Çурăк валашка умĕнче...
«Хыпар» редакцине пĕлтĕр раштав уйăхĕнче Етĕрне районĕнчи
Кĕçĕн Тÿмерле ялĕнче пурăнакансенчен çыру килчĕ
Çеçпĕл мĕнле вилнĕ?
Эпĕ Юхма Мишшин «Ултавпа Чăнлăх» романĕ çинче кăна кĕскен чарăнса тăрасшăн. Çыравçăн çĕнĕ ĕçĕ хамăрăн кăвар чĕреллĕ Çеçпĕл Мишшин пурнăçĕ, вăл хăйĕн кĕске ĕмĕрĕнче туса хăварнă ырă та пархатарлă ĕç-хĕле пĕр хитрелетсе-эрешлемесĕр çырса кăтартнипе çыхăннă. Тÿрех ыйту тухса тăрать: «Ара, кун пирки Юхмачченех нумай çырнă-çке? Нивушлĕ халăх писателĕ Юрий Збанацкин «Çеçпĕл», Петр Чичкановăн «Кăвар чĕре» романĕсен сюжечĕсене кĕмесĕр юлнă çĕнĕ материалсем шыраса тупнă?
Культура вучахĕ ялан хĕмлентĕр
2014 çул - Культура çулталăкĕ - пуçланчĕ. Обществăна культура аталанăвĕн ыйтăвĕсене татса пама явăçтарас, историпе культура еткерлĕхне упраса хăварас, Раççей культурин сумне тĕнче шайне çĕклес тĕллевпе пуçарнă юхăм çĕр-шыв, республика пурнăçне ырă енне улăштарасси иккĕлентермест. Çулталăк тăршшĕнче пурнăçламалли ĕçсен калăпăшĕ пысăк. Паллă кунсене, юбилейсене халалланă мероприятисем йăлана кĕнĕ йĕркепе иртĕç. Библиотекăсем, музейсем, театрсем тулли хăватпа ĕçлĕç. Вĕсем Чăваш Республикин культура пурнăçне самай пуянлатĕç.
Ăмăрту çĕнĕ çитĕнÿсемпе палăрчĕ
Турă панă пултарулăх
- Аннен ашшĕ каскалама ăстаччĕ, ун пек платник, столяр таврара çукчĕ. Вăл чăваш тĕррипе илемлетнĕ савăт-сапана туянма инçетрен килетчĕç. Анне каланă тăрăх - унăн таланчĕ манра та пулнă. Пурнăç парнеленĕ хаклă çыннăм эпĕ художник пуласса чун-чĕрипе ĕненнĕ. Мухтанатчĕ вăл манпа. Шел, çĕре питĕ ир кĕчĕ, - терĕ манпа калаçакан Алексей Николаев. Çулталăкран ашшĕ авланнă. Вун ултта кайнă ывăлне хырăм тăрантмалăх ĕçлесе илмеллине аса илтерсех тăнă. Ашшĕн хăнана килнĕ пиччĕшĕ Иван Лешăна хăйпе пĕрле Красноярск хулине илсе кайнă.
Хушамат вăрттăнлăхĕ
Хамăрăн хушамат мĕнле пулса кайни пирки шухăшласах кайман. Шупашкарта пурăннă Валентин тете хăй сывă та таса çÿренĕ чухне Патăрьел салинчи çывăх тăван патне 23 çул каялла янă çыру аллăма лекмен тĕк чăнлăха пĕлес те çукчĕ-и тен?
Аттен пиччĕшĕ Микуль /вăл Мускавра пурăннă/ хăй виличчен,1980 çулта, Валентин тете патне янă хыпарта унчченхи хушамата /Никифоровпа çÿренĕ/ хамăр шухăшланă пек Якур мар, Леркка улăштарни çинчен пĕлтернĕ.
Кун-çул уттинчен юлмасăр
Ăна Тăвай ен халăхĕ чĕререн хисеплет: аслă ăрурисем - ырă тĕслĕхĕпе тантăшĕсене хавхалантарма пултарнăшăн, вăй питтисем - хăйсене кăна мар, ывăл-хĕрне те салари вăтам шкулта халăха юрăхлă çитĕнтерме тÿпе хывнăшăн тата вырăс чĕлхине юратма вĕрентнĕшĕн, çамрăксем - тарăн пĕлÿ парса пурнăçăн анлă çулĕ çине тухма пулăшнăшăн, малалла ăнтăлма вăй-хал парса тăнăшăн. Чăннипех маттур çын вăл - Валентина Кирилловна Терентьева. Пурнăçа юратаканскер унăн кашни самантне хаклама пĕлет, çынсене сума сăвать.
Тăван ялăн тĕтĕмĕ те тутлă
«Пирĕн ялтан илемлĕ вырăн çут тĕнчере çуках пуль», - ачамсемпе çул çинче шăкăл-шăкăл калаçкаласа пыратпăр. Тăван тăрăхалла çывхарнă май хавхаланнипе кашнинчех чĕрем тапăлтама тытăнать. Çĕнĕ çул умĕн пушшех те кăмăлăм савăк. Кил патне çитиех асфальт сарнă та кирек епле çанталăкра та чарăнуран икĕ çухрăма яхăн утасси те хăратмасть пире. «Шкула çÿресе кашни кун çак çула парăнтарнă эпир, çурран утни - усăллă, сывлăшĕ те техĕмлĕхĕ», - уйрăмах çулла, пĕчĕк вăрман тăрăх утнă май, йăпататăп хĕрĕмсене.
Туссене мулпа улăштарас çук
«Халĕ хаçат мĕнле кăларнине пĕлтĕмĕр ĕнтĕ», - теççĕ пирĕн вулакансем. Çапла-çапла, çак сăн ÿкерчĕк туххăмрах «Чăваш хĕрарăмĕнче» пичетленчĕ. Александровсем пирĕн кăларăмпа тахçанах туслашнă. Унсăр пуçне кил хуçи арăмĕ Шупашкар районĕнчи Шăнкасри амăшне Зоя Прокопьевнăна Çĕнĕ çул ячĕпе «Чăваш хĕрарăмĕ» çырăнса панă.