Пӳлĕмри температурăра тытмалли типĕ апат-çимĕçе пăрса уçмалли хупăлчаллă банкăсенче упрама меллĕ. Кухньăри стена çумĕнче çакăнса тăракан шкап тĕпне банка хупăлчине винтпа пăрса çирĕплетмелле çеç. Хупăлча çумне типĕ çимĕç тултарнă банкăна пăрса хуратпăр. Çак меслет шкапра ытти япала валли вырăна ирĕклетет. Куç умĕнчи кирлĕ япалана суйласа илме те çăмăл.
Чĕрĕп килти шăшисене тытать теççĕ, тĕрĕсех-и?
Владимир ВОЛКОВ.
Çĕрпӳ районĕ.
Аптекăсенче «витĕмлĕ» эмелсем тем чухлех. Тепĕр чухне арпашăнсах каятăн: «Хăшне туянмалла?» Ĕлĕкрех вара асанне-кукамай эмелпе питех сипленмен. Пыр ыратсан та, температура ӳссен те халăх медицинин меслечĕсемпе усă курнă. Витĕмлĕ те, ансат та, эмелтен чылай йӳнĕрех.
Пĕр стакан хăвăра килĕшекен чей хатĕрлемелле, унта пĕр лимон сĕткенне пусса кăлармалла, пĕр апат кашăкĕ пыл хушса пăтратмалла. Ӳслĕк аптратсан, пыр ыратсан ĕçмелле. Чейе пĕр апат кашăкĕ коньяк е бальзам хушма юрать. Кун пек хатĕрленĕ чейе каçхине, çывăрас умĕн ĕçмелле.
***
Ашшĕ - комбайнпа, амăшĕ - тракторпа
"Çĕре юратса, кăмăлтан ĕçлес килет. Ырлăх панăшăн çĕр-аннемĕре пирĕн чунтан тав тумалла", — тет Елчĕк районĕнчи Кармалта çуралса ӳснĕ Надежда Семенова. 13 çул культура тытăмĕнче тăрăшнăскер ял çыннисене вăл пайтах юрласа-ташласа савăнтарнă. Халĕ пиччĕшĕ йĕркеленĕ фермер хуçалăхĕнче трактор çӳретет, выльăх пăхать, ĕне те сăвать. Елчĕке качча тухнăскер тăван Кармал ялĕнчен уйрăлаймасть. Мăшăрĕпе пĕрле район центрĕнчен кунсерен унта ĕçе çӳрет, çывăх тăванне пулăшать.
Сăпайлă, ытлашши сăмах ваклама килĕштермен арçын кăмăлне çавăрма, чĕлхине "уçма" çăмăл мар. "Выльăх-чĕрлĕх йышлă усракансем сахал-им?" — турткалашрĕ вăл малтанах. Анчах ял пурнăçĕ, ĕçĕ-хĕлĕ пирки калаçнă май кăмăлĕ уçăлчĕ. Тăван ен, унăн малашлăхĕ Николай Петрова та канăç памасть.
«Тӳрĕ тӳлев» пилотлă проект 2011 çулта икĕ регионта хута кайнă /Чулхула облаçĕпе Карачай-Черкес Республикинче/. Унтанпа Раççейри 20 регион «Тӳрĕ тӳлев» çине куçнă. Вĕсен йышĕ çулсерен хушăнса пырать. 2019 çулхи утă уйăхĕн 1-мĕшĕнчен Чăваш Енре те сăнавлă проект хута кĕмелле.
Çамрăксене ял хуçалăх отраслĕпе ытларах кăсăклантарма районсенче аграри класĕсем уçмалли пирки Чăваш Ен Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев Патшалăх Канашне янă Çырура та каларĕ. Паянхи куна çакнашкал классем республикăра Шупашкар, Çĕрпӳ, Красноармейски, Патăрьел районĕсенче йĕркеленнĕ. Акă нумаях пулмасть Шупашкар районĕнчи Кăшавăш тата Янăш шкулĕнчи профильлĕ классенче вĕренекенсем Чăваш патшалăх ял хуçалăх академине экскурсие килнĕ. Вĕсене унта ятарлă тумтирпе тивĕçтернĕ. Малашне çамрăксене çири симĕс жилетсене пула тӳрех палласа илĕн.
Д.А.Фурманов писатель, граждан вăрçин комиссарĕ "Чапаев" романа çырман тата пĕртăван Васильевсем çавăн ятлă фильм ӳкермен пулсан пирĕн ентешĕн иксĕлми паттăрлăхĕ çинчен нумайăшĕ пĕл-местчĕ пулĕ. Николай Стуриков писатель çирĕплетнĕ тăрăх — асăннă фильма Шупашкарта кăтартсан шурсухалсем Борис Бабочкин артист сăнарĕнче тӳрех "Васятка Чапаева" палласа илнĕ. Каярахпа хăш-пĕр чăваш çыравçисем чаплă ентеше кĕнекесенче хăйсем пĕлнĕ пек сăнарлама пуçларĕç.
СУРСКИЙ РУБЕЖСКИЙ
Чăвашла верси
Русская версия
