿрекен трактор-машинăпа прицепа, ыттине техника тĕрĕслевĕ витĕр çуллен кăлармалла. Республика Технадзорĕ ăна районсенче, ял тăрăхĕсенче, хуçалăхсенче графикпа йĕркелеме ятарлă хушу кăларать. Кăçал тĕрĕслев ирттерме рете техникăн 13966 хатĕрне, вăл шутра агропромра — 3330, уйрăм çынсен секторĕнче 8146 тăратнă. Çав шутран 13699-шĕ /АПКра — 3190, уйрăм çынсен хуçалăхĕнче — 8046/ техтĕрĕслев витĕр ăнăçлă тухнă.
— 2019 çулта регистрациленĕ пĕтĕм техникăран — 56%, ку шутран агропромра — 65%, уйрăм çынсен секторĕнче 53% хăйне тĕрĕслевпе шанăç кÿнине çирĕплетекен свидетельствăна тивĕçнĕ, — тет ЧР технадзорĕн ертÿçи Сергей Вязовский. — Техтĕрĕслев витĕр тухассине кирлĕ ĕçсен йышне кĕртнисен шучĕ çуллен ÿсет.
Кăçал республикăра пĕлÿ илнĕ хыççăн трактористăн 4185 удостоверенине /2018 çулхинчен 296 нумайрах/, çав шутра вĕренÿ заведенине пĕтернĕ хыççăн 1894 çынна, панă, 2291-шĕ çĕннипе улăштарнă. Паян Чăваш Енре тракторист-машинист удостоверенине тивĕçни 43160-ĕн.
Халĕ вулакансене пĕр «инкек» çинчен шухăшлама сĕнес килет. Ака-вырмара хуçалăхсене механизаторсем çитмеççĕ, ертÿçĕсем вĕсене шыраса хăшкăлаççĕ. «Тепĕр чухне ĕçлеме кăнтăрти çĕршывсенчен гастарбайтерсене чĕнсе илесси патнех çитетпĕр», — тенĕччĕ кăçал «Воддорстройăн» тĕп директорĕ Анатолий Федоров.
Республикăра тракторист-машинистсен икĕ «дивизийĕ» пур чухне çуллен Раççей Çарĕн пĕр полкĕ чухлĕ 31 заведенире вĕрентсе кăларсан та çитмеççĕ хуçалăхсене. Мĕншĕн çапла пулса тухать? Сăлтавне хуçалăхсенчех шырамалла мар-ши?
Чăн та, çав заведенисенчен пĕлтернĕ тăрăх — 164-шĕ хăйсен специальноçĕпе ĕçе вырнаçнă, 16-шĕ Раççей Çарĕн ретне тăнă, 12-шĕ ятарлă вăтам тата аслă пĕлÿ паракан шкулсене вĕренме кĕнĕ. ЧР Ĕçлевпе социаллă хÿтлĕх министерствин ĕçпе тивĕçтерекен центрĕсем 2019 çулта 88-шне «Ял хуçалăх производствин тракторист-машинисчĕ» профессие алла илмешкĕн вĕренме янă, 71- шĕ вĕренсе пĕтернĕ, ку шутран 62-шĕ ĕçе вырнаçнă. Çак цифрăсенчен ял хуçалăхĕнче ĕçлеме тивĕçлĕ кадрсем тĕрлĕ сăлтава пула вĕреннĕ чухнех таçта çĕтнине ăнланатпăр. Малалла вулас...
www.hypar.ru
Сергей МИХЕЕВ.

CAPTCHA на основе изображений
Введите символы, которые показаны на картинке.