Тирĕ çирĕп, ашĕ тутлă

Африка страусĕ пирĕн тăрăхра та аванах пурăннине çирĕплетет Муркаш районĕнчи Виктор Мальчихин фермер.

Ильинка ял тăрăхне кĕрекен Тренккă
ял çывăхĕнче вырнаçнă хуçалăхра вăл
страус, павлин, фазан, цесарка, тăр-
на, акăш-шипун, кăвакал-мандаринка
тата ытти кайăк-кĕшĕк усрать. Страус
— 20 пуç. Хĕлĕн-çăвĕн вĕсем картара
пурăнаççĕ. 40 градус сивве, 50 градус
шăрăха чăтăмлă.

Мальчихинсем Чăваш Ене Екатерин-
бургран килсе вырнаçнă. Кунти уçă сыв-
лăша, асăннă вырăнсене тÿрех кăмăл-
ланă вĕсем. Çапла вара арендăна çĕр
илсе страус ĕрчетмешкĕн ферма тума
шухăшланă. Виктор Дмитриевич çак-
нашкал страуссене пĕрремĕш хут Чул-
хула облаçĕнчи Макарьево ялĕнчи мă-
настирте курнă. Анчах та кайăк-кĕшĕк
çинчен лайăхрах пĕлмешкĕн вĕренме
шут тытнă. Украинăра ятарлă пĕлÿ илнĕ,
страус ĕрчетекен пулса тăнă.
Вăрăм ураллă кайăксем апата
тиркемеççĕ иккен. Курăка, йывăç-тĕм
çулçине, вăррине, хăш-пĕр ÿсен-тăран
тымарне те юратса çиеççĕ. Паллах, кил-
ти ытти кайăк-кĕшĕк пекех вĕсене каш-
ни кунах витаминсемпе, минерал япа-
лисемпе тивĕçтермелле. Рациона тĕрĕс
йĕркелесен çăмартапа аш-какай паха-
лăхĕ те ÿсет. Страус шăрăха чăтăмлă
пулсан та шыв аванах ĕçет. Фермăра
вĕсене çулса авăртнă курăкпа комби-
корм параççĕ. Çитĕннĕскере 1 кг апат
пĕр талăк пурăнма çитет. Хуçалăхра
кайăк-кĕшĕк валли тыр-пул та туса
илеççĕ.
Страус тупăш кÿрет-ши? Ашĕ диета
апачĕ шутланать, çăмартине те çиеççĕ.
Унсăр пуçне тирĕпе, тĕкĕпе усă кураççĕ.
Тирĕ пахалăх тĕлĕшпе уйрăлса тăрать:
вăл питĕ çирĕп, часах йĕпенмест, нумай
çул упранать. Страус çăвĕпе шăнса пă-
сăлсан усă кураççĕ. Вăл сурчăка шĕвет-
се лайăх тухма пулăшать. Тĕкĕпе вара
хуçалăхри дизайнерсем брошка, бре-
лок хатĕрлеççĕ, тумтире хитрелетеççĕ.
Вĕсем ачасемпе ăсталăх класĕсем те
ирттереççĕ. Нумаях пулмасть Екатерин-
бургра иртнĕ мода эрнинчен диплом-
семпе таврăннă.
Фермер хуçалăхне курма киле-
кен чылай. Туристсемпе кунта экскур-
си ирттереççĕ. Страуссем хăнасене
яланах хапăл туса йышăнманни пирки
асăрхаттараççĕ ĕçченсем. Сăмахран,
вĕсем хытă тапаççĕ. Çирĕп урипе тапса
арăслана вĕлерме те пултараççĕ. Ури
вĕсемшĕн хĕç-пăшал вырăнĕнче шутла-
нать. Унсăр пуçне йăлтăркка, çутатакан
япалана — сехете, алкана, телефона…
— сăхма та кăмăллать. Малалла вулас...